Phóng viên: Thưa ông, trong bối cảnh công nghệ phát triển với tốc độ nhanh chưa từng có, Việt Nam có thể tận dụng những xu hướng nào để thúc đẩy lĩnh vực kinh doanh điện tử?

PGS.TS. Tạ Văn Lợi: Trước hết, chúng ta phải nhấn mạnh rằng, sự phát triển của công nghệ hiện nay không chỉ là xu thế mà đã trở thành nền tảng tất yếu cho mọi mô hình kinh doanh hiện đại. Hệ thống thiết bị phần cứng ngày càng thông minh, băng thông mạng mạnh hơn, dữ liệu lớn có thể xử lý nhanh chóng và hiệu quả nhờ vào sự ra đời của các chip xử lý hiện đại…

Điều này không chỉ nâng cao khả năng phản hồi của doanh nghiệp mà còn làm cho các gian hàng ảo trở nên chân thực, sinh động và có khả năng cá nhân hóa theo hành vi người dùng.

Bên cạnh đó, những chính sách như Nghị quyết số 57‑NQ/TW và Nghị quyết 68-NQ/TW đã định hướng rất rõ về việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo, khuyến khích doanh nghiệp ứng dụng công nghệ mới, tận dụng sức mạnh của trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, điện toán đám mây… để nâng cao hiệu quả sản xuất, quản trị và chăm sóc khách hàng.

Những công nghệ này đang giúp các doanh nghiệp không chỉ số hóa quy trình nội bộ mà còn tối ưu hóa trải nghiệm người dùng, tạo ra lợi thế cạnh tranh vượt trội.

Phóng viên: Việc ứng dụng công nghệ trong các cơ quan nhà nước và hệ sinh thái công có đang hỗ trợ như thế nào phát triển kinh doanh điện tử tại Việt Nam, thưa ông?

PGS.TS. Tạ Văn Lợi: Tôi cho rằng đây là một trong những chuyển động tích cực nhất trong những năm gần đây. Trước kia, chúng ta thường nói về thương mại điện tử trong các mô hình riêng biệt như B2B (doanh nghiệp với doanh nghiệp), B2C (doanh nghiệp với khách hàng) hay Chính phủ điện tử.

Tuy nhiên, hiện nay mọi thứ đang dịch chuyển nhanh chóng sang kinh tế số và kinh doanh số – nơi mà các hoạt động thương mại không còn tách rời khỏi công nghệ và hệ thống quản lý nhà nước.

Các cơ quan công quyền đã không còn đơn thuần cung cấp dịch vụ hành chính một chiều. Thay vào đó, họ đang đóng vai trò tích cực trong việc tạo dựng nền tảng hạ tầng số.

Chúng ta có thể thấy rõ điều này qua những nỗ lực tích hợp dữ liệu của Bộ Tài chính, Bộ Công an... Hệ thống phần mềm liên ngành đã giúp kết nối thông tin giữa các đơn vị, giảm thời gian xử lý thủ tục, hỗ trợ hiệu quả cho doanh nghiệp trong các hoạt động như đăng ký kinh doanh, kê khai thuế, khai báo hải quan…

Những tiến bộ này giúp giảm chi phí vận hành và tăng tính minh bạch – hai yếu tố vô cùng quan trọng đối với sự phát triển bền vững của kinh doanh điện tử. Hơn nữa, việc đồng bộ hạ tầng số giữa các ngành, các cấp sẽ tạo điều kiện để doanh nghiệp phát triển hệ thống quản trị số một cách liền mạch, tiết kiệm và hiệu quả.

Phóng viên: Việt Nam đang trong quá trình xây dựng trung tâm tài chính quốc tế. Theo ông, việc này sẽ tác động như thế nào đến lĩnh vực kinh doanh điện tử nói riêng và nền kinh tế số nói chung?

PGS.TS. Tạ Văn Lợi: Trung tâm tài chính quốc tế không chỉ là một không gian giao dịch tài chính, mà còn là động lực để Việt Nam hội nhập sâu hơn vào nền kinh tế toàn cầu. Tài chính bao giờ cũng đi trước một bước trong mọi tiến trình phát triển. Nếu không khơi thông được dòng vốn, nếu không kết nối được với hệ thống tài chính toàn cầu, thì kinh doanh điện tử cũng khó lòng mở rộng và bứt phá.

Chúng ta thấy rõ điều này qua các trung tâm như Hong Kong, Singapore và gần đây là Thượng Hải, hạ tầng tài chính hiện đại kết hợp với công nghệ tiên tiến đã tạo nên một hệ sinh thái toàn diện cho các doanh nghiệp số.

Khi Việt Nam định hướng xây dựng TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng thành trung tâm tài chính quốc tế, đó không chỉ là bước đi về mặt chính sách, mà còn là tín hiệu mở cửa thị trường tài chính, công nhận vai trò của công nghệ trong quản trị dòng vốn và giao dịch toàn cầu.

Thị trường tài chính hiện đại ngày nay không thể tách rời khỏi công nghệ số, từ bảo mật thông tin, xử lý dữ liệu tài chính lớn, cho đến phát hành tiền kỹ thuật số và quản trị rủi ro tự động. Khi chúng ta phát triển các trung tâm tài chính tương thích với chuẩn quốc tế, điều đó cũng đồng nghĩa với việc nâng cấp toàn bộ nền tảng cho kinh doanh điện tử – từ thanh toán, tín dụng đến gọi vốn và hợp tác đầu tư xuyên biên giới.

Tôi cho rằng đây là một cơ hội lớn mà Việt Nam cần tận dụng. Bởi trong nền kinh tế số, quốc gia nào chuyển đổi nhanh hơn, tích hợp tốt hơn và mở cửa kịp thời hơn sẽ là quốc gia dẫn đầu. Công nghệ và tài chính không còn là hai lĩnh vực tách biệt, mà đang hội tụ để cùng thúc đẩy thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ và bền vững.

Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn ông!