Ngày 22/6, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Tổng cục Hải quan, Cơ quan phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) công bố “Báo cáo đánh giá mức độ hài lòng của doanh nghiệp (DN) khi thực hiện thủ tục hành chính (TTHC) qua cơ chế “Một cửa quốc gia” (MCQG)”.

Đây là lần đầu tiên Việt Nam công bố thông tin về một báo cáo độc lập với hệ thống MCGQ do Tổng cục Hải quan (Bộ Tài chính) chủ trì việc triển khai và Tập đoàn Viettel phát triển giải pháp công nghệ.

Vẫn còn gần 30% doanh nghiệp chưa hài lòng

Đa số các DN cho biết các chức năng được cung cấp trên Cổng MCQG do Viettel Solutions – thành viên Tập đoàn Viettel triển khai hoạt động tương đối tốt. Những nhóm tính năng cơ bản như: tạo tài khoản và đăng nhập, xem và in hồ sơ hay quản lý hồ sơ dễ thực hiện đối với đa số DN.

Việc quản lý hồ sơ tương đối thuận tiện ở các thao tác cơ bản như xem trạng thái hồ sơ, xem lịch sử hồ sơ, tìm kiếm hồ sơ hay khai báo thông tin. Ở các chức năng này, tỷ lệ DN thuận lợi khi thực hiện đều đạt từ 90% trở lên. 

Dù vậy, vẫn còn một tỷ lệ đáng kể DN gặp khó khăn khi sử dụng cổng thông tin, chẳng hạn như 27% DN chưa hài lòng với tình trạng hoạt động thiếu ổn định của Cổng do còn gặp những lỗi kết nối và khoảng 20% DN phản ánh tốc độ xử lý các các vụ trên cổng còn chậm.

Các TTHC thuộc Bộ Công thương, Bộ NN&PTNT dễ thực hiện hơn so với các Thủ tục thuộc 3 bộ còn lại (Bộ Y tế, Bộ GTVT, Bộ KH&CN). Thủ tục “Cấp chứng nhận xuất xứ ưu đãi C/O” và “Cấp Giấy Chứng nhận Kiểm dịch thực vật nhập khẩu, quá cảnh và vận chuyển nội địa” là 2 thủ tục dễ tiến hành nhất vớii chỉ khoảng 15%DN cho biết có gặp khó khăn.

Có 26% DN gặp trở ngại với thủ tục “Kiểm tra chất lượng hàng hóa nhập khẩu”. Các thủ tục “cấp giấy phép nhập khẩu trang thiết bị y tế” và “cấp số tiếp nhận phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm nhập khẩu của Bộ Y tế có tỷ lệ DN gặp khó khăn trong thực hiện lần lượt ở mức 34% và 29%.

Theo ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế VCCI, nguyên nhân chính của những khó khăn đó bao gồm: Hệ thống xử lý thủ tục của Bộ quản lý chuyên ngành chưa “điện tử” hoàn toàn, tình trạng một số DN vị yêu cầu sửa đổi hồ sơ nhiều lần, thời gian các bộ, ngành xử lý hồ sơ của một số DN tương đối lâu …

Tiết kiệm hơn 4,55 tỷ USD

Hệ thống MCQG đi vào triển khai đã ghi nhận những thay đổi tích cực trên nhiều phương diện về thời gian thưc hiện TTHC, giảm thiểu số lượng nhân sự TTHC. Đến nay, hệ thống đã triển khai được 198 thủ tục trên tổng số 250 TTHC, kết nối 13 bộ ngành, cấp phép cho hơn 3 triệu hồ sơ của hơn 39.000 DN, góp phần tạo thuận lợi thương mại, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, tạo điều kiện cho các DN.

Riêng với thông quan, thời gian thực hiện đã giảm từ 7 – 8 ngày. Tổng tiền tiết kiệm lên đến hơn 4,55 tỷ USD, tương ứng 106,9 nghìn tỷ đồng. Số lượng nhân sự của 9/12 TTHC tại DN đã giảm 1/2 so với trước đây. 

“Về  cơ bản, việc triển khai  cơ chế MCQG đã mang lại những thay đổi tích cực về thời gian cà chi phí thực hiện TTHC cho DN. Tuy nhiên, sự thay đổi này không đồng đều giữa các thủ tục và các Bộ ngành…”, Trưởng ban Pháp chế VCCI, ông Đậu Anh Tuấn lưu ý.

Có 10 trong số 12 TTHC ghi nhận thời gian DN phải dành ra cho thực hiện thủ tục đã giảm đi. Số ngày tiết kiệm được theo phương thức truyền thống dao động trong khoảng từ 1- 3 ngày và số ngày giải quyết thủ tục nhìn chung đều năm trong khoảng thời hạn theo quy định của các văn bản pháp luật. 8 TTHC ghi nhận chi phí giảm đi đáng kể so với phương thức cũ. Tuy nhiên, có tỷ lệ đáng kể DN không nhận thấy thay đổi tích cực trong việc thực hiện TTHC của Bộ Y tế trên cổng MCQG so với phương thức cũ…

Theo kết quả kháo sát, các DN  kiến nghị cần đẩy nhanh  việc triển khai thanh toán điện tử, khắc phục các khó khăn của DN khi thực hiện chữ ký số và nâng cấp chức năng giải đáp vướng mắc cho DN khi thực hiện TTHC và cung cấp thêm một số tiện ích hỗ trợ DN trên cổng MCQG…