Hội nghị tập trung phân tích những cơ hội, khó khăn, những “điểm nghẽn” cũng như gợi mở những cam kết, hỗ trợ của các đối tác quốc tế khi Việt Nam tham gia vào chuỗi giá trị nông nghiệp toàn cầu.

Thông tin tại Hội nghị cho thấy, trong 30 năm đổi mới, nông nghiệp Việt Nam đã có bước phát triển vượt bậc trong sản xuất, đảm bảo an ninh lương thực, tạo việc làm, thu nhập, ổn định an sinh xã hội cho cộng đồng dân cư nông thôn, góp phần vào công cuộc xóa đói giảm nghèo, phát triển kinh tế và ổn định chính trị - xã hội của đất nước. Về thương mại, nông sản Việt Nam đã xuất khẩu đến 180 nước trên thế giới và luôn nằm trong số 15 quốc gia xuất khẩu nông sản lớn nhất, với giá trị xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 32 tỷ USD vào năm 2016 và năm nay có thể đạt 36 tỷ USD với 10 nhóm ngành hàng xuất khẩu đạt trên 1 tỷ USD. 

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường, mặc dù là nước có thế mạnh về nông sản song có đến 90% nông sản của Việt Nam vẫn xuất khẩu dưới dạng thô hoặc với hàm lượng chế biến còn hạn chế, chất lượng và giá trị xuất khẩu thấp hơn các sản phẩm cùng loại của nhiều nước khác. Nhiều sản phẩm được bán ra thị trường thế giới không có thương hiệu, nhãn mác. Đây là một bất lợi lớn, ảnh hưởng đến tiến trình tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu của nông sản Việt Nam. Trong khi đó, các hoạt động hỗ trợ như cung cấp tín dụng theo chuỗi, chính sách thu hút đầu tư còn nhiều bất cập; khâu dự báo, cảnh báo tín hiệu thị trường mặc dù đã bước đầu được triển khai, song còn chưa đáp ứng được yêu cầu.

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho biết, ngành nông nghiệp đã và đang triển khai 2 Chương trình lớn gồm: Tái cơ cấu nông nghiệp và Xây dựng nông thôn mới để nâng cao năng lực và cạnh tranh của ngành nói chung và sản phẩm nông nghiệp nói riêng. Theo đó, tổ chức lại sản xuất theo hướng hợp tác, liên kết theo chuỗi giá trị khép kín, gắn sản xuất nguyên liệu với chế biến và tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị, kết nối với hệ thống tiêu thụ toàn cầu. Đồng bộ cả 3 nhóm sản phẩm: Nhóm sản phẩm quốc gia, nhóm sản phẩm lợi thế cấp tỉnh, nhóm sản phẩm đặc sản địa phương; tiếp tục đẩy mạnh hoàn thiện thể chế và chính sách, cải cách hành chính, dịch vụ công, huy động các nguồn lực xã hội, thúc đẩy hoạt động đầu tư theo hình thức đối tác công - tư để phát triển kết cấu hạ tầng nông nghiệp, nông thôn đáp ứng yêu cầu của nền sản xuất hàng hóa quy mô lớn.

Để phát triển ngành nông nghiệp trong chuỗi giá trị toàn cầu, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho rằng, cần tập trung phát triển thị trường cả trong nước và quốc tế, phát triển các kênh phân phối, đảm bảo yêu cầu về chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm, từng bước xây dựng thương hiệu mạnh, tích cực đàm phán mở cửa thị trường xuất khẩu, giữ ổn định các thị trường truyền thống, tìm kiếm và mở rộng các thị trường tiềm năng. Tạo cầu nối để các doanh nghiệp trong và ngoài nước cùng tham gia, chia sẻ thông tin, triển khai các mô hình liên kết sản xuất, kinh doanh hiệu quả, phát thải thấp, phát triển nền nông nghiệp xanh và bền vững.

Tại Hội nghị, các đại biểu quốc tế đánh giá cao nỗ lực của ngành nông nghiệp Việt Nam khi tham gia vào chuỗi giá trị nông sản toàn cầu với nhiều sản phẩm đạt giá trị xuất khẩu cao như: cà phê, hồ tiêu, thủy sản, điển hình như hoa quả…Việc tăng cường chế biến, gia tăng giá trị sản phẩm nhiều hơn cũng sẽ tạo ra nhiều việc làm hơn, thu nhập cao hơn cho nông dân Việt Nam. Trong đó, Ngân hàng thế giới cam kết tiếp tục hỗ trợ Việt Nam phát triển chuỗi giá trị và an toàn thực phẩm. Đồng thời, Việt Nam cũng cần đầu tư nhiều hơn cho vấn đề an toàn thực phẩm.

Tại Hội nghị, các ý kiến của các đại biểu tập trung vào việc chia sẻ các kinh nghiệm nhằm hỗ trợ giúp Việt Nam trong vấn đề an toàn thực phẩm nhằm tham gia hiệu quả vào chuỗi giá trị nông sản toàn cầu./.