Cơ sở của nhận định trên đây chính là mức tăng liên tục của tín dụng trong các tháng gần đây, đạt con số hơn 6,4% vào thời điểm tuần cuối của tháng 9. So với con số tăng trưởng mục tiêu 12%, các nhà băng sẽ chỉ còn 1/4 thời gian trong khi mới đi được một nửa chặng được tăng trưởng tín dụng. Đơn giản, trung bình từ nay đến cuối năm, mỗi tháng tăng trưởng tín dụng cần đạt tới gần 2%.

Xem ra đây là mục tiêu quá lớn và khó có thể đạt được trong bối cảnh mặt bằng lãi suất huy động cũng như cho vay – vốn là yếu tố quan trọng kích thích cầu vay vốn của khách hàng – dường như không còn thêm dư địa giảm nữa. Bởi với mức trần lãi suất huy động 7%/năm như hiện nay, cơ hội giảm thêm lãi suất hầu như không có do CPI được dự báo sẽ duy trì ở mức quanh 7% từ nay đến cuối năm.

Các yếu tố có thể tác động mạnh đến tăng trưởng tín dụng trong các tháng cuối năm nay chính là khả năng hồi phục cầu vay vốn của số đông khách hàng cũng như yếu tố “mùa vụ” rất rõ nét.

Nhìn vào yếu tố mùa vụ, không ít các chuyên gia cũng như tổ chức đầu tư tin rằng, nếu diễn biến tăng trưởng tín dụng diễn ra đúng như thời điểm cuối năm 2012, khả năng hoàn thành mục tiêu tăng trưởng tín dụng 12% cho cả năm 2013 sẽ trở nên rõ nét hơn. Các bước “nhảy cóc” trong tăng trưởng tín dụng vào các tháng cuối năm là điều từng xảy ra trong các năm 2011 - 2012.

Ngoài yếu tố mùa vụ, số liệu tăng trưởng tín dụng mạnh trong các tháng qua cũng cho thấy, dù nhu cầu vay vốn của doanh nghiệp (DN) chưa cho thấy sự cải thiện đáng kể, thị trường ghi nhận sự nỗ lực của các ngân hàng. Đặc biệt là một số ngân hàng lớn trong việc tập trung đẩy mạnh hoạt động cho vay thông qua nhiều gói tín dụng với lãi suất ưu đãi.

Một diễn biến đáng chú ý trong mức tăng trưởng tín dụng các tháng qua, theo đánh giá của nhiều chuyên gia, cho thấy ưu thế vẫn đang thuộc về các ngân hàng có thế mạnh về mảng bán lẻ với cơ sở khách hàng cá nhân đa dạng. “Ngược lại, các ngân hàng thương mại (NHTM) cổ phần có vốn nhà nước chi phối với cơ sở khách hàng tập trung vào các tập đoàn lớn sẽ khó chủ động hơn trong việc giải ngân” – một tổ chức đầu tư đưa đánh giá.

Cơ hội vay vốn giá rẻ

Các báo cáo tài chính được không ít ngân hàng công bố thời gian qua cũng cho thấy, động lực tăng trưởng chính đóng góp vào mức tăng trưởng tín dụng thời gian qua đến từ nhóm các NHTM cổ phần có thế mạnh về mảng bán lẻ như VPBank, STB, ACB và EIB. Có hai ngân hàng bán buôn có mức tăng trưởng nổi trội trong nửa đầu năm 2013 chính là BIDV và MBB trong khi các NHTM có cổ phần nhà nước chi phối còn lại không đạt được mức tăng khả quan.

Song bước sang các tháng gần đây, các NHTM lớn cũng bắt đầu lấy lại được sự hồi phục về tăng trưởng tín dụng. Từ mức tăng trưởng âm 1,5% trong nửa đầu năm 2013, VCB là minh chứng rõ rệt cho thấy các NHTM lớn cũng đang tăng mạnh cho vay khi chỉ tính đến cuối tháng 8, hoạt động cho vay của ngân hàng này đạt mức tăng 2,8%.

Một số tổ chức tín dụng khác có mức tăng trưởng tín dụng hạn chế trong nửa đầu năm, như VIB với mức tăng 0,29%, cũng tăng trưởng bất ngờ với con số lên tới 6% đến hết tháng 9. Đây cũng là một trong số không ít nhà băng xin ngân hàng nhà nước điều chỉnh mục tiêu tăng trưởng tín dụng cả năm lên 20%.

Cùng với các diễn biến trên và sự hồi phục mạnh hoạt động cho vay ở nhiều nhà băng, tín dụng chắc chắn sẽ tiếp tục được cải thiện dần trong những tháng tới do tác động của yếu tố mùa vụ cũng như nỗ lực đẩy mạnh tín dụng của các “ông” lớn.

Ở một góc độ khác, mặt bằng lãi suất cho vay hiện nay đang được coi ở mức thấp kỷ lục trong nhiều năm và không còn là vấn đề cản trở với nhu cầu vay của DN. Với dự báo lạm phát sẽ được kiểm soát ở mức 7% cho cả năm 2013, mặt bằng lãi suất được nhìn nhận sẽ ổn định từ nay đến cuối năm và đây là cơ hội cho các DN có chất lượng tín dụng tốt và kế hoạch kinh doanh khả thi tranh thủ được nguồn vốn giá rẻ.