Tăng trưởng gắn chặt với tái cơ cấu nền kinh tế

Tại Hội thảo về Mô hình tăng trưởng kinh tế Việt Nam giai đoạn 2021-2030 và tầm nhìn đến năm 2045 ngày 20/3 ở Hà Nội, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng, hội thảo lần này rất có ý nghĩa vì diễn ra trong bối cảnh chúng ta đang tích cực chuẩn bị văn kiện trình Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII. Chính phủ được giao nhiệm vụ xây dựng Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội đến năm 2030, tầm nhìn 2045 - hai mốc rất quan trọng, tròn 100 năm thành lập Đảng (2030) và 100 năm lập nước (2045).

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu cần phác thảo mô hình chúng ta mong muốn và cái đích cần đạt được là gì. Đánh giá khái quát tình hình tăng trưởng kinh tế của Việt Nam thời gian qua, GS.TS Nguyễn Quang Thuấn, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam cho biết, trong 3 năm qua, chuyển đổi kinh tế có tín hiệu tích cực. Quá trình cơ cấu lại nền kinh tế theo 3 trọng tâm đã đạt được một số kết quả khả quan. Ba trọng tâm tái cơ cấu nền kinh tế là tái cơ cấu DNNN, tái cơ cấu hệ thống ngân hàng thương mại và tái cơ cấu đầu tư công đang đạt được những bước tiến tích cực.

Bẫy tăng trưởng vẫn luôn rình rập

Theo ông Ousmane Dione, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam, có 2 yếu tố then chốt quyết định sự thành công của Việt Nam. Trong đó quan trọng là chất lượng tăng trưởng. Để tăng năng suất, Việt Nam phải cải thiện mọi mặt về chất lượng: từ phân bổ nguồn lực hiệu quả, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tăng hiệu quả đầu tư vào hạ tầng cho đến đổi mới sáng tạo. Hai là cải thiện hơn nữa môi trường kinh doanh.

Giám đốc quốc gia WB nhấn mạnh các thách thức cho phát triển của Việt Nam hiện phức tạp hơn 30 năm trước, vì các vấn đề có tính liên ngành hơn.

Để giải quyết vấn đề này, Việt Nam cần có sự quyết tâm lớn của lãnh đạo, một hệ thống quản trị khoa học, tiên tiến, đảm bảo sự phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ ngành và giữa trung ương với địa phương. Việc tiếp tục cải cách thể chế mạnh mẽ cùng với giải quyết các vướng mắc trong cung cấp dịch vụ công sẽ là chìa khóa để xử lí vấn đề. “Việt Nam cần thêm một cuộc đổi mới nữa để có thể trở thành một quốc gia hiện đại, có thu nhập cao vào năm 2045. Trong kỷ nguyên của công nghệ, tôi gọi đó là cuộc Đổi mới 4.0”, ông Ousmane Dione nói.

Ông Vũ Viết Ngoạn, Tổ trưởng Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng, cho rằng 2021 - 2030 là giai đoạn cực kỳ quan trọng, có tính quyết định đến việc Việt Nam có thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình hay không. Do đó, đây là giai đoạn được xác định là “bứt phá” với tốc độ tăng trưởng GDP dự tính phải đạt 7 - 7,5%, cao hơn nhiều so với mức tăng trưởng 6,3% của giai đoạn 2011 - 2020.

Nhưng với mức 7-7,5%, theo vị chuyên gia, là một áp lực rất lớn nếu vẫn giữ nguyên mô hình tăng trưởng cũ và bẫy tăng trưởng vẫn luôn “rình rập”. Bởi giai đoạn 2011 - 2020 dựa chủ yếu vào đầu vào. Đến nay, mô hình này đã đến ngưỡng, các lợi thế so sánh dựa vào thâm dụng lao động, xuất khẩu hàng hóa gia công đang giảm dần. Trong khi đó, cách mạng công nghệ mang tính đột phá đang phát triển mạnh, buộc các nền kinh tế phải điều chỉnh chiến lược phát triển kinh tế xã hội.