Ra là hết

Theo thống kê, tổng lượng TPDN phát hành trong 6 tháng đầu năm 2013 vào khoảng 15.000 tỷ đồng, trong khi cả năm 2012 chỉ là 17.000 tỷ đồng. Đặc biệt, trong quý III/2013 có ít nhất 13.000 tỷ đồng TPDN được phát hành.

Như vậy, với ít nhất 3 đợt chào bán TPDN quy mô khoảng 2.000 tỷ đồng/đợt đang được thực hiện, tổng lượng TPDN phát hành trong năm 2013 có thể lên tới 34.000 tỷ đồng (gấp đôi năm 2012). Một trong những doanh nghiệp thành công nhất trong việc phát hành TPDN là Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin).

Cụ thể, cuối tháng 8 vừa qua, Vinacomin đã phát hành thành công 5.000 tỷ đồng trái phiếu, gấp 1,7 lần khối lượng dự kiến là 3.000 tỷ đồng khi tập đoàn này bắt đầu thăm dò thị trường. Theo ông  Nguyễn  Văn  Biên,  Phó  Tổng  giám  đốc Vinacomin, lượng TPDN phát hành lần này có kỳ hạn 5 năm với lãi suất cho 2 kỳ thanh toán đầu tiên 11%/năm và biên lãi suất cho các kỳ tiếp theo là 3,3%. Có thể nói, đây là đợt phát hành TPDN tiền đồng lớn nhất của Vinacomin nói riêng cũng như của một doanh nghiệp nhà nước nói chung tính đến thời điểm phát hành.

Tương tự, Ngân hàng thương mại cổ phần (TMCP) Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) phát hành thành công trái phiếu 10 năm, với kết quả vượt 5% so với mục tiêu 3.000 tỷ đồng ban đầu và vượt gần 60% so với con số 2.000 tỷ đồng khi ngân hàng này thăm dò nhu cầu thị trường hồi quý II/2013.

Trước đó không lâu, Công ty cổ phần (CTCP) Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai (HAG) thu được 950 tỷ đồng từ trái phiếu bằng việc phát hàng 950 trái phiếu, mệnh giá 1 tỷ đồng/trái phiếu. Số trái phiếu được HAG phát hành lần này có kỳ hạn 3 năm và lãi suất kỳ tính lãi đầu tiên 14%/năm.

Trong tháng 7, CTCP Đại lý vận tải SAFI (SFI) cũng thông báo đã phát hành hết 20 tỷ đồng trái phiếu chuyển đổi. Số trái phiếu này được SFI phát hành với mệnh giá 100.000 đồng/trái phiếu, lãi suất 9%/năm. Theo kế hoạch trái phiếu sẽ đáo hạn vào ngày 4/7/2014.

Trong một thông báo mới đây, Ngân hàng TMCP Việt  Nam Thịnh Vượng (VPBank) cho biết sẽ phát hành 2.500 tỷ đồng trái phiếu với kỳ hạn 10 năm 1 ngày. trái phiếu có mệnh giá 1 tỷ đồng, tiền lãi trái phiếu được trả sau định kỳ hàng năm với lãi suất 5 năm đầu tối đa 10,6%/năm. Sau thời gian này nếu VPBank không thực hiện cam kết mua lại lãi suất áp dụng tối đa 11%/năm.

Số tiền thu được từ đợt phát hành VPBank sẽ dùng để gia tăng nguồn vốn trung, dài hạn nhằm đáp ứng nhu cầu kinh doanh, cho vay các dự án trong dài hạn của ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác. Theo dự báo của giới đầu tư, khả năng trái phiếu của VPBank cũng sẽ “cháy hàng” trước nhu cầu quá lớn từ phía nhà đầu tư.

Hấp dẫn nhờ lãi suất

Hiện tượng TPDN “khan hàng” đã khiến không ít nhà đầu tư bất ngờ bởi trước đó, thời điểm 6 tháng đầu năm, thị trường này vẫn còn hết sức ảm đạm khi có rất ít doanh nghiệp tổ chức phát hành TPDN để huy động vốn. Trong 6 tháng, chỉ có duy nhất thỏa thuận đạt được giữa CTCP Đầu tư hạ tầng kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh (CII) và Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank). Theo đó, Vietcombank sẽ mua toàn bộ 1.000 tỷ đồng TPDN do CII phát hành.

Đây là trái phiếu có thời hạn 6 năm, lãi suất cố định 13,2%/năm. Trên thực tế, thị trường TPDN chỉ thật sự sôi động kể từ cuối quý II/2013, khi trái phiếu chính phủ không còn hấp dẫn do lợi suất mang lại đã giảm về mức rất thấp. Bên cạnh đó, với bối cảnh thanh khoản hệ thống ngân hàng dồi dào trong khi các kênh đầu tư như bất động sản, CK đều khá rủi ro đã thúc đẩy các nhà đầu tư chuyển hướng nhu cầu sang đầu tư vào TPDN với mức lợi suất cao hơn hẳn, trung bình 12-14%/năm.

Một điều kiện thuận lợi nữa thúc đẩy sự khởi sắc cho thị trường TPDN là các quỹ đầu tư vẫn vấp phải sự hạn chế của Thông tư 183/2011/TT-BTC về hạn mức đầu tư vào TPDN và tính chất của TPDN. Theo đó, quỹ mở buộc phải đầu tư vào TPDN đã niêm yết, trong khi có rất ít doanh nghiệp được niêm yết sau khi phát hành TPDN.

Đáng nói là đa phần các doanh nghiệp phát hành TPDN đều là những doanh nghiệp uy tín, có năng lực tài chính tốt với những dự án sản xuất - kinh doanh. Chính vì yếu tố này thị trường TPDN luôn trong cảnh cung không đủ cầu.