Vẫn còn một số điểm cần khắc phục trong chuyển nguồn, chi chuyển nguồn ngân sách
Báo cáo tổng hợp kết quả kiểm toán năm 2024 của Kiểm toán nhà nước (KTNN) cho thấy, vẫn còn một số điểm cần khắc phục trong công tác chuyển nguồn, chi chuyển nguồn ngân sách nhà nước (NSNN) và sử dụng vốn dự phòng ngân sách trung ương (NSTW).
Có tới 39 địa phương chuyển nguồn sang năm 2024 cao hơn năm trước
Theo Báo cáo tổng hợp kết quả kiểm toán năm 2024 của KTNN, tổng số chi chuyển nguồn năm 2023 sang năm 2024 là 1.239.242 tỷ, số chuyển nguồn bằng 39% tổng chi NSNN (3.176.154 tỷ đồng) và bằng 64% số thực chi (1.936.912 tỷ đồng). Trong đó, có tới 39/56 địa phương chuyển nguồn sang năm 2024 cao hơn năm trước.
Trong tổng số 1.239.242 tỷ đồng chi chuyển nguồn năm 2023 sang năm 2024 gồm có: Ngân sách trung ương (NSTW) 411.992 tỷ đồng, ngân sách địa phương (NSĐP) là 827.250 tỷ đồng. Tình trạng chi chuyển nguồn lớn diễn ra liên tục trong những năm gần đây làm giảm hiệu quả sử dụng ngân sách.
39 địa phương chuyển nguồn năm 2024 cao hơn năm trước gồm: TP Hồ Chí Minh 122%, Hà Nội 313%; tỉnh Kon Tum 124%, Quảng Ngãi 135%, Bình Dương 109%, Hà Nam 100,1%, Quảng Nam 100,2%; Ninh Thuận 106%, Đắk Nông 106%, Gia Lai 121%, Phú Yên 102%, Quảng Ninh 124%, Nam Định 117%, Bắc Ninh 117%, Hà Tĩnh 108%, Đồng Nai 112%, Hải Phòng 116%, Khánh Hòa 134%, Thanh Hóa 107%, Nghệ An 101,8%, Đà Nẵng 114,2%, Tây Ninh 117,2%, Hải Dương 116,5%, Lâm Đồng 107,2%, Đắk Lắk 105,5%, Cao Bằng 107%, Bến Tre 110%, Vĩnh Long 133%, Trà Vinh 114%, Hà Giang 116%, Tuyên Quang 152%, Lạng Sơn 118%, Thái Nguyên 104%, Bạc Liêu 103%, Kiên Giang 116%, Sóc Trăng 113%, Cà Mau 144%, Điện Biên 108%, Sơn La 105%.
Tại các địa phương (trước khi sáp nhập), KTNN chỉ ra, có 39/56 địa phương chuyển nguồn sang năm 2024 cao hơn năm trước. Trong đó, có 19/56 địa phương chuyển nguồn sai quy định 3.484,09 tỷ đồng (TP Hồ Chí Minh 33,17 tỷ đồng; tỉnh Bình Dương 0,73 tỷ đồng; Hà Nam 513,82 tỷ đồng; Nam Định 550,66 tỷ đồng; Quảng Ninh 0,38 tỷ đồng; Vĩnh Phúc 73,82 tỷ đồng; Hà Tĩnh 97,01 tỷ đồng; Khánh Hòa 265,83 tỷ đồng; Thanh Hóa 615 tỷ đồng; Bình Phước 83,64 tỷ đồng; Tây Ninh 6,15 tỷ đồng; Cao Bằng 0,21 tỷ đồng; An Giang 7,25 tỷ đồng; Đồng Tháp 989,85 tỷ đồng; Trà Vinh 85,73 tỷ đồng, Tiền Giang 2,1 tỷ đồng; Điện Biên 121,11 tỷ đồng; Sơn La 16,96 tỷ đồng; Sóc Trăng 20,67 tỷ đồng).
Bên cạnh đó, có 08/56 địa phương chuyển nguồn thiếu 343,61 tỷ đồng, gồm: Tỉnh Đắk Nông 20,15 tỷ đồng; Gia Lai 6,99 tỷ đồng; Bà Rịa - Vũng Tàu 92,49 tỷ đồng; Bình Thuận 36,04 tỷ đồng; Đồng Nai 151,20 tỷ đồng; Cần Thơ 12,19 tỷ đồng; Cà Mau 1,32 tỷ đồng; Bến Tre 23,23 tỷ đồng. Ngoài ra, một số địa phương chuyển nguồn qua nhiều năm hoặc sai mục lục ngân sách.
Còn hơn 1.000 tỷ đồng vốn dự phòng NSTW chưa giải ngân
Đáng chú ý, KTNN chỉ ra, một số dự án sử dụng vốn dự phòng NSTW năm 2023 nhưng có thời gian hoàn thành sau năm 2024 là chưa phù hợp quy định, một số dự án triển khai chậm. Qua tổng hợp số liệu giải ngân đến ngày 31/12/2024 số vốn dự phòng NSTW còn chưa giải ngân hết 1.135,9 tỷ đồng, trong đó, một số địa phương đã nộp trả NSTW theo quy định 120,41 tỷ đồng.
Ngoài ra, theo quy định, không được sử dụng vốn dự phòng NSTW trái mục đích (trong đó có việc chỉnh trang đô thị). Tuy nhiên, qua rà soát, một số dự án có nội dung về đầu tư chỉnh trang đô thị song quyết định phê duyệt dự án không quy định cụ thể nội dung đầu tư của từng nguồn vốn (NSTW, NSĐP, vốn khác...), gây khó khăn trong việc xác định có sử dụng NSTW cho nhiệm vụ trên.
Kết quả kiểm toán tại một số địa phương cũng cho thấy, còn một số dự án thực hiện chậm, điển hình là tỉnh Thanh Hóa có đến 8 dự án chậm giải ngân chủ yếu do vướng thủ tục đầu tư và giải phóng mặt bằng. Tỉnh Kon Tum chậm giao kế hoạch vốn 9 tháng. Tỉnh Thừa Thiên Huế (nay là TP. Huế) chưa nộp trả nguồn dự phòng NSTW đã hết thời hạn giải ngân 7,56 tỷ đồng, kéo dài thời hạn giải ngân chưa đúng quy định 1,82 tỷ đồng.
Đối với nguồn dự phòng NSĐP, KTNN chỉ ra, có 11/56 địa phương bố trí dự phòng ngân sách tại cấp tỉnh hoặc cấp huyện chưa đảm bảo tỷ lệ quy định; 07/56 địa phương sử dụng nguồn dự phòng chi cho một số nhiệm vụ chưa phù hợp Điều 10 Luật NSNN với số tiền 18,904 tỷ đồng.
