Năm 2014, Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh tiếp tục thực hiện thanh thanh tra theo chuyên đề đối với các DN có hoạt động chuyển nhượng vốn, DN có giao dịch liên kết, DN có hoạt động XNK tại chỗ, xây dựng, quảng cáo truyền thông...

Theo Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh, việc thực hiện thanh tra, kiểm tra tập trung vào các chuyên đề đã nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thanh tra, thể hiện tính công khai minh bạch về chính sách thuế.

Đặc biệt, một số chuyên đề thanh tra về chuyển nhượng vốn và chuyển giá đối với các DN có giao dịch liên kết đã tác động trực tiếp đến tính tự giác tuân thủ pháp luật của người nộp thuế. Thông qua việc kiểm tra theo chuyên đề, nhiều DN trọng điểm đã có chuyển biến tích cực trong việc thực hiện các quy định về thuế và kê khai nộp thuế tốt.

Trong thời gian qua hoạt động chuyển nhượng vốn, bản quyền, thương hiệu tại TP. Hồ Chí Minh diễn ra hết sức phức tạp với nhiều hình thức, thủ đoạn tinh vi. Các DN thỏa thuận với nhau bằng hợp đồng, sau đó làm các thủ tục thay đổi tên các thành viên trong giấy đăng ký kinh doanh. Có trường hợp chuyển nhượng vốn, nhượng quyền thương mại có giá trị lớn mà cơ quan Thuế hầu như không thu được hoặc thu được rất ít tiền thuế. 

Có không ít hợp đồng khai giá bán bằng giá vốn, không phát sinh thu nhập nên không phải nộp thuế hoặc kê khai giá bán chỉ nhỉnh hơn một chút so với giá vốn, lợi nhuận thấp thì tiền thuế phải đóng cũng thấp mặc dù giá trị giao dịch rất lớn. Trường hợp DN thực hiện chuyển nhượng nhưng không khai báo thu nhập phát sinh cũng khá phổ biến. Việc thất thu thuế còn do việc chuyển nhượng diễn ra lòng vòng khi DN thành lập nhiều công ty, nhiều chi nhánh, thay đổi nhiều địa điểm kinh doanh nên cơ quan Thuế khó quản lý.

Trước tình trạng trên,  từ cuối năm 2013 Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh đã phối hợp với Sở Kế hoạch Đầu tư để thực hiện kiểm tra giám sát hoạt động chuyển nhượng vốn thực hiện thu thập tất cả các thông tin liên quan đến việc thay đổi giấy phép của tất cả các DN đóng trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh.

Qua đó đã phát hiện nhiều trường hợp vi phạm. Điển hình như trường hợp chuyển nhượng vốn với số tiền rất lớn tại Công ty CP Y khoa Hoàn Mỹ (65 triệu USD) và Công ty CP SX-TM-DV Phở 24 (24 triệu USD). Qua  thanh tra tại 2 công ty này, Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh đã thực hiện truy thuế đối với 1 cá nhân đã có hành vi khai sai thiếu thuế phải nộp khi chuyển nhượng 8.434.717 cổ phần trong Công ty CP Y khoa Hoàn Mỹ với tổng số truy thu và phạt là hơn 156 tỷ đồng.

Ngoài ra, Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh còn thực hiện truy thu thuế với 6 cá nhân và 1 DN đã có hành vi không kê khai nộp thuế thu nhập DN khi chuyển nhượng cổ phần trong Công ty cổ phần SX-TM-DV Phở 24 cho Công ty cổ phần Phở Việt với tổng số thuế truy thu 17,8 tỉ đồng.  Tiếp tục chuyên đề chuyển nhượng vốn, năm 2014, Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh đã thanh tra hoạt động chuyển nhượng vốn của 632 DN, truy thu phạt 322 tỉ đồng, giảm lỗ 52 tỉ đồng, giảm khấu trừ 2,3 tỉ đồng.

Bên cạnh hoạt động chuyển nhượng vốn, tình trạng các DN FDI chủ yếu là ngành sản xuất gia công hàng XK hàng may mặc và da giày báo cáo thua lỗ liên tục qua nhiều năm, kéo dài trong thời gian qua, thậm chí một số DN có số lỗ vượt quá vốn chủ sở hữu nhưng vẫn mở rộng phát triển sản xuất kinh doanh...

Trong năm 2014, Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh cũng đã thực hiện thanh tra 53 DN có giao dịch liên kết, truy thu và phạt 172 tỉ đồng, giảm lỗ trên 186 tỉ đồng, giảm khấu trừ 1,6 tỉ đồng.

Qua thanh tra các DN có giao dịch liên kết trên địa bàn quản lý, Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh cho biết, trong thời gian qua bước đầu đã có tác dụng, đánh động đến các DN thường xuyên khai lỗ, đặc biệt đối với các DN có quan hệ giao dịch liên kết, tạo nên hiệu ứng lan truyền trên kênh thông tin của người nộp thuế dẫn đến một số trường hợp DN đã tự điều chỉnh lại giá bán, giá gia công sau khi thanh tra, kiểm tra.

Kết quả thanh tra chuyên đề giá chuyển nhượng tuy chưa mang lại hiệu quả về số truy thu nhưng giảm số lỗ chuyển vào những năm sau sẽ có tác động lớn đến các nguồn thu ngân sách về sau.