Đó là thông tin được đưa ra tại Hội thảo “Phát triển các mô hình kinh doanh mới trong tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” do Ban Kinh tế Trung ương tổ chức ngày 11/11. Hội thảo chuyên đề thuộc khuôn khổ Diễn đàn cấp cao về Công nghiệp 4.0 lần thứ ba - Industry Summit 4.0 với chủ đề “Đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong kỷ nguyên số”.

Phát biểu tại Hội thảo, Phó Trưởng ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Thành Phong cho biết, cuộc cách mạng công nghiệp (CMCN) lần thứ tư mở ra nhiều cơ hội, đồng thời cũng đặt ra nhiều thách thức đối với mỗi quốc gia, tổ chức và cá nhân; đã và đang tác động ngày càng mạnh mẽ đến tất cả các lĩnh vực của đời sống kinh tế, xã hội đất nước.

Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia CMCN lần thứ tư, Chính phủ ban hành Nghị quyết 50/NQ-CP về chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị về nâng cao năng lực tiếp cận cuộc CMCN lần thứ tư và phê duyệt Đề án thúc đẩy mô hình kinh tế chia sẻ.

Theo ông Nguyễn Thành Phong, Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 đã xác định mục tiêu Việt Nam thuộc nhóm 50 nước dẫn đầu về chính phủ điện tử, đến năm 2025 kinh tế số chiếm 20% GDP; tỷ trọng kinh tế số trong từng ngành, lĩnh vực đạt tối thiểu 10%; đến năm 2030, kinh tế số chiếm 30% GDP; tỉ trọng kinh tế số trong từng ngành, lĩnh vực đạt tối thiểu 20%...

Theo báo cáo “Nền kinh tế số Đông Nam Á năm 2019" do Google, Temasek và Bain công bố ngày 3/10/2019, nền kinh tế số Việt Nam năm 2019 trị giá 12 tỷ USD (đóng góp 5% GDP quốc gia trong năm 2019), cao gấp 4 lần so với giá trị của năm 2015 và dự đoán chạm mốc 43 tỷ USD vào năm 2025.

Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh là 2 trong 7 thành phố lớn phát triển nền kinh tế số của khu vực. Nhờ có nền kinh tế số mà các ngành, nghề kinh doanh sôi động, từ thương mại điện tử, quảng cáo trực tuyến trên các trang mạng xã hội (Facebook, Instagram), giải trí (Netflix, Pinterest), giao thông vận tải (Uber, Grab, GoViet) đến phân phối, bán buôn và bán lẻ (Lazada, Shopee)...

Quy mô thị trường thương mại điện tử đạt khoảng 5 tỷ USD, trong khi du lịch trực tuyến khoảng 4 tỷ USD, truyền thông trực tuyến đạt 3 tỷ USD, gọi xe công nghệ khoảng 1 tỷ USD.

Việt Nam cũng trở thành nơi đón nhận nguồn vốn đầu tư đứng thứ 3 trong khu vực vào các công ty hoạt động trên nền tảng công nghệ thông tin, Internet với 0,35 tỷ USD cho 137 thương vụ trong năm 2018 và 0,26 tỷ USD cho 54 thương vụ trong năm 2019.

Một số thương vụ đầu tư vào MoMo, Sendo, Topica từ các nhà đầu tư quốc tế, góp phần đưa Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư cả trong và ngoài nước.

Tuy nhiên, lãnh đạo Ban Kinh tế Trung ương cũng thừa nhận, kinh tế số phát triển tại Việt Nam chủ yếu vẫn là nền tảng giao dịch và được phát triển dựa trên các nền tảng sáng tạo đã có sẵn của thế giới, những nền tảng phát triển bởi Việt Nam còn hạn chế, tập trung chủ yếu ở các nền tảng thương mại điện tử, khả năng cạnh tranh so với các nền tảng thương mại lớn của các tập đoàn/công ty đa quốc gia chưa thực sự cao.

Bên cạnh đó, mức độ chủ động tham gia phát triển nền tảng kinh doanh tại Việt Nam cũng còn nhiều yếu kém và tự phát. Thể chế, chính sách còn nhiều bất cập. Cơ cấu và chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng được yêu cầu.

Tại Hội thảo, các chuyên gia trong và ngoài nước đã trao đổi, làm rõ các vấn đề về phát triển kinh tế số, kinh nghiệm quốc tế trong tận dụng nền tảng công nghệ để chuyển đổi số trong các ngành dịch vụ, tài chính, ngân hàng; bất động sản; gọi xe công nghệ; các dịch vụ nội dung số và sự cạnh tranh với các nền tảng số xuyên biên giới… nhằm thúc đẩy sự phục hồi hậu COVID-19 trong tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Các đại biểu đã thảo luận sâu hơn về thay đổi, phát triển các mô hình kinh doanh mới nhằm thích ứng với xu hướng tiêu dùng mới từ sản xuất đến phân phối, vận chuyển, tiêu thụ và đề xuất những giải pháp tốt nhất giúp doanh nghiệp phát triển trong tình hình mới.

Lãnh đạo Công ty Cổ phần Dịch vụ trực tuyến FPT chia sẻ, nhờ chuyển đổi số, sàn TMĐT Sendo (thuộc FPT) đã tối ưu hóa chi phí bán hàng của các doanh nghiệp so với kênh truyền thống đến 30%. Công ty cũng hỗ trợ miễn phí mở bán kinh doanh trên Sendo và hướng dẫn cách vận hành trên TMĐT, ứng dụng công nghệ AI để tối ưu doanh số.

Chia sẻ kinh nghiệm quốc tế, đại diện IFC cho rằng, nền kinh tế số yêu cầu các yếu tố cốt lõi của đời sống kinh tế cũng cần kỹ thuật số, có khả năng tương tác và truy cập. Chính phủ xác định hoặc cung cấp nhiều yếu tố trong đó.

Dữ liệu là tài sản quý cần được khai thác tốt hơn, rộng rãi hơn và có trách nhiệm hơn trong phát triển lĩnh vực tài chính và phi tài chính. Hiện nay, các Chính phủ đang phát triển các chiến lược thị trường dữ liệu, hỗ trợ cơ chế lưu động dữ liệu và đẩy mạnh vai trò quản lý của cơ quan chức năng. Khả năng tiếp cận và tương tác của hệ thống thanh toán phổ thông chi phí thấp là điều cần thiết của nền kinh tế số thời gian thực, nâng cấp cơ sở hạ tầng thanh toán số…