Theo kết quả khảo sát vừa được Visa công bố, người Việt Nam mang theo tiền mặt ít hơn, thay vào đó là thanh toán qua thẻ hoặc qua di động. 46% người được hỏi trong năm 2018 cho biết đem theo ít tiền trong ví hơn hai năm trước, tăng 10% so với năm 2017.

Ngược lại, tỷ lệ người trả lời mang nhiều tiền hơn hoặc không thay đổi so với cách đây hai năm đều giảm 5%. Nhiều người cho biết, nếu khéo tận dụng các ưu đãi, người dùng tiết kiệm được một khoản không nhỏ so với dùng tiền mặt.

Ưu đãi quanh năm

Chị Thu Châu (Hoàng Mai, Hà Nội) cho biết: "Trước đây, tôi chủ yếu dùng tiền mặt để thanh toán các khoản chi tiêu hàng tháng trong gia đình như: điện thoại, tiền điện, tiền internet…, nhưng gần đây chuyển sang cà thẻ hay quét mã QR để được hưởng lợi. Chẳng hạn, nếu thanh toán tiền internet bằng tiền mặt là 275.000 đồng/ tháng, nhưng quẹt mã QR để thanh toán chỉ còn 264.000 đồng".

Chị Hồng Hương (Đống Đa, Hà Nội) cho biết, một năm lại đây, kể cả những khoản chi tiêu nhỏ lẻ như cà phê, ăn trưa, đi taxi…, chị không còn thói quen trả tiền mặt mà dùng ví điện tử.

"Cốc cà phê 45.000 đồng, khi thanh toán bằng ví điện tử chỉ còn có 30.000 đồng. Gọi đồ ăn trưa về cơ quan tổng cộng hết 70.000 đồng nếu thanh toán bằng tiền mặt, nhưng nếu thanh toán bằng ví điện tử sẽ được giảm 50%, tương đương 35.000 đồng. Cộng các khoản được chiết khấu lại, mỗi ngày tôi tiết kiệm được cả trăm nghìn", chị Hương cho hay.

Theo ghi nhận của Thời báo Kinh Doanh, những người trẻ tuổi, dân văn phòng là đối tượng hào hứng nhất với các hình thức thanh toán mới, nên các ngân hàng, công ty cung cấp ví điện tử cũng nhắm vào các đối tượng này để chạy đua khai thác bằng cách liên tục đưa ra các chương trình ưu đãi, khuyến mãi quanh năm.

Chẳng hạn, VietinBank triển khai chương trình khuyến mãi "Tài khoản ưu đãi – Thoải mái quà tặng" dành cho khách hàng cá nhân mở tài khoản thanh toán, đồng thời đăng ký sử dụng gói tài khoản thanh toán V-Biz, V-super, Premium Account…

Đặc biệt, VietinBank còn ưu đãi hoàn tiền dành cho khách hàng mở tài khoản thanh toán, đăng ký một trong 3 gói tài khoản thanh toán, đồng thời phát sinh giao dịch trích nợ tự động thanh toán hóa đơn hoặc giao dịch thanh toán hóa đơn trên VietinBank iPay trong vòng 30 ngày kể từ ngày đăng ký gói tài khoản.

Hiện có hàng chục ví điện tử đang tranh giành thị phần, trong đó nhiều doanh nghiệp tận dụng sự hậu thuẫn từ công ty, quỹ đầu tư ngoại. Các ứng dụng lớn có sự góp mặt của nhà đầu tư nước ngoài là AirPay, Grabpay by Moca, Momo, Payoo…

Với tập khách hàng lớn có sẵn cùng với tiềm lực tài chính, các ứng dụng này thường xuyên tung ưu đãi, khuyến mãi góp phần thay đổi thói quen thanh toán của khách hàng.

Hay chương trình kích hoạt Grabpay by Moca và thanh toán bằng ví này, khách hàng sẽ được hưởng hàng loạt ưu đãi, giảm giá 10-50% cho các dịch vụ từ mua thẻ điện thoại, đặt đồ ăn… đến mua sắm.

Lợi nhuận không nhỏ

Tuy nhiên, việc các thẻ thanh toán và ví điện tử liên tục tặng quà, giảm giá, hoàn tiền, tặng mã khuyến mãi khiến không ít khách hàng băn khoăn về mô hình hoạt động của các doanh nghiệp này. Liệu có khả năng "rẻ" mãi?

Theo lãnh đạo một ngân hàng thương mại, khi đẩy mạnh hình thức khuyến mãi, ngân hàng sẽ gia tăng được số lượng lớn khách hàng sử dụng thẻ của ngân hàng. Ngoài ra, với các thẻ thanh toán, khách hàng luôn duy trì một số tiền trong tài khoản, nên ngân hàng luôn có một khoản tiền nhàn rỗi để đầu tư kiếm thêm lợi nhuận, đa phần thông qua dịch vụ tín dụng với lãi suất cao hơn nhiều so với lãi suất tiền gửi tiết kiệm.

Chia sẻ của một giám đốc phụ trách thẻ của một ngân hàng thương mại cho biết, số lượng và giá trị giao dịch qua thẻ tín dụng tăng hơn 40% trong năm 2018. Với thẻ ghi nợ, số lượng giao dịch tăng gấp 3 lần, còn giá trị giao dịch tăng gấp 6 lần.

Trong khi đó, các ví điện tử đang hưởng hoa hồng từ tính năng nạp tiền điện thoại, thanh toán hóa đơn, mua thêm dịch vụ viễn thông, thương mại điện tử… với các doanh nghiệp có liên kết.

Chẳng hạn, với tính năng nạp tiền điện thoại, các nhà mạng luôn có phần trăm chiết khấu rất hấp dẫn cho đại lý, đặc biệt là những cổng thanh toán có lượng giao dịch cao. Các ví điện tử sẽ sẵn sàng chia sẻ 4 – 5% tiền hoa hồng trực tiếp cho khách hàng, nhưng vẫn giữ lại cho mình một khoản chênh lệch đáng kể.

Không chỉ hưởng lợi từ hoa hồng, các ví điện tử còn được hưởng lợi từ khoản tiền nhàn rỗi khổng lồ mà khách hàng để trong ví. Giám đốc một ví điện tử còn cho biết thêm, hiện nay, một số ví có lượng khách hàng lớn bắt đầu tìm cách kiếm tiền bằng các chương trình như thu phí dịch vụ trên mỗi giao dịch của đơn vị bán hàng; bán quảng cáo trên ứng dụng…

Theo đánh giá của các chuyên gia, tuy không kiếm được nhiều tiền trên mỗi giao dịch, nhưng với hàng triệu người dùng thực hiện thanh toán mỗi ngày, ví điện tử vẫn đảm bảo được một khoản thu nhập đáng kể, giúp củng cố thêm năng lực để tiếp tục mở rộng quy mô và tăng sức cạnh tranh.