Báo cáo có tiêu đề “Chủ động ngăn chặn suy giảm kinh tế, ổn định kinh tế vĩ mô, duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế hợp lý, bền vững, bảo đảm an sinh xã hội” đã cung cấp những con số sinh động, là bằng chứng về hiệu quả của những chính sách của Đảng và Nhà nước, sự nỗ lực to lớn của các cấp, các ngành, của doanh nghiệp và của toàn dân thời gian qua.

Chuyển biến tích cực

Trước hết, báo cáo bổ sung về tình hình và kết quả thực hiện nhiệm vụ năm 2008. Trong 25 chỉ tiêu chủ yếu của Kế hoạch năm 2008 có 6 chỉ tiêu đạt tốt hơn so với mức đã báo cáo Quốc hội.

Chúng ta đạt được 3 mục tiêu cơ bản của kế hoạch năm 2008 là kiềm chế được lạm phát và giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, tiếp tục duy trì được tốc độ tăng trưởng kinh tế và an sinh xã hội được bảo đảm.

Về những tháng đầu năm 2009, Chính phủ nhận định tuy còn rất nhiều khó khăn, nhưng nền kinh tế nước ta đã bắt đầu có chuyển biến theo chiều hướng tích cực, có dấu hiệu đã ra khỏi giai đoạn khó khăn nhất. Tình hình đó tạo ra những khả năng và điều kiện để đạt được kết quả cao hơn trong thời gian tiếp theo.

Những chuyển biến này được thể hiện với nhiều điểm sáng như sản xuất công nghiệp tăng 2,1% (quý I), tháng 4 tiếp tục tăng 5,4% và tính chung 4 tháng đầu năm tăng 3,3% so cùng kỳ năm 2008. GDP quý I tăng 3,1% so với cùng kỳ năm trước và có khả năng tăng dần trong các tháng tiếp theo. Trong quý I/2009 có trên 15 nghìn doanh nghiệp đăng ký mới, tăng khoảng 22% so với cùng kỳ năm 2008…

Góp phần tạo nên chuyển biến này là do “Chính phủ luôn theo sát diễn biến của tình hình, kịp thời báo cáo xin ý kiến Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương Đảng và Ủy ban Thường vụ Quốc hội để ban hành và tổ chức thực hiện các chính sách và giải pháp đồng bộ nhằm phấn đấu hoàn thành toàn diện kế hoạch năm 2009; đồng thời, tập trung các biện pháp quyết liệt để sớm đưa nền kinh tế thoát khỏi suy thoái, chăm lo tốt hơn đời sống của nhân dân…”, Phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng trình bày.

Tuy nhiên, Chính phủ cũng chỉ rõ, cuộc khủng hoảng kinh tế, tài chính toàn cầu đang diễn biến phức tạp, khó lường và tiếp tục tác động tiêu cực đến nước ta. Khó khăn của chúng ta còn nhiều, có mặt còn gay gắt hơn và chúng ta cũng chưa thể lạc quan với những kết quả đạt được trong những tháng vừa qua.

Những trọng tâm chỉ đạo, điều hành

Với 5 trọng tâm chỉ đạo điều hành nhằm ngăn chặn suy giảm kinh tế, duy trì tăng trưởng, đảm bảo an sinh xã hội, đã thể hiện sự linh hoạt, chủ động với tinh thần trách nhiệm cao của Chính phủ.

Đó là: Thứ nhất, thực hiện có hiệu quả các gói kích cầu đầu tư và tiêu dùng, tập trung ngăn chặn suy giảm kinh tế, khôi phục đà tăng trưởng hợp lý.

Thứ hai, đẩy mạnh sản xuất kinh doanh, phát triển thị trường trong nước, mở rộng thị trường xuất khẩu.

Thứ ba, chuyển chính sách tài chính, tiền tệ từ thắt chặt sang thực hiện chính sách tài chính tích cực, chính sách tiền tệ thận trọng, linh hoạt; bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, kích thích tăng trưởng và phòng ngừa lạm phát. Trong đó, Chính phủ trình Quốc hội cho tiếp tục thực hiện một số điều chỉnh về thuế để tiếp tục thực hiện chính sách "khoan sức dân".

Thứ tư, chăm lo đời sống nhân dân, đẩy mạnh xoá đói giảm nghèo và giải quyết việc làm. Thứ năm, bám sát thực tiễn, nâng cao năng lực chỉ đạo điều hành, tạo đồng thuận trong toàn xã hội để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ năm 2009.

Điều chỉnh một số chỉ tiêu chủ yếu

Để tập trung sức xử lý tốt những vấn đề then chốt, tạo ra bước chuyển biến mạnh mẽ trong điều hành thực hiện nhiệm vụ kế hoạch năm 2009, Chính phủ đã đề nghị Quốc hội về 4 nhóm vấn đề.

Một là, quyết định nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách trong mục tiêu tổng quát của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2009 là tập trung cao độ mọi nỗ lực ngăn chặn suy giảm kinh tế, phấn đấu duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế hợp lý, bền vững, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, chủ động phòng ngừa lạm phát, bảo đảm an sinh xã hội, quốc phòng, an ninh, giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội. Trong đó, ngăn chặn suy giảm kinh tế là mục tiêu ưu tiên hàng đầu.

Hai là, quyết định điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng GDP năm 2009 từ khoảng 6,5% xuống còn khoảng 5%; điều chỉnh chỉ tiêu tỷ lệ bội chi ngân sách so với GDP từ 4,82% lên không quá 8%, Chính phủ sẽ bám sát tình hình để điều hành và bố trí giảm dần trong các năm tiếp theo.

Ba là, cho phép điều chỉnh bổ sung mức phát hành trái phiếu Chính phủ thêm 20.000 tỷ đồng; sửa đổi, bổ sung một số chính sách về thuế thuộc thẩm quyền của Quốc hội, sửa đổi cơ chế, chính sách liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản, đấu thầu và một số chính sách quan trọng khác trình Quốc hội tại kỳ họp này.

Bốn là, trên cơ sở các chỉ tiêu và chính sách cơ bản đã được điều chỉnh, đề nghị Quốc hội uỷ quyền và giao trách nhiệm cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ chủ động, linh hoạt trong điều hành các chính sách, giải pháp thực hiện kế hoạch và ngân sách giữa 2 kỳ họp của Quốc hội, phấn đấu đạt được kết quả cao nhất.

“Ý thức được trách nhiệm trước Đảng và nhân dân, Chính phủ quyết tâm nâng cao năng lực điều hành, chỉ đạo tổ chức thực hiện tốt các Nghị quyết của Quốc hội, phấn đấu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2009 ở mức cao nhất”, Phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng đã chốt lại báo cáo với niềm tin rằng cùng nỗ lực của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận của toàn xã hội, huy động tối đa sức mạnh nội lực, tận dụng tốt nhất ngoại lực, nhất định chúng ta sẽ thực hiện thắng lợi những mục tiêu và nhiệm vụ đã đề ra.