Chủ trì Hội nghị ở điểm cầu chính tại Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh có các đồng chí: Phạm Minh Chính - Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ; Nguyễn Xuân Thắng - Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương.

Dự tại điểm cầu chính có các đồng chí: Trần Cẩm Tú - Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng; Nguyễn Trọng Nghĩa - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; Nguyễn Duy Ngọc - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương; Lê Minh Hưng - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương; Nguyễn Hòa Bình - Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ; Đại tướng Lương Tam Quang - Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an.

Hội nghị diễn ra trong 2 ngày 14 và 15/6, theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến từ điểm cầu Trung ương đến 11.000 điểm cầu trên cả nước với trên 1,5 triệu đại biểu tham dự.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Giám đốc Nguyễn Xuân Thắng cho biết hội nghị nhằm triển khai hiệu quả Nghị quyết số 18-NQ/TW (2017) và cụ thể hóa Nghị quyết số 60-NQ/TW (2025) về sắp xếp tổ chức bộ máy hệ thống chính trị tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; hướng đến tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, không tổ chức cấp huyện và sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã.

Hội nghị tập huấn cho cán bộ cấp ủy, tổ chức đảng, công chức cấp tỉnh và xã về các nội dung chuyên môn, quy định, hướng dẫn liên quan đến tổ chức xây dựng Đảng, quản lý nhà nước, hoạt động của MTTQ và các đoàn thể chính trị tại cấp xã mới, nhằm bảo đảm bộ máy mới hoạt động đồng bộ, hiệu quả.

Các nội dung trọng tâm được báo cáo tại Hội nghị gồm: Tổ chức xây dựng Đảng ở cấp xã mới; Vận hành chính quyền địa phương 2 cấp; Phân cấp, phân quyền trong quản lý tài chính, xử lý tài sản; Hướng dẫn ứng dụng AI trong phân cấp, quản trị; Vai trò và tổ chức của Trung tâm hành chính công cấp xã, tỉnh.

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh những vấn đề quan trọng cần quán triệt liên quan cuộc cách mạng về tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, trong đó có việc sắp xếp địa giới hành chính các cấp và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Thủ tướng nêu rõ 6 nội dung trọng tâm bao gồm:

Thứ nhất, xác định rõ tính chất cách mạng. Việc thay đổi mô hình tổ chức cần kiên trì, quyết liệt, không cầu toàn, nhưng phải chắc chắn và hiệu quả. Phải tận dụng thuận lợi, vượt qua khó khăn, truyền cảm hứng cho cán bộ và toàn dân.

Thứ hai, chuyển đổi vai trò hệ thống chính trị. Bộ máy phải chuyển từ bị động tiếp nhận sang chủ động kiến tạo, phục vụ. Đây không chỉ là tái cấu trúc tổ chức mà còn là chuyển đổi tư duy và phương thức hoạt động.

Thứ ba, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền. Chính phủ đã rà soát hơn 5.000 văn bản và xác định hàng nghìn nhiệm vụ có thể phân cấp. Đã ban hành 28 nghị định về phân cấp, gắn với cải cách thủ tục hành chính, tăng hậu kiểm, giảm tiền kiểm. Ví dụ điển hình là phân quyền trong đánh giá tác động môi trường để tránh chồng chéo, chậm trễ.

Thứ tư, nâng cao năng lực thực thi cấp địa phương. Việc giảm từ 63 tỉnh, thành còn 34 tỉnh, bỏ cấp huyện sẽ làm quy mô quản lý lớn hơn. Do đó, cấp cơ sở phải tăng tính chủ động, sáng tạo, bám sát thực tiễn, gần dân hơn và quyết đoán hơn.

Thứ năm, tăng cường kiểm tra, giám sát. Cần phân biệt kiểm tra trọng điểm và giám sát rộng, bảo đảm kỷ cương, kỷ luật và hiệu quả. Giám sát không chỉ là trách nhiệm của nhà nước mà cần sự tham gia của nhân dân.

Thứ sáu, thúc đẩy mối quan hệ Đảng – Nhà nước – Nhân dân. Đặc biệt ở cấp xã, cần có sự phối hợp chặt chẽ, gắn bó mật thiết. Cấp ủy các cấp phải linh hoạt cụ thể hóa đường lối, giải quyết vấn đề phát sinh một cách hiệu quả, không máy móc, dập khuôn.

Thủ tướng kỳ vọng, chính quyền địa phương 2 cấp sẽ vận hành thông suốt từ ngày 1/7/2025, với tinh thần “đã nói là làm, đã cam kết là phải thực hiện”. Các Bộ, ngành Trung ương chuyển sang vai trò kiến tạo, tập trung xây dựng thể chế, huy động nguồn lực, kiểm soát quyền lực và tổng kết thực tiễn.

Thủ tướng yêu cầu, địa phương cần chủ động kiến nghị, tháo gỡ vướng mắc, cải tiến công tác quản trị. Trong đó, thông tin, truyền thông cần đi trước, truyền đạt các chính sách, hướng dẫn tới người dân, giúp dân hiểu rõ và đồng hành cùng các chủ trương lớn.

“Đảng và Nhà nước không có mục tiêu nào khác ngoài mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho nhân dân. Với quyết tâm chính trị cao, hệ thống chính trị tinh gọn, chính quyền địa phương hai cấp được kỳ vọng sẽ là đòn bẩy để đất nước bứt phá, đạt mục tiêu phát triển mạnh mẽ trong những năm tới”, Thủ tướng khẳng định.