Thị trường chứng khoán vượt đỉnh lịch sử và những cái bẫy cần lưu ý
Dù thị trường vượt đỉnh lịch sử, nhiều chuyên gia cảnh báo rủi ro bẫy tăng giá (bulltrap) khi tâm lý hưng phấn dễ khiến nhà đầu tư mua đuổi ở vùng giá cao.
Tuần cuối tháng 7/2025 ghi dấu mốc lịch sử khi VN-Index lập đỉnh lịch sử vượt 1.530 điểm (phiên giao dịch ngày 28/7). Không ít cổ phiếu vượt đỉnh theo chỉ số thị trường, có những cổ phiếu tăng trần nhiều phiên liên tiếp.
Vậy giai đoạn này nhà đầu tư cần lưu ý điều gì để tránh vết xe đổ cách đây 3 năm, khi thị trường liên tiếp giảm sàn, trắng bên mua sau khi VN-Index vượt đỉnh 1.500 điểm? Phóng viên Tạp chí Kinh tế - Tài chính đã có cuộc trao đổi với Ông Nguyễn Thanh Hải - Tổng Giám đốc kiêm Thành viên HĐQT Công ty chứng khoán EVS về vấn đề này.

Phóng viên: Thưa ông, thị trường chứng khoán có nhiều phiên thiết lập đỉnh mới, tâm lý nhà đầu tư khá hưng phấn. Với kinh nghiệm đầu tư lâu năm, ông đánh giá thế nào về diễn biến thị trường trong giai đoạn này?
Ông Nguyễn Thanh Hải: Thị trường đang tăng mạnh nhưng không loại trừ khả năng bulltrap, nhất là với những cổ phiếu tăng nóng thiếu hỗ trợ từ yếu tố cơ bản.
Thực tế, rủi ro cao bắt đầu xuất hiện ở một số mã chứng khoán tăng nhanh trong thời gian vừa qua do có công bố lợi nhuận đột biến, hay có câu chuyện riêng về lãnh đạo, hay dự án tiềm năng…, xu thế tăng tập trung vào nhóm cổ phiếu Chứng khoán, Tài chính, Bất động sản…
Tuy nhiên, cơ hội vẫn tồn tại ở thị trường do khá nhiều mã có nền tảng tốt và kết quả kinh doanh tốt nhưng hầu như chưa tăng giá mấy trong dịp này. Tôi có thể ví dụ như HPG vẫn còn cách vùng đỉnh thời đại 33% mặc dù chỉ số VN-Index đã vượt đỉnh 1.500 điểm.
Dù có rủi ro rung lắc trong ngắn hạn, nhưng theo tôi thị trường vẫn còn nhiều cơ hội, nhiều doanh nghiệp vẫn còn tiềm năng tăng giá.
Phóng viên: Có thể thấy rằng, những lúc nhà đầu tư hưng phấn là thời điểm những cái bẫy giăng sẵn, quan điểm của ông là gì?
Ông Nguyễn Thanh Hải: Những nhà đầu tư không hiện thực hóa lợi nhuận đúng thời điểm, không chốt lời theo kỷ luật thì khi thị trường đảo chiều hay điều chỉnh bị lỗ thì sẽ gọi là bẫy. Ngược lại, người chốt lời phù hợp thì sẽ khoe lãi. Trên thị trường lúc nào cũng tồn tại điều này. Bản chất nó phản ánh lòng tham thôi, phải biết đủ khi đầu tư ở bất cứ thị trường nào.
Phóng viên: Tuy nhiên, xét về yếu tố vĩ mô, có vẻ như thị trường chứng khoán đang được hỗ trợ bởi nhiều yếu tố tích cực?
Ông Nguyễn Thanh Hải: Một số yếu tố như chính sách tài chính, tín dụng doanh nghiệp, cơ chế nâng hạng thị trường chứng khoán... hỗ trợ thì là rất rõ rồi. Có lẽ đây là lần cải cách và thúc đẩy đầu tư công, kích thích phát triển kinh tế mạnh mẽ nhất từ trước đến nay của Chính phủ. Còn về các yếu tố vĩ mô khác chưa có nhiều tín hiệu rõ nét. Thậm chí giá của nhiều Cổ phiếu Bluechip còn chưa đạt trung bình đỉnh cũ.
Phóng viên: Vậy ông đánh giá sao về nội tại doanh nghiệp hiện tại? Bức tranh kết quả kinh doanh của doanh nghiệp đang cho thấy điều gì?
Ông Nguyễn Thanh Hải: Đến giai đoạn hiện tại thì kết quả kinh doanh tốt hầu như rơi vào nhóm các doanh nghiệp Tài chính, Ngân hàng, Chứng khoán và một số ít doanh nghiệp có sản phẩm và thị trường riêng, duy trì được vị thế. Trong đó, nổi bật là các doanh nghiệp đầu ngành có lợi thế cạnh tranh rõ nét như FPT (doanh thu tăng 9% so với cùng kì); MWG (doanh thu tăng 10,2% so với cùng kỳ).
Còn lại hầu hết các doanh nghiệp vẫn đang rất khó khăn, do các yếu tố vĩ mô khác về thuế quan, xung đột trên thế giới ảnh hưởng mạnh đến hoạt động kinh tế giao thương, các yếu tố về cải tổ cải cách sáp nhập trong nước và khó khăn do sụt giảm nhu cầu, thị trường và cạnh tranh trong các năm vừa qua. Trong năm 2024, có khoảng 176 nghìn doanh nghiệp giải thể và chờ làm thủ tục giải thêm tăng 15% so với 2023. Trong 6 tháng đầu năm 2025 có khoảng 127 nghìn doanh nghiệp giải thể và chờ làm thủ tục giải thể tiếp tục tăng 15% so với 6 tháng đầu năm 2024 cho thấy tình hình kinh doanh vẫn còn gặp nhiều khó khăn.
Phóng viên: Dòng tiền đang luân chuyển mạnh sang cổ phiếu vừa và nhỏ, nhiều mã tăng nóng dù nền tảng yếu. Điều này phản ánh điều gì về tâm lý thị trường lúc này?
Ông Nguyễn Thanh Hải: Tôi cho rằng thị trường chưa hẳn đã bước vào cao trào đầu cơ, nhưng rõ ràng tâm lý "đuổi theo sóng" đang lan rộng. Nhiều nhà đầu tư, đặc biệt là F0 hoặc ngắn hạn, dễ bị cuốn theo những mã cổ phiếu tăng nóng mà không dựa trên nền tảng cơ bản.
Những cổ phiếu vừa và nhỏ, đặc biệt là các mã có thanh khoản thấp và ít thông tin minh bạch, thường dễ bị thao túng và tạo sóng. Đây cũng là nhóm dễ tạo cảm giác "lãi nhanh", "lãi nhiều", từ đó kích thích lòng tham và hành vi đầu cơ ngắn hạn. Điều này phần nào phản ánh tâm lý thị trường đang trở nên thiếu thận trọng và là tín hiệu mà nhà đầu tư nên cẩn trọng hơn trong việc lựa chọn cổ phiếu.
Phóng viên: Ông có thể chia sẻ về dư nợ margin của khối công ty môi giới chứng khoán đến thời điểm hiện tại và áp lực giải chấp ra sao?
Ông Nguyễn Thanh Hải: Theo tôi được biết, dư nợ các công ty chứng khoán hiện khoảng 300.000 tỷ đồng, đang ở mức cao lịch sử, chủ yếu tập trung vào các công ty chứng khoán lớn như TCBS và SSI, với dư nợ margin cuối tháng 6/2025 khoảng 33.000 tỷ đồng (tăng 10% so với quý 1/2025). Chưa kể các nguồn vay mượn bên ngoài khác của nhà đầu tư. Tuy nhiên với chính sách tín dụng và kích thích kinh tế, giải ngân đầu tư công của Chính phủ và nhu cầu bức bối về kênh đầu tư cá nhân trong giai đoạn này, cùng với xu thế thị trường hiện tại thì điều này chưa có vấn đề gì đáng quan ngại.
Phóng viên: Xin cảm ơn ông!