Thời gian qua, thông qua chính sách về khuyến công, khoa học - công nghệ, các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp tại khu vực nông thôn đã được hỗ trợ toàn diện cả về đào tạo nhân lực, ứng dụng công nghệ hiện đại vào sản xuất, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả…

Phải khẳng định rằng, áp dụng quản lý tiên tiến, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm là giải pháp tốt nhằm nâng cao năng lực nội sinh cho các doanh nghiệp công nghiệp nông thôn. Tuy nhiên, theo phản ánh của một số doanh nghiệp, các doanh nghiệp vẫn gặp trở ngại trong áp dụng các phương pháp quản lý tiên tiến như Kaizen, Lean vào sản xuất nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm.

Điểm khó nhất được nhiều lãnh đạo doanh nghiệp chỉ ra là ý thức tuân thủ kỷ luật của lao động nông thôn còn kém. Chẳng hạn, khi học có việc riêng là nghỉ, không chấp hành quy định về thời gian làm việc hay nghỉ phép của công ty.

Rõ ràng, việc nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm phụ thuộc rất nhiều vào người lao động. Ví dụ điển hình minh chứng cho điều này là câu chuyện tại Hợp tác xã Tân Cương (Thái Nguyên). Hợp tác xã này từng đầu tư ứng dụng một số thiết bị hiện đại vào sản xuất nhưng do trình độ thấp người lao động không vận hành được máy móc buộc hợp tác xã phải mất thêm chi phí, thời gian đào tạo.

Đồng tình với nhận định, việc áp dụng các phương pháp quản lý nhằm tăng năng suất, chất lượng của các doanh nghiệp công nghiệp nông thôn đang gặp trở ngại lớn từ ý thức và trình độ của người lao động, song theo nhiều chuyên gia năng suất, chất lượng, trở ngại này còn tới từ nhận thức của chính chủ doanh nghiệp. Với quy mô nhỏ, sản xuất bán công nghiệp là chủ yếu, các cơ sở phải lo vấn đề chi phí, doanh thu trước mắt nên chưa chú trọng tới vấn đề này.

Để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm trở thành thói quen của các doanh nghiệp công nghiệp nông thôn, đầu tiên phải thay đổi tư duy của chính chủ doanh nghiệp, sau đó mới tới sự tuyên truyền thay đổi nhận thức của người lao động.

Vẫn là câu chuyện tại Hợp tác xã Tân Hương, nhằm nâng cao ý thức của người nông dân, hợp tác xã này đã chia người lao động thành hai thành nhóm nhỏ, mỗi nhóm có một nhóm trưởng chịu trách nhiệm. Thông qua các chương trình hỗ trợ từ khuyến công, khoa học - công nghệ, hợp tác xã đã chuyển giao công nghệ, tổ chức tập huấn nhằm thay đổi dần thói quen sản xuất của bà con.

Đặc biệt, để người nông dân gắn bó với hợp tác xã cần phải có cơ chế, gắn kết quyền lợi, nghĩa vụ. Theo đó, bà con mua cổ phần và được hợp tác xã bao tiêu đầu ra. Như vậy vừa khuyến khích được bà con sản xuất, vừa tạo được vùng nguyên liệu chất lượng tốt, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng cho hợp tác xã.