TP. Hồ Chí Minh tạo thuận lợi thương mại cho doanh nghiệp, thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu

Hà Anh

Năm 2021, đại dịch COVID-19 đã tác động nặng nề đến kim ngạch xuất khẩu của các doanh nghiệp (DN) trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh khi chỉ đạt 44,9 tỷ USD, tăng 1% so với năm 2020.

Quang cảnh hội thảo.
Quang cảnh hội thảo.

Thông tin trên được đại diện Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh cho biết tại Hội thảo “Giải quyết khó khăn cho DN xuất nhập khẩu nhằm tạo thuận lợi thương mại trong bối cảnh COVID-19” do Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) phối hợp với Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh tổ chức ngày 18/01/2022.

Theo đánh giá của Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh, hầu hết thị trường xuất khẩu chủ yếu của Thành phố đều có kim ngạch giảm như Trung Quốc giảm 8,7%, Hoa Kỳ giảm 2,3%, Nhật Bản giảm 14,7% và Liên minh Châu Âu giảm 0,8%...

Công tác kiểm soát dịch bệnh trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh đang được triển khai tốt nhưng hoạt động sản xuất, xuất nhập khẩu của doanh nghiệp khó có thể sớm phục hồi. Cụ thể, những vấn đề về nhân công, tài xế, kho bãi, giá cước vận tải biển tăng cao, tình trạng thiếu hụt container, thiết bị bốc dỡ và tàu chuyên chở... vẫn đang khiến nhiều chuỗi cung ứng hàng hóa, xuất nhập khẩu đối mặt với áp lực lớn.

Trong khi đó, ngày càng nhiều thị trường xuất khẩu trọng điểm của TP. Hồ Chí Minh nói riêng, Việt Nam nói chung có xu hướng tăng cường áp dụng nhiều biện pháp để phòng, chống dịch COVID-19, gây khó khăn cho hoạt động xuất khẩu của DN.

Bà Ann Marie Yastishock - Giám đốc USAID Việt Nam cho biết, Hoa Kỳ là một trong những thị trường xuất khẩu lớn nhất của các DN tại TP. Hồ Chí Minh. USAID thông qua Dự án Tạo thuận lợi thương mại” (Dự án USAID TFP) luôn xem TP. Hồ Chí Minh là đối tác chiến lược trong các hoạt động tạo thuận lợi thương mại.

“Thông qua hội thảo, chúng tôi hy vọng thu thập được nhiều ý kiến đóng góp của cộng đồng DN và các cơ quan hữu quan; từ đó có các giải pháp nhằm thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu, cắt giảm thời gian và chi phí cho DN và khắc phục những khó khăn trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19”- bà Ann Marie Yastishock cho biết.

Đề án phát triển xuất khẩu trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh đến năm 2025, tầm nhìn 2030 đặt mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu bình quân 9,5%/năm trong giai đoạn 2021-2025 và 9%/năm trong giai đoạn 2026 - 2030. Kim ngạch xuất khẩu của TP. Hồ Chí Minh đến năm 2025 ước đạt 70 tỷ USD và đến năm 2030 đạt 108 tỷ USD.

Cũng theo Đề án, hoạt động xuất khẩu hàng hóa tại TP. Hồ Chí Minh còn tồn tại một số hạn chế như thủ tục hành chính của hải quan, kiểm tra chuyên ngành dù đã có nhiều cải thiện, nhưng vẫn bị doanh nghiệp đánh giá là chưa tiện lợi.

Vì vậy, việc cải cách và tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, cung cấp dịch vụ công trực tuyến cần được đẩy mạnh, nhất là trong định hướng phát triển TP. Hồ Chí Minh trở thành trung tâm dịch vụ xuất khẩu của cả vùng phía Nam. 

Tại hội thảo, các chuyên gia cho rằng, để tạo thuận lợi cho DN xuất nhập khẩu trong bối cảnh dịch COVID-19, TP. Hồ Chí Minh cần tiếp tục nghiên cứu, dự báo, cảnh báo đối với các biện pháp phòng vệ thương mại áp dụng trên hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam.

Đồng thời, các chuyên gia cũng đề xuất, cơ quan quản lý nhà nước cần tăng cường ký kết thỏa thuận hợp tác hoặc công nhận lẫn nhau về tiêu chuẩn, quy trình kiểm tra giữa cơ quan chức năng Việt Nam và các nước đối tác có FTA, hướng đến giảm bớt thủ tục hải quan, xuất nhập khẩu, giao dịch thương mại...

Dự án USAID TFP do USAID tài trợ với tổng vốn hơn 21,7 triệu USD thời gian thực hiện trong 5 năm (2018-2023). Mục tiêu tổng thể của Dự án USAID TFP là cải cách, chuẩn hóa, hài hòa và đơn giản hóa thủ tục hành chính trong lĩnh vực xuất nhập khẩu phù hợp với chuẩn mực quốc tế, nhằm thực hiện Hiệp định tạo thuận lợi thương mại (FTA) của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO TFA) và chủ trương của Chính phủ về cải cách kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu.

Trong 6 tỉnh, thành được lựa chọn triển khai Dự án USAID TFP, TP. Hồ Chí Minh là địa bàn trọng điểm được quan tâm hàng đầu về tạo thuận lợi thương mại và thành lập Ban tạo thuận lợi thương mại tại địa phương.

Thời gian qua, dự án USAID TFP đã triển khai các báo cáo “Cải thiện hoạt động thương mại và logistics tại cảng Cát Lái và khu vực lân cận tại TP. Hồ Chí Minh”; tổ chức đa dạng hoạt động đào tạo liên quan đến xuất xứ hàng hóa trong các hiệp định thương mại tự do Việt Nam đã ký kết.