Hợp tác liên ngành phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội
Phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) là mục tiêu hàng đầu của ngành BHXH. Theo đó, BHXH Việt Nam đã không ngừng hợp tác với ngành thuế, bưu điện để hoàn thành chỉ tiêu, nhiệm vụ nặng nề này.
Xác định nhiệm vụ đặt ra, theo BHXH Việt Nam, việc triển khai dữ liệu thuế để phát triển đối tượng tham gia BHXH bắt buộc đã được triển khai ngay sau khi BHXH Việt Nam và Tổng cục Thuế thực hiện quy chế phối hợp năm 2014. Đồng thời, ông Đinh Duy Hùng - Phó Trưởng Ban thu (BHXH Việt Nam) cho biết, từ giữa năm 2018, sau khi Tổng cục Thuế trao đổi dữ liệu thuế năm 2017, BHXH Việt Nam đã tích cực tổ chức khai thác, sử dụng phục vụ phát triển đối tượng tham gia BHXH.
Bằng các giải pháp đồng bộ, tích cực, hiệu quả, trên cơ sở dữ liệu tổ chức, cá nhân trả thu nhập năm 2017 của Tổng cục Thuế, BHXH Việt Nam đã tiến hành rà soát, đối chiếu với dữ liệu thu BHXH và bước đầu tính đến hết tháng 3/2019 cả nước có trên 305.539 đơn vị với 4.069.213 lao động và cá nhân có thu nhập được coi là chưa tham gia BHXH. Ngoài ra, qua rà soát, BHXH Việt Nam còn phát hiện có 254.824 đơn vị sử dụng lao động chưa đóng đủ BHXH cho người lao động với số lượng 7.965.006 người.
Mặt khác, trong số hơn 7 triệu người lao động và cá nhân có thu nhập chưa đóng BHXH nêu trên thì có rất nhiều trường hợp có tên ở nhiều đơn vị do cứ có hưởng lương, hoặc khoản thu nhập khác ở đơn vị nào thì đơn vị đó sẽ thống kê tính, nộp thuế thu nhập cá nhân tại đơn vị đó; hoặc có trường hợp người lao động năm trước hưởng lương tại đơn vị, đến năm sau mới có được trả lương, người lao động đã chuyển đi đơn vị khác làm việc nhưng vẫn được thống kê trong danh sách quyết toán thuế…
Ông Đinh Duy Hùng nhấn mạnh, thực trạng số người chưa tham gia và chưa đóng BHXH vì việc quản lý theo dõi đầu mối tổ chức trả thu nhập của cơ quan thuế và đóng BHXH do cơ quan BHXH quản lý còn khác biệt, chưa tương đồng dẫn đến chênh lệch về số đơn vị và số lao động khi đối chiếu. Trên cơ sở bước đầu rà soát, đối chiếu dữ liệu với cơ quan thuế, BHXH các cấp tiếp tục phối hợp với cơ quan thuế ở địa phương để rà soát, kiểm tra thực tế nhằm xác định đúng đơn vị, cá nhân chưa tham gia BHXH. Nhờ đó, tính đến hết tháng 3, đã kiểm tra, đối chiếu được 153.802/560.363 đơn vị đạt 27,4%, từ đó phát hiện và yêu cầu doanh nghiệp đóng BHXH đối với 269.484 lao động.
Dù thu nhiều kết quả tích cực, nhưng số lượng người lao động chưa tham gia BHXH bắt buộc hiện vẫn còn cao. Do đó, ông Đinh Duy Hùng cho hay, yêu cầu đặt ra cho năm 2019 là BHXH các tỉnh, thành phải hoàn thành việc rà soát, kiểm tra đối với toàn bộ dữ liệu đơn vị chưa đóng hoặc chưa đóng đủ BHXH. “Để thúc đẩy tiến độ, nâng cao hiệu quả, đảm báo chất lượng việc rà soát, đồng bộ dữ liệu thuế và BHXH cần được tiến hành trên cơ sở cập nhật toàn bộ mã số thuế đối với các đơn vị tham gia BHXH. Từ đó, số đơn vị chênh lệch giữa hai nguồn dữ liệu sẽ phản ánh chính xác tình trạng tham gia BHXH, nộp thuế”- ông Hùng cho biết.
Về BHXH tự nguyện, tính đến hết tháng 3/2019 đã có 305.755 người tham gia. Theo đánh giá của BHXH Việt Nam, số người tham gia BHXH tự nguyện đã tăng nhanh so với năm 2018; nhiều địa phương đạt tỷ lệ người tham gia BHXH tự nguyên tăng cao, điển hình là: Sóc Trăng với 2.269 người, tăng 122% Bến Tre có 2.041 người, tăng 43,8%, Cà Mau có 3.331 người, tăng 33,8%... so với năm 2018.
Đây là kết quả ấn tượng nhờ sự bắt tay triển khai các nhiệm vụ được giao giữa BHXH và ngành bưu điện. Trong đó, theo BHXH Việt Nam, thời gian qua, tại nhiều địa phương, hệ thống bưu điện đã nỗ lực tiếp cận các đối tượng, giải thích kỹ càng để người dân hiểu về chính sách BHXH; tổ chức các hội nghị tuyên truyền về BHXH tự nguyện tới đông đảo người dân, lao động…
Những kết quả đạt được về phát triển đối tượng tham gia BXH bắt buộc và tự nguyện trong các tháng đầu năm đang là động lực để ngành BHXH Việt Nam tiếp tục thúc đẩy các địa phương triển khai phát triển đối tượng thời gian tới. Ông Đinh Duy Hùng cho hay, để đẩy mạnh đối tượng tham gia BHXH, tạo đà phát triển cho những năm sau, BHXH các địa phương cần quán triệt sâu sắc tinh thần của Nghị quyết số 28-NQ/TW về phát triển đối tượng tham gia BHXH.
Theo đó, BHXH các địa phương cần xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện đối với từng nhiệm vụ. Như, khai thác dữ liệu thuế để phát triển đối tượng tham gia BHXH bắt buộc; phối hợp với bưu điện phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện; đẩy mạnh công tác truyền thông với nhiều hình thức, nghiên cứu, rà soát, xác định, phân nhóm đối tượng để có các giải pháp phù hợp. Đặc biệt, quan tâm tổ chức thực hiện người tham gia BHXH tự nguyên thông qua hình thức hội nghị lồng ghép truyền thông mà bưu điện đang triển khai hiệu quả.