Cách đây khoảng 4 tháng, một số cơ quan chức năng đã đưa ra nhận định tổng kim ngạch xuất khẩu năm 2017 sẽ đạt 200 tỷ USD, nhưng chỉ sau đó ít lâu thì con số này đã trở nên “lạc hậu”, bởi số dự báo mới được tăng lên 203 tỷ USD.

Tuy nhiên, đến hiện tại, dường như dự báo mốc 203 tỷ USD lại có “nguy cơ” bị phá vỡ, vì tốc độ tăng trưởng xuất khẩu đang trên đà bứt phá để không chỉ sớm về đích mà còn vượt xa chỉ tiêu. Cụ thể, tính đến ngày 15/11, kim ngạch xuất khẩu cả nước đạt hơn 183 tỷ USD, tăng 21,3% (tương đương mức tăng thêm 32,3 tỷ USD) so với cùng kỳ năm ngoái.

Nhờ sự chuyển biến tích cực trên nên nền kinh tế đã xuất siêu hơn 1,2 tỷ USD. Một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như dệt may, da giày, điện thoại đang duy trì tốt phong độ. Trong đó, cá biệt có một vài mặt hàng có tốc độ tăng trưởng xuất khẩu tăng rất cao, gồm kim ngạch xuất khẩu gạo đạt hơn 2,3 tỷ USD, tăng 21%; rau quả đạt khoảng 3 tỷ USD, tăng hơn 41% so với cùng kỳ năm ngoái.

Theo dự báo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tổng kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng nông, lâm, thủy sản cả năm sẽ đạt 34 tỷ USD. Nhìn chung, hoạt động sản xuất nông nghiệp, khai thác, đánh bắt và chế biến thủy sản đang có sự chuyển dịch lớn và thu được kết quả đáng ghi nhận. Đồng thời, sẽ có tác động tích cực và lâu dài đối với việc chuyển dịch cơ cấu sản xuất nông nghiệp nói chung thông qua việc nâng cao giá trị và hiệu quả kinh tế của sản phẩm nông nghiệp.

Đây cũng là thực tế rất có giá trị, giúp một bộ phận bà con nông dân tham gia, hướng tới lợi nhuận cao hơn và từ đó góp phần xóa đói giảm nghèo. Bên cạnh đó, nhóm hàng công nghiệp chế biến, chế tạo cũng có mức tăng khoảng 22% so với cùng kỳ. Đặc biệt, nhóm hàng chế biến thường xuyên chiếm hơn 70% tổng kim ngạch xuất khẩu, thể hiện rõ nét sự thay đổi về cơ cấu sản xuất trong nước theo hướng công nghiệp hóa cũng như sự gia tăng về sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Theo thông lệ, tốc độ xuất khẩu luôn tăng mạnh hơn vào quý 4, tập trung rõ rệt vào tháng 11 và 12  là thời điểm các doanh nghiệp tăng cường sản xuất để hoàn tất các hợp đồng xuất khẩu; trong khi mức xuất khẩu trung bình thường đã đạt giá trị 19 tỷ USD/tháng. Do đó, từ nay đến hết năm, nền kinh tế có khả năng đạt thêm khoảng 30 tỷ USD giá trị xuất khẩu.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp xuất khẩu cũng cần nâng cao hiệu quả công tác quản trị, làm chủ tình hình, không nên quá “say sưa” đẩy mạnh tiến độ dịp cuối năm, mà mất cảnh giác trước một số nguy cơ có thể nảy sinh.

Đơn cử, hiện thị trường khu vực châu Phi, Trung Đông đang có nhu cầu nhập khẩu nhiều gạo, nông sản, hàng thủ công mỹ nghệ, nhưng đã có trường hợp gặp rủi ro trong thanh toán, thậm chí có tình trạng hàng đã xuất đi, nhưng bị đối tác “quên” không  trả tiền.

Trước thực tế này, đại diện Vụ châu Phi - Tây Á - Nam Á (Bộ Công thương) khuyến nghị, các đơn vị nên yêu cầu đối tác thực hiện đầy đủ quy trình giao dịch theo thông lệ quốc tế. Đặc biệt, để tránh bị động nên yêu cầu nhà nhập khẩu đặt cọc trước với mức 30% giá trị hợp đồng.  

Bộ Công thương dự báo, tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam trong năm 2017 có thể sẽ đạt mức tăng trưởng khoảng 18,9% so với năm trước, tức đạt 210 tỷ USD. Đây là mức tăng trưởng hoàn toàn khả thi trong bối cảnh hoạt động thương mại toàn cầu tiếp tục xu hướng cải thiện rõ rệt, tác động tích cực đến sản xuất trong nước, cũng như xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam.