Kiểm soát, kiểm toán nội bộ ngân hàng để ngăn ngừa rủi ro
Ban Kiểm soát, kiểm toán nội bộ phải nghiêm túc thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của Luật Các tổ chức tín dụng (TCTD), Điều lệ của TCTD, các văn bản hướng dẫn của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) và chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền.
Ban Kiểm soát, kiểm toán nội bộ phải nghiêm túc thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của Luật Các TCTD, Điều lệ của TCTD, các văn bản hướng dẫn của NHNN và chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền.Trong Công văn gửi các TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, NHNN yêu cầu các TCTD (không bao gồm quỹ tín dụng nhân dân, tổ chức tài chính vi mô), chi nhánh ngân hàng nước ngoài quan tâm đặc biệt đối với công tác kiểm soát, kiểm toán nội bộ.
Theo đó, Ban Kiểm soát, kiểm toán nội bộ phải nghiêm túc thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của Luật Các TCTD, Điều lệ của TCTD, các văn bản hướng dẫn của NHNN và chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền, trong đó lưu ý triển khai các nhiệm vụ được giao tại Thông báo số 273/TB-NHNN ngày 31/8/2023 thông báo chỉ đạo của Thống đốc Nguyễn Thị Hồng tại Hội nghị trực tuyến về công tác kiểm soát, kiểm toán nội bộ.
Nâng cao hiệu quả hoạt động của các bộ phận này nhằm phát hiện, cảnh báo, kịp thời ngăn ngừa rủi ro, xử lý các tồn tại, vi phạm trong hoạt động kinh doanh của TCTD, trong đó chú ý tăng cường kiểm tra, giám sát những lĩnh vực trọng yếu, lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro, các hoạt động ngân hàng có mức độ rủi ro cao.
Tiếp tục rà soát, nâng cao hiệu quả quản trị doanh nghiệp tại các TCTD. Ban kiểm soát phải thực sự độc lập với Hội đồng quản trị; kịp thời phát hiện, can thiệp, ngăn chặn, báo cáo cơ quan có thẩm quyền (cơ quan điều tra, cơ quan quản lý nhà nước...) trong trường hợp Hội đồng quản trị có những quyết định không đúng quy định của pháp luật.
Thành viên Hội đồng quản trị độc lập cần có vai trò, quan điểm trong trường hợp Hội đồng quản trị có những quyết định gây phương hại đến lợi ích của cổ đông hoặc phục vụ lợi ích nhóm. Nâng cao các quy định về kế toán, kiểm toán, ban hành hệ thống các quy định an toàn, minh bạch phù hợp quy định của pháp luật.
Ngoài ra, NHNN còn yêu cầu các TCTD tăng cường kiểm tra, kiểm soát hoạt động cấp tín dụng, chất lượng tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro cao (trong đó lưu ý hoạt động cho vay tiêu dùng, cấp tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản, đặc biệt cấp tín dụng để đầu tư, kinh doanh bất động sản), đầu tư trái phiếu doanh nghiệp chưa niêm yết; lưu ý mức độ tập trung tín dụng vào khách hàng/khách hàng lớn và người có liên quan, nhóm khách hàng có liên quan, cổ đông và người có liên quan...
Kiểm toán việc thực hiện Đề án cơ cấu lại hệ thống các TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016-2020 của NHNN Việt Nam, KTNN chỉ rõ: Hệ thống kiểm soát nội bộ các TCTD chưa thật sự hiệu quả. Kết quả thanh tra trực tiếp về việc thực hiện Đề án tại một số TCTD của cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng cho thấy, bộ máy Hội đồng quản trị, hệ thống kiểm tra, kiểm soát nội bộ của các TCTD này còn chưa kịp thời phát hiện những rủi ro về tín dụng như phân loại nợ, trích lập dự phòng, thực hiện quy trình cho vay từ khâu thẩm định đến kiểm soát sau cho vay.
