Dùng xe “luồng xanh” để chở người và hàng lậu

Ngày 1/8, trong quá trình hậu kiểm xe “luồng xanh” tại khu vực cảng Hà Nội, Công an TP. Hà Nội và Thanh tra Sở Giao thông vận tải phát hiện hàng loạt lái xe chở hàng hóa từ các địa phương về Hà Nội trả hàng vi phạm quy định về phòng, chống dịch Covid-19.

Các xe bị phạt chủ yếu là xe có giấy nhận diện “luồng xanh” nhưng không có điểm đến tại khu vực cảng, chở hàng hóa không thiết yếu.

Cũng trong ngày, tại đường Đốc Binh Vàng (tỉnh Đồng Tháp), trên đường tuần tra kiểm soát, Công an tỉnh Đồng Tháp phát hiện lái xe BKS 63K - 0719 lợi dụng phương tiện có thẻ “luồng xanh” để vận chuyển thuốc lá lậu.

Quá trình dừng phương tiện để kiểm tra, lái xe xuất trình được đầy đủ giấy tờ hợp lệ, bao gồm cả mã QR “luồng xanh” vận chuyển hàng hóa thiết yếu.

Phát biểu tại cuộc họp giao ban trực tuyến của các địa phương với Bộ Giao thông vận tải chiều 2/8, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Lê Đình Thọ nhấn mạnh, trong bối cảnh cả nước căng mình phòng chống dịch, cả nước rất vất vả để tháo gỡ khó khăn, tạo thuận lợi cho lưu thông hàng hóa, các tài xế, doanh nghiệp, chủ phương tiện cần có trách nhiệm trong phòng, chống dịch và chịu trách nhiệm trước pháp luật về vấn đề này. Yêu cầu các lực lượng chức năng xử lý nghiêm trường hợp vi phạm.

Kiểm tra phương tiện, lực lượng chức năng phát hiện trên xe có chở hơn 1.700 bao thuốc lá ngoại nhập lậu được cất giấu kỹ lẫn trong các hàng hóa thiết yếu gồm rau, củ, quả và lương thực, thực phẩm.

Một vụ việc nghiêm trọng khác, Công an phường Nghĩa Trung, TP. Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông vừa phát hiện 2 tài xế lợi dụng xe “luồng xanh” chở 10 người từ vùng dịch Bình Dương vượt qua các chốt kiểm dịch, di chuyển trái phép vào địa phương này.

Hai tài xế này lái xe tải BKS 48C - 045.83 là xe “luồng xanh”, chở rau củ quả từ TP Gia Nghĩa về TP.HCM. Ngày 1/8, trên đường trở về TP Gia Nghĩa, xe đã chở nhóm 10 công dân tỉnh Đắk Lắk không có phiếu xét nghiệm âm tính với Covid-19 đang tìm đường về quê.

Lợi dụng là xe chở hàng “luồng xanh”, các tài xế đã cho 10 người này lên thùng xe và không khai báo y tế với lực lượng liên ngành tại các chốt kiểm soát dịch.

Ông Phạm Văn Tải, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Vận tải bộ Tân Cảng nhìn nhận, “có cung ắt sẽ có cầu”, trong điều kiện dịch bệnh vẫn có người cần di chuyển.

Bên cạnh đó, đối tượng buôn lậu, làm ăn phi pháp có nhu cầu vận chuyển tìm đến xe có “luồng xanh” để vận chuyển. Lái xe đang giảm doanh thu do dịch bệnh nên khó từ chối. Vì thế nhiều tài xế sẵn sàng lợi dụng ưu tiên “luồng xanh” vận chuyển hàng và người không được phép chở.

Ông Nguyễn Văn Huyện, Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ VN cho hay, qua kiểm tra trên hệ thống cập nhật dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình của các phương tiện và các ý kiến phản ánh, có nhiều phương tiện sử dụng giấy nhận diện “luồng xanh” đi sai tuyến đường, chở hàng hóa và chở người không đúng đối tượng, mục đích đã đăng ký lưu hành trên “luồng xanh”.

Nhiều lái xe còn lợi dụng được cấp giấy thông hành tổ chức chở người trái phép như phát hiện ra tại Hải Phòng, Sóc Trăng… Trong khi đó, các trường hợp lây nhiễm Covid-19 tại Bình Thuận phần lớn là do nguồn lây từ đội ngũ lái xe vận tải.

Giám sát chặt lộ trình, tăng hậu kiểm

Đề cập đến giải pháp giải quyết tình trạng này, ông Phạm Văn Tải cho rằng, nếu chủ doanh nghiệp không sát sao, nhắc nhở lái xe, sẽ rất dễ xảy ra tình trạng tài xế tranh thủ vi phạm.

Chủ doanh nghiệp, chủ xe phải cam kết với chính quyền địa phương hay cơ quan quản lý Nhà nước nếu để xảy ra lợi dụng, ngoài việc xử phạt sẽ thu hồi thẻ “luồng xanh” đã cấp.

“Cán bộ quản lý trực tiếp phải quán triệt, phân tích cho lái xe hiểu vi phạm của họ sẽ gây thiệt hại lớn như bị đuổi việc, doanh nghiệp dừng hoạt động. Lái xe phải nhận thức được việc này mới giải quyết được vấn đề”, ông Tải nói.

Ông Nguyễn Văn Huyện cho biết, Tổng cục Đường bộ VN đã đề nghị Ban chỉ đạo phòng, chống dịch Covid-19 các tỉnh, thành phố chỉ đạo các lực lượng chức năng tại địa phương, tăng cường kiểm tra, giám sát tại các chốt kiểm soát và địa điểm tập kết phương tiện, trung chuyển để kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Theo ông Huyện, các Sở Giao thông vận tải cũng cần xác định rõ các chủ phương tiện, chủ doanh nghiệp vận tải chịu trách nhiệm chính trong việc khai báo, đăng ký và thực hiện đúng quy định về việc tuân thủ đầy đủ các yêu cầu phòng, chống dịch, không gây ùn tắc giao thông.

Chủ doanh nghiệp cần yêu cầu lái, phụ xe tuân thủ kiểm tra, giám sát của các lực lượng chức năng tại khu vực kiểm tra và các chốt phòng, chống dịch.

Tới đây, cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và hậu kiểm với các doanh nghiệp có phương tiện được cấp thẻ nhận diện phương tiện có mã QR Code hoạt động trên “luồng xanh”; thường xuyên kiểm tra lộ trình hoạt động của các phương tiện trên hệ thống cập nhật dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình của các phương tiện.

“Tổng cục cũng yêu cầu các Sở Giao thông vận tải chấn chỉnh chủ xe, người đứng đầu các đơn vị vận tải có xe vi phạm; nếu tiếp tục vi phạm, ngoài việc xử lý theo quy định, áp dụng biện pháp: Thu hồi thẻ nhận diện, không gia hạn hoặc từ chối không cấp thẻ nhận diện có mã QR Code hoạt động trên “luồng xanh”, ông Huyện cho hay.

Trao đổi với Báo Giao thông, luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội cho rằng, việc cấp thẻ “luồng xanh” ưu tiên có thể đúng đối tượng nhưng tài xế lại không sử dụng đúng mục đích, vận chuyển hàng hóa, người không được phép chở. Bên cạnh đó, cũng không loại trừ trường hợp thẻ ưu tiên “luồng xanh” vận tải được làm giả.

Đề cập biện pháp xử lý, luật sư Cường cho rằng, tài xế có thể bị phạt với lỗi ra đường không có lý do chính đáng với mức phạt 3 triệu đồng vì không chở hàng thiết yếu và yêu cầu phải quay đầu.

Trong trường hợp xác định được lái xe sử dụng giấy từ giả có thể khởi tố hình sự với tội làm giả và sử dụng giấy tờ giả theo Điều 341 Bộ Luật hình sự năm 2015. Bên cạnh đó, nếu xác định được trách nhiệm của chính quyền, phải kỷ luật cán bộ.

Về trách nhiệm của doanh nghiệp quản lý lái xe, luật sư Cường cho rằng, nếu xác định được lỗi của doanh nghiệp sẽ xử phạt với mức phạt gấp đôi so với lái xe. Cá nhân người đứng đầu doanh nghiệp cũng phải chịu trách nhiệm khi lái xe sử dụng giấy tờ giả.