Dự thảo Luật thuế Thu nhập doanh nghiệp sửa đổi: Tạo nguồn lực để thúc đẩy đầu tư
Dự thảo Luật thuế Thu nhập doanh nghiệp (TNDN) sửa đổi vừa được Bộ Tài chính hoàn thiện với nhiều điểm sửa đổi theo hướng có lợi cho DN, nhất là các DN nhỏ và vừa (SME). Trao đổi về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Phụng, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế (Bộ Tài chính) cho biết:
- Tại dự thảo, thuế suất thuế thu nhập 20% sẽ được áp dụng đối với thu nhập của các tổ chức tài chính vi mô bằng thuế suất đối với SME. Đây là những DN sử dụng dưới 200 lao động và có doanh thu không quá 20 tỷ đồng/năm... Với DN xây dựng nhà ở xã hội sẽ được hưởng mức thuế ưu đãi 10%. Mức thuế suất 10% cũng được áp dụng với thu nhập từ hoạt động báo in của cơ quan báo chí và thu nhập từ hoạt động xuất bản.
- Có ý kiến cho rằng, dự thảo cho phép DN lớn áp dụng thuế suất 23%, còn các SME chịu thuế suất 20% là chưa công bằng. Ông có ý kiến gì về vấn đề này?
- Trên thực tế, có khoảng 95% trong số hơn 400.000 DN đang hoạt động là SME và đa số DN gặp khó khăn thuộc nhóm này. Vì thế, việc giảm thuế suất cho SME thấp hơn mức phổ thông là công bằng và đáp ứng nhu cầu thu hút đầu tư, tạo điều kiện để SME gia tăng nguồn lực, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh.
Việc áp mức thuế 20% với SME và thực hiện ưu đãi thuế cho một số lĩnh vực, ngành nghề cũng là một trong những giải pháp giảm thuế TNDN trong điều kiện chưa thể giảm ngay thuế suất phổ thông xuống 20%. Đây là một trong những biện pháp thực hiện chiến lược cải cách hệ thống thuế với mục tiêu trong giai đoạn 2011-2015, thu NSNN tương đương 23-24% GDP.
- Dự thảo Luật thuế TNDN vẫn khống chế chi phí quảng cáo, khuyến mại, hoa hồng, môi giới... trong khi nhiều quốc gia đã bỏ quy định này. Ông có thể nói rõ hơn về điều này?
- Trên thực tế, số DN muốn bỏ khống chế những khoản chi phí này không nhiều, chủ yếu là DN lớn và DN có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Đa số DN vẫn muốn duy trì chi phí chi cho quảng cáo, khuyến mãi, tiếp khách..., song muốn mở rộng tỷ lệ khống chế. Vì vậy, dự thảo nâng tỷ lệ khống chế từ 10% tổng chi phí hợp lý, hợp lệ lên 15%. Đây là tỷ lệ phù hợp với mong muốn của đại đa số DN và phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của nền kinh tế nước ta. Tôi cho rằng, mỗi quốc gia có trình độ kinh tế, điều kiện, hoàn cảnh khác nhau và sẽ xây dựng các quy định về thuế phù hợp với điều kiện của mình.
- Một điểm sửa đổi được nhiều DN quan tâm là cho phép DN bị lỗ trong kinh doanh bất động sản (BĐS) được bù trừ số lỗ đó vào các khoản thu nhập khác. Ý kiến của ông về quy định này?
- Việc cho phép DN sau khi bù trừ lãi - lỗ giữa thu nhập từ chuyển nhượng BĐS, chuyển nhượng dự án đầu tư, quyền tham gia dự án đầu tư; thu nhập từ chuyển nhượng quyền thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản (nếu có) với nhau mà vẫn còn lỗ, thì số lỗ đó được bù trừ với thu nhập từ hoạt động sản xuất, kinh doanh khác trong kỳ tính thuế là một trong những đột phá của Luật Thuế TNDN sửa đổi. Quy định này góp phần khắc phục tình trạng DN có hoạt động kinh doanh BĐS bị lỗ, nhưng không xử lý được lỗ. Việc bù trừ lỗ từ hoạt động chuyển nhượng BĐS với lãi hoạt động kinh doanh thể hiện trong dự thảo được gọi là bù trừ "một chiều", phù hợp với bối cảnh thị trường BĐS đang sụt giảm, nhiều DN bị thua lỗ hiện nay. Tuy nhiên, khi thị trường thuận lợi, DN có thu nhập từ các hoạt động này thì vẫn phải hạch toán riêng để kê khai nộp thuế, không được bù trừ với lỗ của hoạt động kinh doanh.
- Với những ưu đãi mang tính chiến lược như trên, việc mở rộng diện ưu đãi thuế sẽ ảnh hưởng thế nào tới nguồn thu NSNN thưa ông?
- Dự kiến, việc mở rộng diện ưu đãi thuế TNDN có thể tác động giảm thu NSNN trong vài năm đầu, nhưng nguồn thu này sẽ tăng trưởng ổn định trong trung và dài hạn. Bởi những chính sách mới sẽ góp phần tạo môi trường đầu tư và kinh doanh thuận lợi, bảo đảm công bằng, bình đẳng, giúp DN có thêm nguồn lực để đẩy mạnh đầu tư phát triển, qua đó góp phần nâng cao khả năng cạnh tranh so với các quốc gia có điều kiện kinh tế tương đồng.
- Xin cảm ơn ông.
Ông Nguyễn Văn Phụng, Phó vụ trưởng Vụ Chính sách thuế, Bộ Tài chính
- Trên thực tế, có khoảng 95% trong số hơn 400.000 DN đang hoạt động là SME và đa số DN gặp khó khăn thuộc nhóm này. Vì thế, việc giảm thuế suất cho SME thấp hơn mức phổ thông là công bằng và đáp ứng nhu cầu thu hút đầu tư, tạo điều kiện để SME gia tăng nguồn lực, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh.
Việc áp mức thuế 20% với SME và thực hiện ưu đãi thuế cho một số lĩnh vực, ngành nghề cũng là một trong những giải pháp giảm thuế TNDN trong điều kiện chưa thể giảm ngay thuế suất phổ thông xuống 20%. Đây là một trong những biện pháp thực hiện chiến lược cải cách hệ thống thuế với mục tiêu trong giai đoạn 2011-2015, thu NSNN tương đương 23-24% GDP.
- Dự thảo Luật thuế TNDN vẫn khống chế chi phí quảng cáo, khuyến mại, hoa hồng, môi giới... trong khi nhiều quốc gia đã bỏ quy định này. Ông có thể nói rõ hơn về điều này?
- Trên thực tế, số DN muốn bỏ khống chế những khoản chi phí này không nhiều, chủ yếu là DN lớn và DN có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Đa số DN vẫn muốn duy trì chi phí chi cho quảng cáo, khuyến mãi, tiếp khách..., song muốn mở rộng tỷ lệ khống chế. Vì vậy, dự thảo nâng tỷ lệ khống chế từ 10% tổng chi phí hợp lý, hợp lệ lên 15%. Đây là tỷ lệ phù hợp với mong muốn của đại đa số DN và phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của nền kinh tế nước ta. Tôi cho rằng, mỗi quốc gia có trình độ kinh tế, điều kiện, hoàn cảnh khác nhau và sẽ xây dựng các quy định về thuế phù hợp với điều kiện của mình.
- Một điểm sửa đổi được nhiều DN quan tâm là cho phép DN bị lỗ trong kinh doanh bất động sản (BĐS) được bù trừ số lỗ đó vào các khoản thu nhập khác. Ý kiến của ông về quy định này?
- Việc cho phép DN sau khi bù trừ lãi - lỗ giữa thu nhập từ chuyển nhượng BĐS, chuyển nhượng dự án đầu tư, quyền tham gia dự án đầu tư; thu nhập từ chuyển nhượng quyền thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản (nếu có) với nhau mà vẫn còn lỗ, thì số lỗ đó được bù trừ với thu nhập từ hoạt động sản xuất, kinh doanh khác trong kỳ tính thuế là một trong những đột phá của Luật Thuế TNDN sửa đổi. Quy định này góp phần khắc phục tình trạng DN có hoạt động kinh doanh BĐS bị lỗ, nhưng không xử lý được lỗ. Việc bù trừ lỗ từ hoạt động chuyển nhượng BĐS với lãi hoạt động kinh doanh thể hiện trong dự thảo được gọi là bù trừ "một chiều", phù hợp với bối cảnh thị trường BĐS đang sụt giảm, nhiều DN bị thua lỗ hiện nay. Tuy nhiên, khi thị trường thuận lợi, DN có thu nhập từ các hoạt động này thì vẫn phải hạch toán riêng để kê khai nộp thuế, không được bù trừ với lỗ của hoạt động kinh doanh.
- Với những ưu đãi mang tính chiến lược như trên, việc mở rộng diện ưu đãi thuế sẽ ảnh hưởng thế nào tới nguồn thu NSNN thưa ông?
- Dự kiến, việc mở rộng diện ưu đãi thuế TNDN có thể tác động giảm thu NSNN trong vài năm đầu, nhưng nguồn thu này sẽ tăng trưởng ổn định trong trung và dài hạn. Bởi những chính sách mới sẽ góp phần tạo môi trường đầu tư và kinh doanh thuận lợi, bảo đảm công bằng, bình đẳng, giúp DN có thêm nguồn lực để đẩy mạnh đầu tư phát triển, qua đó góp phần nâng cao khả năng cạnh tranh so với các quốc gia có điều kiện kinh tế tương đồng.
- Xin cảm ơn ông.