Hiện nay, trên thị trường Hà Tĩnh hiện có trên 59.000 hộ kinh doanh cá thể, trong đó số có kinh doanh mặt hàng thuốc lá chiếm một tỉ lệ lớn, các hộ thường kinh doanh mặt hàng thuốc lá với nhiều mặt hàng khác.

Bên cạnh các cơ sở bán thuốc của các hãng sản xuất trong nước thì vẫn còn mố số cơ sở lén lút kinh doanh thuốc lá điếu nhập lậu, tuy nhiên số lượng không lớn, chủ yếu là bán lẻ trực tiếp cho người tiêu dùng.

Trên tuyến quốc lộ 1A, tình hình vận chuyển, buôn bán thuốc lá điếu nhập lậu không có nhiều diễn biến phức tạp, chỉ diễn ra mức độ nhỏ lẻ, với phương thức thủ đoạn như các đối tượng thường xé nhỏ lô hàng, ngụy trang bằng các bao tải và để sâu xuống khoang chứa cùng nhiều loại hàng hóa của các xe tải, xe khách chạy các tuyến liên tỉnh để qua mặt lực lượng chức năng, đối với các đối tượng này, khi bắt giữ rất khó xác định chủ hàng để xử lý.

Tại khu vực các cửa khẩu các lực lượng chức năng được bố trí chặt chẽ, tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát, tuy nhiên trong thời gian qua hầu như không có mặt hàng thuốc lá nhập lậu đi qua.

Trước tình hình chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ về tăng cường công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyển trái phép thuốc lá nhập lậu, các lực lượng chức năng là thành viên của Ban Chỉ đạo 389 tính Hà Tĩnh trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao đã chỉ đạo các đơn vị, ngành kiên quyết đấu tranh, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi buôn lậu, vận chuyển, tàng trữ, buôn bán thuốc lá nhập lậu.

Hiện nay, tại các địa bàn, tuyến của tỉnh, tình hình buôn lậu, vận chuyển thuốc lá nhập lậu không có diễn biến phức tạp và không xảy ra các vụ việc vi phạm lớn, nhưng để thực hiện tốt Chỉ thị số 3330/CT-TTg ngày 30/9/2014 của Thủ tướng Chính phủ có hiệu quả, từng lực lượng chức năng đã có biện pháp, giải pháp, kế hoạch đấu tranh, kiểm soát mặt hàng này, cụ thể: Lực lượng Quản lý thị trường chủ động phối hợp với các lực lượng chức năng, chính quyền địa phương, thực hiện tốt công tác quản lý địa bàn, rà soát các tổ chức, cá nhân kinh doanh thuốc lá; Kiểm tra, xử lý vi phạm trong kinh doanh thuốc lá như: Kinh doanh thuốc lá khi không có giấy phép bán lẻ thuốc lá, kinh doanh thuốc lá nhập lậu...

Các Chi cục Hải quan cửa khẩu và Đội Kiểm soát Hải quan tăng cường các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát Hải quan, kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ hàng hóa xuất nhập khẩu, đặc biệt là đối với mặt hàng thuốc lá, ngăn chặn có hiệu quả các hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hóa qua biên giới. Thường xuyên thu thập thông tin, dự báo tình hình, chủ động xây dựng kế hoạch đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá trong địa bàn do Cục quản lý.

Triển khai thực hiện đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát hải quan, rà soát, phân loại và quản lý chặt chẽ các đối tượng thường xuyên qua lại cửa khẩu có dấu hiệu nghi vấn buôn lậu, tham gia vận chuyển hàng lậu, đặc biệt là mặt hàng thuốc lá. Tăng cường tuần tra, kiểm soát trong địa bàn hoạt động hải quan, kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ việc vận chuyển thuốc lá nhập lậu qua cửa khẩu, hai bên cánh gà cửa khẩu, các đường mòn lối mở trong khu vực cửa khẩu để kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các đối tượng buôn lậu, tàng trữ, vận chuyển thuốc lá lậu.

Phối hợp chặt chẽ với các đơn vị thành viên của Ban Chỉ đạo 389 tỉnh, chính quyền địa phương… trao đổi thông tin về tình hình buôn lậu, đấu tranh phát hiện, bắt giữ và xử lý các hành vi vi phạm. Tăng cường công tác phối hợp với các cơ quan truyền thông và chính quyền địa phương tuyên truyền sâu rộng, hiệu quả về tác hại của việc buôn lậu, vận chuyển trái phép thuốc lá qua biên giới, vận động quần chúng nhân dẫn tích cực tham gia tố giác các hành vi vi phạm pháp luật, không tham gia, bao che, tiếp tay cho các đối tượng vi phạm.

Chủ động nắm chắc tình hình địa bàn, hoạt động của các loại tội phạm, có kế hoạch đấu tranh đạt hiệu quả. Triển khai đồng bộ các biện pháp công tác Biên phòng, tổ chức truyên truyền, vận động quần chúng nhân dân biết được âm mưu, phương thức thủ đoạn hoạt động của tội phạm buôn lậu thuốc lá. Các cấp, các ngành đã thể hiện sự đồng thuận, quyết tâm cao trong tổ chức thực hiện và trong công tác phối hợp; Đồng loạt triển khai lực lượng tăng cường tuần tra, kiểm soát, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật, nên tình hình buôn lậu thuốc lá trên địa bàn được kiểm soát tối đa và không có các diễn biến phức tạp.

Trong thời gian tới, Ban Chỉ đạo 389 tỉnh sẽ tiếp tục bám sát các chỉ đạo của cấp trên, đồng thời quán triệt, phổ biến và kịp thời chỉ đạo các lực lượng chức năng trên địa bàn tỉnh duy trì thực hiện có hiệu quả, từng bước đẩy lùi hoạt động buôn lậu thuốc lá trên địa bàn. Mục đích của việc buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới là vì lợi nhuận. Tuy nhiên, một phần do đời sống nhân dân khu vực biên giới rất khó khăn, không có việc làm ổn định.

Bên cạnh đó, các lực lượng chức năng mỏng, thiếu kinh phí, phương tiện trong khi phương thức, thủ đoạn của các đối tượng buôn lậu, vận chuyển, buôn bán hàng nhập lậu ngày càng tinh vi và liều lĩnh, hơn nữa đối tượng buôn lậu thường sử dụng phương tiện hiện đại, gây khó khăn cho công tác kiểm tra, kiểm soát. Các hộ kinh doanh nhỏ lẻ, phân bố rộng trên địa bàn toàn tỉnh, trong khi các lực lượng chức năng còn mỏng, như lực lượng quản lý thị trường nên không thể thực hiện kiểm tra, kiểm soát thường xuyên.

Địa bàn biên giới rộng, nhiều đường mòn, lối ở qua lại trong khi lực lượng chức năng lại mỏng không thể kiểm soát, giám sát hết được các đối tượng buôn lậu thuốc lá gây khó khăn trong công tác chống buôn lậu, vận chuyển thuốc lá nhập lậu.

Thời gian tới, các lực lượng chức năng tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và phối hợp kiểm soát đối với các lô hàng nhập khẩu, hàng cư dân biên giới nhằm phát hiện và ngăn chặn ngay tại các cửa khẩu, biên giới các hành vi vi phạm.

Ban chỉ đạo 389 tỉnh chỉ đạo lực lượng Công an phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng đấu tranh, bắt giữ, xử lý và khởi tố hình sự đối với các đối tượng buôn bán, vận chuyển, tàng trữ, sản xuất thuốc lá lậu trên các địa bàn, tên các tuyến đường, đặc biệt là đối với các đối tượng vận chuyển thuốc lá lậu bằng các phương tiện như xe khách, xe tải từ các tỉnh khác qua, vào tỉnh Hà Tĩnh...