Mặt bằng giá vẫn cơ bản được kiểm soát tốt

Theo Tổng cục Thống kê, quý I/2022, kinh tế thế giới phục hồi, nhu cầu nguyên nhiên vật liệu phục vụ sản xuất tăng cao trong khi nguồn cung bị đứt gãy khiến giá cả hàng hóa trên thị trường quốc tế có xu hướng tăng mạnh. Áp lực lạm phát tăng cao tại nhiều nước, gồm cả những nền kinh tế hàng đầu như Mỹ, Nhật Bản và các nước châu Âu. 

Trong khi đó, tại Việt Nam, kinh tế tiếp tục đà tăng trưởng trong điều kiện bình thường mới, nhu cầu sản xuất hàng hóa phục vụ tiêu dùng và xuất khẩu cùng với tác động của giá hàng hóa thế giới đã đẩy giá một số hàng hóa tăng lên nhưng nhìn chung mặt bằng giá vẫn cơ bản được kiểm soát tốt. ĐIều này phần nào đưa CPI quý I/2022 tăng 1,92% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn mức tăng 0,29% của quý I/2021. 

Bên cạnh đó, Tổng cục Thống kê cho biết, lạm phát trong nước đang được kiểm soát tốt so với các nước trong khu vực. Lạm phát của Việt Nam đang tương đương Indonesia, Malaysia, nhưng cao hơn Trung Quốc.

Lý giải rõ hơn về việc lạm phát Việt Nam được kiểm soát tốt, theo Tổng cục Thống kê, nguyên nhân được cho là do danh mục hàng hóa trong rổ tính CPI, cơ cấu chi tiêu của mỗi gia đình của Việt Nam khác với Mỹ hay châu Âu. Tổng cục Thống kê dẫn chứng, người tiêu dùng Mỹ, châu Âu chi tiêu nhiều cho nhà ở, gas, điện, giao thông, vui chơi, trong khi ở Việt Nam tiêu dùng cho thực phẩm chiếm tới 58% trong rổ hàng hóa dùng tính CPI.

Bên cạnh đó, trong quý I/2022, sản xuất và cung ứng mặt hàng lương thực thực phẩm luôn được đảm bảo, đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng. Mặt khác, để chủ động ứng phó với những thách thức trước áp lực lạm phát gia tăng, trong thời gian qua, Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt các bộ, ngành, địa phương thực hiện đồng bộ các giải pháp bình ổn giá, hạn chế những tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế – xã hội.

Các chính sách được ban hành kịp thời giúp ổn định hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và người dân, giảm áp lực đáng kể lên mặt bằng giá. Trong đó, có thể kể đến các chính sách như: Giảm thuế giá trị gia tăng với một số nhóm hàng hóa, dịch vụ từ 10% xuống còn 8% từ ngày 1/2/2022; giảm 50% mức thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay từ ngày 1/1/2022 đến hết ngày 31/12/2022; giảm mức thu 37 khoản phí, lệ phí trong 6 tháng đầu năm 2022. 

Công tác điều hành giá xăng dầu theo sát diễn biến giá thế giới, nguồn cung xăng dầu được chỉ đạo khắc phục kịp thời. Các địa phương tăng cường quản lý giá trên địa bàn, nhiều doanh nghiệp tích cực tham gia chương trình bình ổn giá... Nguồn cung các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu như lương thực, thực phẩm trong nước dồi dào, đáp ứng nhu cầu của người dân giúp cho giá cả phần nào được giữ ổn định.

Rủi ro lạm phát trong những tháng còn lại của năm vẫn còn hiện hữu

Tổng cục Thống kê khuyến cáo hiện nay mặt bằng giá trong nước đang cơ bản được kiểm soát, tuy nhiên trước áp lực giá cả hàng hóa, nguyên nhiên vật liệu trên thế giới đang tiếp tục tăng mạnh trong bối cảnh chiến sự Nga – Ukraine gây gián đoạn chuỗi cung ứng, đặc biệt là giá xăng dầu tạo áp lực lớn đến chi phí sản xuất của doanh nghiệp và tiêu dùng của người dân.

Bên cạnh đó, việc triển khai các chương trình hỗ trợ phục hồi kinh tế 2022-2023 để chủ động trong phòng, chống dịch COVID-19 và hỗ trợ kịp thời cho phục hồi, phát triển bền vững kinh tế - xã hội là rất cần thiết trong điều kiện hiện nay nhưng cũng sẽ làm gia tăng áp lực lên lạm phát. Do đó, lạm phát trong những tháng còn lại của năm cũng hiện hữu.

Theo đó, trước áp lực lạm phát, Tổng cục Thống kê cho rằng, công tác quản lý, điều hành giá trong thời gian tới cần tiếp tục thực hiện một cách thận trọng, chủ động và linh hoạt nhằm bảo đảm kiểm soát tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng bình quân năm 2022 ở mức khoảng 4% theo mục tiêu Quốc hội đề ra. 

Tổng cục Thống kê đề nghị các cơ quan chức năng cần theo dõi diễn biến giá cả, lạm phát trên thế giới, nâng cao khả năng phân tích dự báo, kiểm soát giá nguyên liệu đầu vào, đồng thời tăng sử dụng nguyên liệu trong nước thay thế nguồn nhập khẩu. 

Các gói kích thích kinh tế phải được triển khai một cách đồng bộ với các chính sách về tài khóa, tiền tệ và công tác quản lý, giám sát phải chặt chẽ, chính sách hỗ trợ cần sát với thực tiễn, công khai, minh bạch.

Tín dụng của nền kinh tế cũng phải đảm bảo đáp ứng được vốn cho nền kinh tế tăng trưởng; trong đó tập trung vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, cần kiểm soát chặt chẽ đối với các lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro. Việc thực hiện tốt các chính sách sẽ giúp thúc đẩy được tăng trưởng kinh tế và kiểm soát được lạm phát theo mục tiêu đề ra.