Tại tọa đàm “Nghị quyết 68-NQ/TW: Động lực vươn mình cho kinh tế tư nhân Việt Nam”, ông Phan Đức Hiếu - Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội cho biết, trong giai đoạn vừa qua, nếu nhìn vào kết quả phát triển kinh tế - xã hội, sẽ thấy rất nhiều dấu hiệu tích cực của các doanh nghiệp, nhất là cộng đồng doanh nhân như thu ngân sách, tăng trưởng, xuất nhập khẩu...

Cũng theo ông Phan Đức Hiếu, phần lớn những kết quả đó là từ doanh nghiệp. Dù gặp những khó khăn bên ngoài lẫn những khó khăn nội tại, thì những nỗ lực, quyết tâm và đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp cho sự phát triển và tăng trưởng kinh tế nói chung rất đáng ghi nhận.

Bối cảnh hiện nay vừa là cơ hội, nhưng cũng là thách thức để các doanh nghiệp có thể khẳng định và nâng cao năng lực thích ứng, năng lực quản trị để bứt phá vươn lên. Các doanh nghiệp đã gia nhập thị trường trước có thể bị dừng hoạt động nếu chất lượng, dịch vụ và tiện ích không được đảm bảo hoặc không duy trì được và bị thay thế bởi ý tưởng mới, mô hình kinh doanh mới.

Đặc biệt, nhiều doanh nghiệp phản ánh, trước đây, khi đã thâm nhập được thị trường, dù gặp khó khăn trong một số giai đoạn, song các đơn hàng sẽ tự động quay trở lại trong trường hợp tiêu dùng phục hồi. Tuy nhiên, hiện nay, các doanh nghiệp đang phải cạnh tranh để chiếm lĩnh, duy trì thị trường cả trong nước và quốc tế, nhất là khi sự phát triển khoa học công nghệ và hành vi của người tiêu dùng đang rất khó dự đoán, các sản phẩm giảm phát thải được quan tâm hơn.

Chính vì vậy, doanh nghiệp mong muốn nhất hiện nay là thể chế kinh tế phải hiệu quả hơn, tự do hơn, cạnh tranh hơn và giảm thiểu tối đa sự can thiệp của Nhà nước vào các hoạt động đơn thuần. Nếu làm được điều này, nền kinh tế sẽ tốt hơn, tăng trưởng không phải dè dặt, mà sẽ có sự bứt phá. Đó là thể chế kiến tạo để nền kinh tế năng động, kéo dài tăng trưởng theo chu kỳ bền vững hơn, hiệu quả hơn.

Tư duy hiện nay là tập trung vào “bãi bỏ” và “chủ động bãi bỏ” thay vì “sửa đổi” chút ít. Bãi bỏ không chỉ giới hạn ở những điều kiện, thủ tục đã được phản ánh là có bất cập, mà chủ động xét thấy không cần thiết cũng cần phải bãi bỏ để rút ngắn thời gian, giảm chi phí thực hiện các thủ tục; bãi bỏ không phải là bỏ quản lý nhà nước mà là thay đổi tư duy quản lý.

“Muốn có nhiều doanh nghiệp và có doanh nghiệp lớn nhanh, bền vững hơn, phải mở rộng quyền tự do kinh doanh. Kỳ vọng đối với các doanh nghiệp tư nhân đang rất lớn. Đây là lực lượng chủ chốt không thể thay thế trong việc nâng cao nội lực của nền kinh tế”, ông Hiếu nhấn mạnh.

Để doanh nghiệp có thể hội nhập sâu rộng hơn và chiếm lĩnh các thị phần kể cả trong nước và quốc tế, ông Phan Đức Hiếu cho rằng, trước mắt cần rà soát lại tổng thể các chính sách hỗ trợ đã được ban hành, áp dụng đối với doanh nghiệp từ trước đến nay để thiết kế lại các giải pháp trên cơ sở đảm bảo không trùng lặp, có trọng tâm, đáp ứng đúng nhu cầu doanh nghiệp.

Cùng với đó, cần giảm hành chính hóa chính sách hỗ trợ, giảm cơ chế xin - cho. Thay vào đó, nên sử dụng cơ chế tự động, không cần doanh nghiệp làm thủ tục đăng ký, kê khai như cơ chế miễn, giảm nghĩa vụ tài chính đồng loạt (thuế, phí, tiền sử dụng đất...). Với cách này, chi phí tuân thủ, bao gồm cả tuân thủ quy định và chi phí tiếp cận các chính sách hỗ trợ, mới có thể giảm được.

Quyết tâm của Chính phủ trong việc tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và nền kinh tế thời gian qua rất rõ ràng. Cơ hội để tạo ra những cải cách cơ chế, chính sách mạnh mẽ hơn nữa cũng đang rộng mở. Song, bản thân doanh nghiệp cũng phải tự nâng cao năng lực quản trị của mình để phát triển một cách chuyên nghiệp, dài hạn và bền vững.