Báo cáo về tình hình kinh tế do Bộ Thương mại Mỹ công bố ngày 1/6 trái ngược với kỳ vọng của các nhà đầu tư vào cuối năm trước, khi mức tăng trưởng quý IV/2024 đạt 2,4%. Theo các chuyên gia kinh tế, kim ngạch nhập khẩu tăng đột biến, lên tới 41,3% trong quý I/2025, là một trong những nguyên nhân tác động đến tốc độ tăng trưởng GDP.

Việc áp đặt mức thuế quan đối ứng cao với nhiều quốc gia khiến các công ty và người tiêu dùng Mỹ đẩy mạnh mua hàng để tránh cú sốc giá có thể phát sinh, làm tăng vọt lượng hàng nhập khẩu. Dù Tòa án liên bang đã ra phán quyết chặn toàn bộ chính sách thuế quan đối ứng, song chính quyền đã kháng cáo. Điều này có nghĩa, tình trạng bất ổn bắt nguồn từ các chính sách của Tổng thống Donald Trump vẫn tiếp diễn.

Ngoài ra, chi tiêu của người tiêu dùng chậm lại và chi tiêu của liên bang giảm mạnh cũng góp phần làm tốc độ GDP yếu đi, trong bối cảnh cơ quan Hiệu quả của Chính phủ vẫn đang nỗ lực tinh giản bộ máy công quyền.

Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) nhận định, rủi ro bất ổn kinh tế lẫn thất nghiệp, lạm phát tại Mỹ đều tăng. Đây là lý do khiến Fed giữ nguyên lập trường không giảm lãi suất; tiếp tục chờ có thêm dữ liệu, thông số kinh tế mới để thực hiện đánh giá tổng thể các tác động kinh tế từ hàng loạt thay đổi trong chính sách của Chính phủ.

Mặc dù Fed tung ra nhiều chính sách để kiềm chế lạm phát từ năm 2022, nhưng đến nay, áp lực giá cả vẫn tồn tại do chi phí lao động tăng. Tiền lương tăng trong các ngành dịch vụ và sản xuất khiến giá thành sản phẩm không thể hạ thấp.

Bên cạnh đó, giá năng lượng và hàng hóa liên tục biến động. Xung đột địa chính trị như căng thẳng ở Trung Đông, xung đột tại Dải Gaza, chiến tranh Nga - Ukraine đã đẩy giá dầu và lương thực lên cao. Các đứt gãy trong chuỗi cung ứng toàn cầu do dịch bệnh, thiên tai, hoặc cạnh tranh Mỹ - Trung tiếp tục gây áp lực lên giá cả các mặt hàng.

Theo biên bản cuộc họp chính sách của Ngân hàng trung ương vào đầu tháng 5 vừa qua, có nguy cơ thị trường lao động sẽ suy yếu trong những tháng tới khi các doanh nghiệp đang hạn chế hoặc tạm dừng tuyển dụng vì tình hình bất ổn gia tăng.

Các nhà hoạch định chính sách hàng đầu tại Fed cho rằng, sức mạnh chi tiêu của người tiêu dùng gắn bó chặt chẽ với sức khỏe của thị trường lao động. Trong khi đó, người tiêu dùng Mỹ đang chịu sức ép "kép": Giá cả hàng hóa thiết yếu tăng và việc làm trở nên khó khăn hơn. Theo khảo sát của Đại học Michigan, niềm tin tiêu dùng trong tháng 5 đã giảm xuống mức thấp nhất trong 18 tháng.

Trong bối cảnh hiện tại, Fed đang rơi vào tình thế khó xử. Nếu nới lỏng chính sách tiền tệ để khuyến khích các nhà đầu tư, lạm phát có thể “phi mã” trở lại. Nếu duy trì lãi suất cao, chi phí vay vốn sẽ đè nặng lên doanh nghiệp và người tiêu dùng, dẫn đến đầu tư giảm, các công ty hạn chế mở rộng sản xuất, cắt giảm nhân sự.

Thị trường bất động sản có thể suy yếu do lãi suất thế chấp cao, nhu cầu mua nhà giảm, ảnh hưởng đến ngành xây dựng và tài chính. Người tiêu dùng cũng sẽ cắt giảm chi tiêu do chi phí sinh hoạt tăng và nợ tín dụng đắt đỏ. Bên cạnh đó, lãi suất cao sẽ khiến đồng USD mạnh, làm hàng hóa Mỹ đắt hơn trên thị trường quốc tế, xuất khẩu có nguy cơ giảm sút.

Khi tỷ lệ lạm phát ở mức 3 - 4% và tăng trưởng GDP dưới 1% (hoặc âm), Mỹ sẽ rơi vào tình trạng đình lạm. Đây là kịch bản tương tự những năm 1970, khi dầu tăng giá và chính sách tiền tệ lỏng lẻo dẫn đến suy thoái kèm lạm phát hai con số.