Sớm phân bổ hết vốn đầu tư công, làm tiền đề đẩy nhanh giải ngân

Trần Huyền

Để đưa dòng vốn đầu tư công "chảy" vào nền kinh tế, trước tiên phải hoàn thành phân bổ vốn. Việc chậm phân bổ chi tiết nguồn vốn này là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến tỷ lệ giải ngân. Do đó, Bộ Tài chính đã có nhiều kiến nghị, đề xuất giải pháp để phân bổ hết vốn, thúc đẩy giải ngân nguồn vốn quan trọng này.

Để đưa dòng vốn đầu tư công "chảy" vào nền kinh tế, trước tiên phải hoàn thành phân bổ vốn. Ảnh: internet
Để đưa dòng vốn đầu tư công "chảy" vào nền kinh tế, trước tiên phải hoàn thành phân bổ vốn. Ảnh: internet

Vẫn còn hơn 8.263 tỷ đồng chưa phân bổ

Năm 2025, Thủ tướng Chính phủ đã giao kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước cho các bộ, cơ quan trung ương là 825.922,269 tỷ đồng, đạt 100% kế hoạch vốn năm 2025 đã được Quốc hội phân bổ.

Tổng hợp của Bộ Tài chính cho thấy, đến ngày 15/3/2025, các bộ, cơ quan trung ương và địa phương đã phân bổ, giao kế hoạch đầu tư vốn năm 2025 chi tiết cho danh mục nhiệm vụ, dự án là 773.824,456 tỷ đồng. Trong số này, vốn ngân sách trung ương là 325.694,253 tỷ đồng, vốn ngân sách địa phương là 448.130,203  tỷ đồng.

Như vậy, đến ngày 15/3/2025, số vốn chưa phân bổ chi tiết là 52.097,813 tỷ đồng của 19 bộ, cơ quan trung ương và 31 địa phương, bao gồm: vốn ngân sách trung ương là 24.500,716 tỷ đồng, vốn ngân sách địa phương là 27.597,097 tỷ đồng.

Thống kê mới nhất của Bộ Tài chính, đến ngày 30/4/2025, trong số 52.097,813 tỷ đồng chưa phân bổ chi tiết nêu trên, các bộ, cơ quan trung ương và địa phương đã phân bổ thêm 43.834,729 tỷ đồng cho các nhiệm vụ, dự án, bao gồm: 17.187,004 tỷ đồng vốn ngân sách trung ương và 26.647,725 tỷ đồng vốn ngân sách địa phương.

Các dự án được phân bổ thêm sau ngày 15/3/2025 đã đủ điều kiện và có thể thực hiện giải ngân ngay theo quy định. Trong đó, một số dự án lớn quan trọng như: Xây dựng đường cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa (Đắk Nông) - Chơn Thành (Bình Phước); Xây dựng đường cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Thủ Dầu Một - Chơn Thành đoạn qua địa bàn tỉnh Bình Phước; Dự án thành phần 3 Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Mộc Bài đoạn qua TP. Hồ Chí Minh thuộc Dự án Đầu tư xây dựng đường cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Mộc Bài; Dự án Bệnh viện Bạch Mai (cơ sở 2); Dự án Bệnh viện Việt Đức (cơ sở 2); các dự án thực hiện 03 chương trình mục tiêu quốc gia...

Theo đó, số vốn còn lại chưa thực hiện phân bổ là 8.263,085 tỷ đồng của 17 bộ, cơ quan trung ương và 21 địa phương. Trong số này, có 7.313,712 tỷ đồng vốn ngân sách trung ương; 949,372 tỷ đồng vốn ngân sách địa phương.

Nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm

Để triển khai đảm bảo tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 đạt mục tiêu 100% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, Bộ Tài chính trình Chính phủ giao Bộ Nội vụ phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan đề xuất Chính phủ về việc thực hiện kiểm điểm trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân của 16 bộ, cơ quan trung ương và 27 địa phương đến ngày 15/3/2025 chưa hoàn thành việc phân bổ 100% kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước năm 2025 theo đúng quy định của Đảng, Nhà nước và các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ có liên quan.

Bộ Tài chính đề xuất không thực hiện kiểm điểm đối với 03 cơ quan trung ương và 04 địa phương (Văn phòng Quốc hội, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Thái Nguyên, Quảng Bình, Khánh Hòa và Kiên Giang) đến ngày 15/3/2025 chưa hoàn thành việc phân bổ 100% kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước năm 2025 do các dự án của các cơ quan trung ương và địa phương này đã hoàn thành, còn dư vốn, có thể điều chuyển cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương khác có nhu cầu bổ sung vốn.

Đối với số vốn đã phân bổ sau ngày 15/3/2025, Bộ Tài chính đề nghị 05 bộ, cơ quan trung ương và 19 địa phương thực hiện kiểm điểm và đề xuất Chính phủ cho phép các bộ, cơ quan trung ương và địa phương này tiếp tục triển khai thực hiện và giải ngân 43.834,729 tỷ đồng cho các nhiệm vụ, dự án theo quy định.

Đối với số vốn 7.313,712 tỷ đồng vốn ngân sách trung ương đến nay chưa phân bổ, Bộ Tài chính đề nghị 04 bộ, cơ quan trung ương thực hiện kiểm điểm và đề xuất Chính phủ cho phép tiếp tục phân bổ 1.428,739 trong thời gian tới. Theo Bộ Tài chính, đây là số vốn được giao để thực hiện các dự án quan trọng, sử dụng nguồn vốn tăng thu ngân sách trung ương năm 2022, năm 2023. Đối với số vốn 5.884,971 tỷ đồng còn lại, đề xuất Chính phủ giao Bộ Tài chính tổng hợp, trình Chính phủ điều chỉnh giảm để bổ sung cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương có nhu cầu bổ sung vốn.

Đối với 949,372 tỷ đồng vốn ngân sách địa phương, Bộ Tài chính kiến nghị Chính phủ yêu cầu 04 địa phương đẩy nhanh tiến độ thu ngân sách địa phương, đặc biệt là thu sử dụng đất để đảm bảo nguồn vốn chi đầu tư phát triển để phân bổ cho các dự án theo quy định.

Tại công điện mới đây đôn đốc giải ngân vốn đầu tư công, Thủ tướng Chính phủ đã nghiêm khắc phê bình 19 bộ, cơ quan trung ương và 28 địa phương đến ngày 15/3/2025 chưa phân bổ chi tiết hết kế hoạch vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước năm 2025 đã được giao. Thủ tướng yêu cầu các bộ, cơ quan trung ương và địa phương trên nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân để xử lý theo quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước. 

Theo ông Dương Bá Đức - Vụ trưởng Vụ Đầu tư (Bộ Tài chính), nhiều bộ, cơ quan trung ương và địa phương xây dựng kế hoạch vốn chưa sát với nhu cầu thực tế và khả năng thực hiện, chưa thực sự chủ động thực hiện công tác rà soát, chuẩn bị phê duyệt nhiệm vụ, hoàn thiện thủ tục đầu tư ngay từ khâu lập dự toán, kế hoạch... Điều này dẫn đến chưa hoàn thành phân bổ hết kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao theo thời hạn quy định, ảnh hưởng đến tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công những tháng đầu năm 2025. Những nguyên nhân này cần được nghiêm túc rút kinh nghiệm để đảm bảo phân bổ kịp thời, tạo tiền đề cho công tác giải ngân theo tiến độ.