Quý I hàng năm luôn được xác định là thời gian có nhiều diễn biến phức tạp của tội phạm buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, gian lận thương mại và hàng giả. Bởi đây là khoản thời gian diễn ra dịp Tết nguyên đán nhu cầu tiêu dùng trong nước tăng cao, tình hình buôn lậu vận chuyển trái phép hàng hóa tiềm ẩn những diễn biến phức tạp.

Nắm bắt rõ được quy luật đó, ngay từ đầu năm 2015, Bộ Tài chính đã chỉ đạo ngành Hải quan tăng cường công tác phối hợp, kiểm tra, kiểm soát thường xuyên tại các địa bàn trọng điểm, kiên quyết xử lý kịp thời các hành vi vi phạm. Trên cơ sở thực hiện quyết liệt, đồng bộ các giải pháp trên, trong Quý I/2015, lực lượng Hải quan lực lượng Hải quan đã chủ trì, phối hợp phát hiện, bắt giữ, xử lý 4.507 vụ việc vi phạm, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 43 tỷ 872 triệu đồng, trong đó có 44 vụ việc liên quan đến ma tuý, thuốc tân dược, thuốc gây nghiện hướng thần, số thu nộp NSNN đạt 32 tỷ đồng, Hải quan khởi tố 05 vụ, chuyển cơ quan khác khởi tố 20.

Những kết quả trên mang lại là từ nhiều nỗ lực của ngành Hải quan trong triển khai đồng bộ nhiều giải pháp cụ thể sau:

Thứ nhất, Ngành đã tích cực, chủ động trong xây dựng, hoàn thiện thể chế đảm bảo bổ sung một cách toàn diện các quy định về thẩm quyền, địa bàn hoạt động, phạm vi trách nhiệm và các biện pháp nghiệp vụ đảm bảo đáp ứng yêu cầu thực tiễn nhiệm vụ phòng, chống buôn lậu. Hiệu lực, hiệu quả của hoạt động quản lý hải quan, phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới qua đó được nâng lên rõ rệt.

Thứ hai, tập trung triển khai lực lượng nắm chắc địa bàn, đối tượng, diễn biến tình hình buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, tăng cường phối hợp với các lực lượng chức năng tổ chức tuần tra, kiểm soát thường xuyên tại các khu vực đường mòn, lối mở, cánh gà cửa khẩu,... trọng tâm là địa bàn trọng điểm thuộc các tỉnh, thành phố: Cao Bằng, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Lào Cai, Điện Biên, Hải Phòng, TP. Hà Nội, Quảng trị, TP. Hồ Chí Minh, An Giang, Tây ninh... để có phương án, kế hoạch phòng ngừa, ngăn chặn đảm bảo kịp thời, có hiệu quả.

Thứ ba, tăng cường đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả tập trung vào các mặt hàng trọng điểm như: thuốc lá, xăng dầu, than, quặng, gia xúc, gia cầm,... và các loại hàng cấm như: ma túy, tài liệu cấm, pháo nổ, vũ khí, đồ chơi bạo lưc, động vật hoang dã,... Trong đó, nổi bật đã:

Thứ tư, tham mưu Lãnh đạo Tổng cục ban hành Kế hoạch số 277/KH-TCHQ ngày 18/11/2014 về việc tăng cường công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trước, trong và sau Tết Nguyên đán Ất Mùi 2015. Trong đó, trọng tâm vào: Tổ chức đoàn kiểm tra công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, chú trọng dịp cao điểm trước, trong và sau Tết Nguyên đán tại các địa bàn trọng điểm; Ban hành hàng chục văn bản kịp thời chỉ đạo, cảnh báo Cục Hải quan tỉnh, thành phố về phương thức, thủ đoạn mới của các đối tượng; Thực hiện quyết liệt, có hiệu quả các chuyên đề, kế hoạch đấu tranh về: rượu, khoáng sản, VAT, doanh nghiệp FDI, tiền chất, hàng tạm nhập tái xuất quá thời hạn làm thủ tục hải quan...

Thứ tư, đẩy mạnh ứng dụng triệt để công nghệ thông tin đảm bảo cải cách, hiện đại hóa quá trình kiểm tra, kiểm soát, giám sát hải quan với quan điểm chủ động phòng ngừa nhằm hạn chế, triệt tiêu nguyên nhân, điều kiện phát sinh tội phạm buôn lậu. Thông qua việc tích cực triển khai đề án trung tâm chỉ huy. Trong đó, tập trung khai thác hiệu quả hệ thống xe chỉ huy giám sát cơ động, hệ thống giám sát trên không UAV, hệ thống camera giám sát, hệ thống giám sát định vị vệ tinh, chip giám sát điện tử,... để đảm bảo kiểm soát chặt chẽ nhưng không gây ảnh hưởng đến lưu chuyển hàng hóa.

Thứ sáu, tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật cả bề rộng và chiều sâu, về mối nguy hại của hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, gian lận thương mại và hàng giả để mọi công dân không tham gia, không tiếp tay, không bao che, không làm ngơ đối với hoạt động này.