Khủng hoảng chip đẩy doanh số ô tô của châu Âu xuống mức thấp mới
Ngày 18/1, Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô châu Âu (ACEA) công bố số liệu cho thấy, doanh số bán ô tô của EU đã giảm xuống mức thấp mới vào năm ngoái do lĩnh vực ô tô gặp khó khăn bởi đại dịch COVID và tình trạng thiếu chip máy tính kéo dài. Theo đó, số lượng đăng ký xe du lịch mới ở EU đã giảm 2,4% vào năm 2021, xuống còn 9,7 triệu xe.
Điều đó diễn ra sau sự sụt giảm lịch sử gần 24% bị ảnh hưởng vào năm 2020 do các hạn chế của đại dịch, và đưa lượng đăng ký ô tô mới ở EU xuống mức thấp hơn 3,3 triệu chiếc so với doanh số bán hàng trước khủng hoảng năm 2019. Việc thiếu chất bán dẫn, các chip máy tính được sử dụng trong vô số hệ thống xe hơi cả xe truyền thống và xe điện, là nguyên nhân chính kìm hãm ngành công nghiệp này.
ACEA cho biết, sự sụt giảm này là kết quả của sự thiếu hụt chất bán dẫn đã ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất ô tô trong suốt cả năm, nhưng đặc biệt là trong nửa cuối năm 2021. Các nhà sản xuất ô tô ban đầu đánh giá thấp tác động của tình trạng thiếu chip, nhưng cuối cùng đã khiến sản xuất chậm lại và thậm chí là các nhà máy ngừng hoạt động.
Doanh số bán ô tô của EU đã phục hồi mạnh mẽ trong quý II năm ngoái, nhưng trong phần lớn thời gian của nửa cuối năm, đã giảm khoảng 20%. Triển vọng ngắn hạn đối với nguồn cung là không tốt. Alexandre Marian tại Công ty Tư vấn AlixPartners cho rằng, đầu năm 2022 vẫn sẽ khó khăn về nguồn cung chip. Tình hình sẽ cải thiện vào giữa năm, nhưng điều đó không có nghĩa là các vấn đề khác sẽ không tăng lên, liên quan đến nguyên liệu thô, chuỗi cung ứng và tình trạng thiếu lao động.
Sự thiếu hụt chip là hậu quả của đại dịch khi các nhà sản xuất bị gián đoạn do đóng cửa và nhân viên nhiễm bệnh, cũng như các vấn đề về chuỗi cung ứng và nhu cầu điện tử toàn cầu tăng lên. Đại dịch cũng khiến giá nhiều nguyên liệu thô tăng vọt và gây ra tình trạng thiếu lao động ở một số khu vực. Nếu thị trường Pháp, Ý và Tây Ban Nha tăng khiêm tốn, thì mức giảm 10,1% ở Đức đã kéo con số chung của EU xuống.
Cho đến nay, Đức là thị trường ô tô lớn nhất châu Âu, chiếm 1/4 tổng doanh số bán hàng ở mức hơn 2,6 triệu chiếc vào năm ngoái. Nếu sự thiếu hụt chất bán dẫn là yếu tố chính kìm hãm đà phục hồi, thì EU cũng hoạt động kém hơn so với các thị trường lớn khác, nơi sự phục hồi sau đại dịch mạnh hơn. Thị trường ô tô Trung Quốc tăng 4,4% và thị trường Mỹ tăng 3,7%.
Các nhà phân tích tại Inovev, một công ty phân tích dữ liệu ô tô cho biết, doanh số bán hàng tại châu Âu sụt giảm cũng có thể phản ánh “sự gia tăng mạnh mẽ của giá xe ô tô trung bình cũng như thái độ kỳ vọng của người tiêu dùng đối với xe điện đang thúc đẩy họ ngừng mua và giữ lại chiếc xe hiện tại lâu hơn”.
Ba nhà sản xuất ô tô hàng đầu của châu Âu đều chứng kiến sự sụt giảm doanh số bán hàng trong khối. Volkswagen vẫn giữ được vị trí đầu bảng, nhưng doanh số bán hàng giảm 4,8% xuống còn 1,4 triệu xe khiến thị phần của hãng giảm xuống còn 25,1%. Stellantis, được thành lập từ sự hợp nhất của Tập đoàn Fiat của Ý và Peugeot-Citroen của Pháp, bị sụt giảm nhỏ hơn 2,1% xuống còn 2,1 triệu chiếc, đẩy thị phần của mình lên cao hơn lên 21,9%.
Tập đoàn Renault sụt giảm 10%, với doanh số của thương hiệu cùng tên giảm 16%, trong khi doanh số của cả thương hiệu Dacia giá rẻ và thương hiệu Alpine thể thao đều tăng. Tập đoàn ô tô của Pháp bị thu hẹp thị phần xuống còn 10,6%. BMW của Đức đã tăng 1,5% số lượng đăng ký, nhưng Daimler - chủ sở hữu của các thương hiệu Mercedes và Smart - giảm 12,4%. Tập đoàn Hyundai của Hàn Quốc - bao gồm cả thương hiệu Hyundai và Kia - đã củng cố vị trí của mình là nhà sản xuất ô tô số 4 ở EU với mức tăng 18,4%, đạt hơn 828.000 xe. Thị phần cũng tăng lên 8,5%. Dữ liệu được cung cấp bởi các thành viên ACEA, không bao gồm doanh số bán hàng của nhà sản xuất xe điện Tesla của Mỹ. Dữ liệu của ACEA cũng không bao gồm sự cố về xe chạy xăng, diesel và điện, được cung cấp riêng trong báo cáo hàng quý.