Báo cáo của BHXHVN cho biết, ước đến 31/3, tổng số người tham gia BHXH bắt buộc là 14,5 triệu người; BHXH tự nguyện 295.000 người; bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) 12,78 triệu người; bảo hiểm y tế (BHYT) là 83,6 triệu người, đạt tỷ lệ bao phủ 88,1% dân số. Nhờ đó, hết tháng 3 toàn ngành thu được 77.100 tỷ đồng, đạt 21,4% kế hoạch, trong đó thu BHXH 53.549 tỷ đồng, thu BHTN 3.723 tỷ đồng, thu BHYT 19.828 tỷ đồng.

Trong 3 tháng đầu năm, toàn ngành cũng đã chi BHXH, BHYT, BHTN là 71.852 tỷ đồng, trong đó chi BHXH từ nguồn ngân sách 10.720 tỷ đồng, từ Quỹ BHXH 37.442 tỷ đồng, chi Quỹ BHTN 2.534 tỷ đồng và ước chi khám chữa bệnh BHYT 21.155 tỷ đồng.

Một trong những nội dung đáng chú ý được đại diện BHXHVN cung cấp đó là, tổng số nợ BHXH đang gia tăng, diễn ra ở tất cả các tỉnh, TP. Thống kê cho thấy, tổng số nợ phải tính lãi đã lên tới 6.654 tỷ đồng.

Theo đánh giá của BHXHVN, nguyên nhân chủ yếu là do tình hình sản xuất của các đơn vị đang gặp khó khăn; một số nơi ý thức chấp hành các quy định đóng BHXH, BHYT, BHTN còn chưa tốt; số lượng đơn vị phá sản, giải thể, mất tích và chủ bỏ trốn còn cao; tình trạng đối phó, trốn tránh, chiếm dụng tiền đóng của người lao động sử dụng vào mục đích khác vẫn xảy ra.

Thậm chí có doanh nghiệp đang hoạt động hiệu quả, có lợi nhuận, trả lương thưởng cho người lao động bình thường nhưng vẫn tìm cách đối phó, trốn tránh, chiếm dụng tiền đóng của người lao động. 

Để hạn chế tình trạng gia tăng nợ BHXH và bảo đảm tốt nhất quyền lợi cho người lao động, BHXVN đã tổ chức thực hiện nhiều giải pháp quyết liệt. Ông Đào Việt Ánh- Phó Tổng Giám đốc BHXHVN nhấn mạnh, công tác thu 3 tháng đầu năm nay vẫn giữ tiến độ như mọi năm, đạt khoảng 21% số thu. Trong năm 2019, một trong 2 nội dung chính mà ngành BHXH phải phấn đấu đó là giảm tỷ lệ nợ so với năm 2018.

Tổng Giám đốc BHXHVN cũng đã có văn bản yêu cầu duy trì tỷ lệ nợ thấp ở tất cả các tháng trong năm. Giao chỉ tiêu thu nợ đến từng cá nhân, từng đơn vị. Hàng tháng, quý đánh giá tỷ lệ giảm nợ để làm căn cứ bình xét hiệu quả công việc.Ngoài ra, yêu cầu cán bộ thu bám sát doanh nghiệp nợ và đôn đốc. Định kỳ doanh nghiệp không nộp sẽ lập biên bản, sau 2 lần nhắc nhở ngành BHXH ra văn bản quyết định thanh tra doanh nghiệp.

Cùng với đó là giao chỉ tiêu giảm nợ, phấn đấu giảm nợ thấp hơn 2018; thực hiện thanh tra tra đột xuất tất cả các đơn vị nợ BHXH, BHYT từ 3 tháng trở lên mà phần mềm thu đã tự động cảnh báo. Các đợt thanh tra phải có quyết định xử lý và gửi kết quả xử lý đến cơ quan chức năng như công an, tòa án, viện kiểm sát, Liên đoàn lao động làm căn cứ xử lý hình sự sau này.

Đối với các trường hợp cố tình trốn đóng, BHXHVN kiến nghị cơ quan công an điều tra, khởi tố theo quy định của Bộ luật Hình sự hoặc hướng dẫn người lao động tố giác hành vi vi phạm với cơ quan công an. Ông Ánh cũng cho hay, đến nay BHXHVN đã chuyển một số hồ sơ của các đơn vị nợ lớn kéo dài sang cơ quan công an để xử lý. Đơn cử, BHXH TP HCM đã chuyển1 hồ sơ, BHXH Hà Nội chuyển 9 hồ sơ của các đơn vị nợ kéo dài sang cơ quan công an.