Hiểu đúng, thống nhất để các quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất sớm đi vào cuộc sống
Để các quy định của Chính phủ về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, hoạt động của Quỹ phát triển đất theo Luật Đất đai (2024) sớm đi vào cuộc sống, cần phải hiểu đúng, thực hiện thống nhất các quy định này, qua đó góp phần giải phóng nguồn lực tài chính từ đất đai và giải quyết các tồn tại, vướng mắc đã được tổng kết trong quá trình thực hiện Luật Đất đai (2013).
Đây là đề nghị của Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng tại Hội nghị triển khai quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, Quỹ phát triển đất do Bộ Tài chính tổ chức, ngày 20/8. Hội nghị được kết nối trực tuyến với điểm cầu tại các bộ, ngành, cơ quan và các địa phương trên toàn quốc.
Kỳ vọng ở các chính sách mới, đột phá
Thực hiện Kế hoạch triển khai thi hành Luật Đất đai số 31/2024/QH15 ban hành kèm theo Quyết định số 222/QĐ-TTg ngày 05/3/2024 của Thủ tướng Chính phủ và chỉ đạo của Lãnh đạo Chính phủ, Bộ Tài chính đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan và địa phương xây dựng, trình Chính phủ ban hành Nghị định số 103/2024/NĐ-CP ngày 30/7/2024 quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất; Nghị định số 104/2024/NĐ-CP ngày 31/7/2024 quy định về Quỹ phát triển đất.
Nội dung của 2 nghị định này có phạm vi tác động rộng, liên quan đến chức năng, nhiệm vụ của nhiều cơ quan chức năng của địa phương, tác động trực tiếp đến hoạt động của doanh nghiệp, người dân; vì vậy, ngay sau khi Nghị định được ban hành và có hiệu lực thi hành, Bộ Tài chính tổ chức Hội nghị phổ biến triển khai Nghị định số 103/2024/NĐ-CP, Nghị định số 104/2024/NĐ-CP đến các cơ quan, tổ chức, đơn vị có liên quan nhằm trong thời gian sớm nhất đưa quy định của pháp luật vào cuộc sống .
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thứ trưởng Bùi Văn Khắng cho biết, thống nhất chủ trương đẩy sớm hiệu lực thi hành Luật Đất đai (2024), Chính phủ đã chỉ đạo các bộ nhanh chóng xây dựng các nghị định hướng dẫn thi hành Luật. Với tinh thần hết sức khẩn trương và trách nhiệm cao, Bộ Tài chính đã tổ chức rất nhiều toạ đàm, hội thảo từ cấp trung ương đến địa phương để tiếp thu tối đa ý kiến góp ý của các bộ, ngành, địa phương, tập đoàn, tổng công ty, các hiệp hội, chuyên gia, nhà khoa học và nhân dân. Trong đó, có nhiều ý kiến đã được cụ thể hoá vào 2 nghị định, nhất là các ý kiến giải quyết những tồn tại, vướng mắc trong thực tế khi triển khai Luật Đất đai (2013).
Theo Thứ trưởng, Chính phủ, các bộ, ngành, doanh nghiệp và người dân đặt nhiều kỳ vọng vào Luật mới và các nghị định hướng dẫn thi hành, trong đó có 2 nghị định do Bộ Tài chính được giao xây dựng. “Với nhiều chính sách mới, mang tính đột phá, kỳ vọng 2 nghị định này sẽ tác động lan toả góp phần phát triển kinh tế - xã hội, phát huy nguồn lực đất đai, công khai, minh bạch, rõ ràng, giảm được nhiều thủ tục hành chính. Đồng thời mang lại hiệu quả, lợi ích thiết thực cho địa phương, doanh nghiệp, người dân.”
Đặc biệt, yếu tố công khai minh bạch và phân cấp uỷ quyền mạnh mẽ được Thứ trưởng nhấn mạnh trong 2 nghị định này. Theo đó, đi đôi với phân cấp uỷ quyền là xác định trách nhiệm cũng như bổ sung nguồn lực để cấp có thẩm quyền đủ năng lực, điều kiện tổ chức triển khai thực hiện.
Đề cao trách nhiệm người đứng đầu
Tại Hội nghị, Thứ trưởng yêu cầu các đại biểu tập trung nghiên cứu, làm rõ một số nội dung. Cụ thể, về Nghị định số 103/2024/NĐ-CP quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, đề nghị các bộ, ngành, địa phương lưu ý nội dung về mức tỷ lệ tính tiền thuê đất hàng năm; giá đất để tính thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất; trường hợp được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất; xử lý kinh phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư…
Thứ trưởng đề nghị các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khẩn trương ban hành các mức tỷ lệ (%) tính thu tiền thuê đất để áp dụng tính thu tiền thuê đất đối với các hồ sơ phát sinh từ ngày 01/8/2024. Đồng thời, rà soát để quy định Bảng giá đất theo đúng quy định Luật Đất đai (2024), hướng dẫn tại Nghị định số 71/2024/NĐ-CP để áp dụng từ ngày 01/8/2024 đến trước ngày 01/01/2026.
Riêng về tổ chức thực hiện, Lãnh đạo Bộ Tài chính nhấn mạnh, Nghị định số 103/2024/NĐ-CP có quy định trách nhiệm của UBND cấp tỉnh. Do vậy, đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quan tâm chỉ đạo các cơ quan chức năng của địa phương thực hiện các nhiệm vụ được quy định tại Nghị định.
Theo Thứ trưởng, đất đai là nguồn lực lớn và vô cùng quan trọng, muốn kết quả tốt, hiệu quả thì trách nhiệm người đứng đầu phải được đề cao. “Sau hội nghị này các địa phương phải tập huấn, quán triệt cho cán bộ cấp xã, huyện, tỉnh để hiểu rõ, thực hiện đúng. Bộ Tài chính sẵn sàng phối hợp, cử cán bộ xuống hướng dẫn, làm việc cụ thể với các địa phương.”
Về Nghị định số 104/2024/NĐ-CP quy định về Quỹ phát triển đất, các bộ, ngành, địa phương chú ý nhiệm vụ của Quỹ phát triển đất và trách nhiệm của UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương liên quan đến hoạt động của Quỹ phát triển đất (thủ tục thành lập Quỹ; quy trình lập, tổng hợp, phê duyệt Kế hoạch ứng vốn từ Quỹ phát triển đất…)
Thứ trưởng đề nghị các đại biểu dự Hội nghị nghiên cứu kỹ, nội dung nào hiểu chưa rõ thì thẳng thắn trao đổi trực tiếp với Cục Quản lý công sản – đơn vị được Bộ Tài chính giao làm “kiến trúc sư” xây dựng 2 nghị định, để làm sao “hiểu đúng, hiểu thống nhất, triển khai thực hiện hiệu quả.”
Tại Hội nghị, các đồng chí báo cáo viên đã trình bày các nội dung quy định cụ thể tại Nghị định số 103/2024/NĐ-CP và Nghị định số 104/2024/NĐ-CP, trong đó tập trung vào các nội dung, quan điểm, quy định mới thể chế Luật Đất đai năm 2024 và các quy định xử lý chuyển tiếp đối với các trường hợp đã được giao đất, cho thuê đất, hoạt động của Quỹ phát triển đất trước ngày Luật Đất đai năm 2024 có hiệu lực thi hành. Cùng với đó, tích cực, trao đổi làm rõ các nội dung mà đại biểu nêu tại Hội nghị.
Chính sách tài chính trong lĩnh vực đất đai từng bước được hoàn thiện, là cơ sở để huy động các khoản thu vào ngân sách nhà nước. Số thu từ đất đai giai đoạn từ năm 2013 - năm 2020 trung bình khoảng gần 160.000 tỷ đồng/ năm, chiếm trung bình khoảng hơn 15% tổng thu ngân sách nhà nước. Chính sách ưu đãi về thuế, miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đã góp phần quan trọng thu hút đầu tư.