Nổi lên một số phương thức, thủ đoạn mới

Thời gian vừa qua, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả tiếp tục diễn biến phức tạp trên tất cả các tuyến, địa bàn. Tuyến biên giới đất liền nổi lên hoạt động buôn lậu, mua bán, vận chuyển trái phép hàng hóa, hàng cấm như ma túy, pháo nổ, rượu, thuốc lá điếu, thuốc lá nguyên liệu, ngoại tệ, đường cát, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, xăng dầu, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng… 

Tuyến đường biển nổi lên hiện tượng số lượng rất lớn chất ma túy cocaine chưa rõ nguồn gốc trôi dạt vào bờ biển các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Phú Yên, Bà Rịa - Vũng Tàu, Tiền Giang, Bến Tre. Ở tuyến hàng không là hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy từ Châu Âu qua cảng hàng không quốc tế Hải Phòng vào Việt Nam...

Qua thực tế đấu tranh của các lực lượng chức năng, Ban Chỉ đạo 389 quốc gia cho biết, một số thủ đoạn nổi cộm thường được tội phạm sử dụng như: lợi dụng hoạt động xuất nhập khẩu không khai báo, khai sai tên hàng, chủng loại hàng, khai không đúng số lượng hàng hóa thực tế, khai sai hàm lượng chứa trong hỗn hợp chất, khai thấp trị giá lô hàng, tuyến đường của lô hàng, trà trộn vào hàng hóa xuất nhập khẩu chính ngạch những hàng hóa không đáp ứng điều kiện tiêu chuẩn, quy chuẩn.

Các đối tượng còn lợi dụng hoạt động khai báo hải quan điện tử, kiểm tra sau thông quan, quản lý rủi ro hàng hóa xuất nhập khẩu; lợi dụng chính sách hàng tạm nhập tái xuất, trung chuyển, quá cảnh, ký gửi hàng hóa có giá trị cao, nhập khẩu gia công để thẩm lậu hàng hóa vào thị trường Việt Nam; lợi dụng chính sách cư dân biên giới để buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, hợp thức hóa hàng lậu.

Đặc biệt, lợi dụng sự thông thoáng về chế độ, chính sách, hoạt động thương mại điện tử, chuyển phát nhanh, dịch vụ ký gửi, hàng hóa, hành lý hoặc lợi dụng tiếp viên hàng không…, đối tượng trong và ngoài nước móc nối hình thành các đường dây buôn lậu, gian lận thương mại, mua bán, vận chuyển hàng cấm, hàng hóa, tiền tệ qua các cảng hàng không quốc tế. Trên các sàn thương mại điện tử, trang mạng xã hội (facebook, zalo, tiktok...), các đối tượng lợi dụng hoạt động quảng cáo, giới thiệu sản phẩm… để kinh doanh hàng lậu, hàng không rõ nguồn gốc, hàng giả, hàng kém chất lượng.

Thông qua dịch vụ bưu chính, chuyển phát nhanh, các đối tượng cất giấu, mua bán, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu. Hay qua hoạt động tạm nhập, tái xuất, các đối tượng vận chuyển hàng hóa có giá trị cao từ nước ngoài vào Việt Nam; lợi dụng ngân hàng thương mại để thực hiện hành vi vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới bằng phương thức cho, tặng sổ tiết kiệm.

Hoạt động của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài trong khu công nghiệp ở địa bàn nội địa cũng là mục tiêu của các đối tượng để buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới vào địa bàn nội địa và trốn thuế trong thời gian dài. Chúng còn lợi dụng địa hình, thời tiết, các yếu tố phức tạp trên biển, gắn định vị, thả số lượng lớn ma túy (cocaine) có nguồn gốc từ khu vực Châu Mỹ, Châu Âu trôi dạt vào bờ biển Việt Nam...

Ban Chỉ đạo 389 quốc gia cho biết, chỉ trong 6 tháng đầu năm 2024, các lực lượng chức năng phát hiện, xử lý 64.185 vụ việc vi phạm, giảm 2,82% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, trong số đó, phát hiện, bắt giữ 6.042 vụ buôn bán, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu, tăng tới 172,28% so với cùng kỳ; 3.010 vụ hàng giả, vi phạm sử hữu trí tuệ, tăng 8,55% so với cùng kỳ.

Sẵn sàng ứng phó trước những thủ đoạn tinh vi

Ban Chỉ đạo 389 quốc gia dự báo, trong những tháng cuối năm 2024, kinh tế đất nước tiếp tục đà phục hồi, phát triển tích cực. Các đối tượng sẽ tăng cường hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, mua bán, vận chuyển hàng cấm, kinh doanh, vận chuyển trái phép hàng nhập lậu, hàng giả trên các tuyến biên giới, cửa khẩu, cảng biển, vùng biển, địa bàn nội địa.

Lợi dụng hoạt động thương mại điện tử, các trang mạng xã hội, chuyển phát nhanh, đối tượng sẽ tăng cường các hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả với phương thức, thủ đoạn mới, tinh vi hơn, gây khó khăn cho các lực lượng chức năng.

Trước tình hình trên, Ban Chỉ đạo 389 quốc gia đã chỉ đạo Ban Chỉ đạo 389 các bộ, ngành, địa phương tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo 389 quốc gia về công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; tiếp tục rà soát, kiến nghị xử lý khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện công tác này.

Ban Chỉ đạo 389 các bộ, ngành, địa phương chủ động xây dựng chương trình, kế hoạch, giải pháp chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả phù hợp diễn biến tình hình địa bàn và yêu cầu nhiệm vụ. Đặc biệt, tập trung đấu tranh, ngăn chặn hiệu quả các hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép ma túy, pháo nổ, động vật hoang dã, buôn lậu, vận chuyển trái phép thuốc lá, xăng dầu, đường cát, vàng, ngoại tệ…

Cùng với đấu tranh ngăn chặn, các đơn vị cần tăng cường giáo dục cán bộ, công chức nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, nhận thức, tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, không tiếp tay, bảo kê, bao che cho hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Đồng thời, biểu dương, khen thưởng tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc, tiêu biểu để khích lệ, động viên tinh thần, lan tỏa gương người tốt, việc tốt trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.

Ban Chỉ đạo 389 quốc gia chỉ đạo Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 quốc gia đôn đốc, hướng dẫn Ban Chỉ đạo 389 các bộ, ngành, địa phương thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo 389 quốc gia về công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Cùng với đó, tổng hợp phương thức, thủ đoạn mới, nhận diện những vấn đề phức tạp, nổi cộm về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, kịp thời tham mưu Ban Chỉ đạo 389 quốc gia chỉ đạo xử lý.