Trong phiên họp ngày 25/5, Kỳ họp thứ 7, Quốc hội nghe Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội và các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia đến hết năm 2023.

Báo cáo đã đề cập đến việc hỗ trợ lãi suất (2%/năm) tối đa 40.000 tỷ đồng qua hệ thống ngân hàng thương mại cho một số ngành, lĩnh vực quan trọng. Tuy nhiên, số liệu thực hiện đến ngày 31/12/2023, số hỗ trợ lãi suất của chính sách đạt khoảng 1.218 tỷ đồng cho gần 2.300 khách hàng, chỉ bằng 3,05% gói hỗ trợ.

Tham gia giải trình, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng cho biết, chúng ta thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 trong bối cảnh kinh tế thế giới và trong nước diễn biến phức tạp khó lường, chưa từng có tiền lệ, chính sách tiền tệ thắt chặt của các nước, khó khăn của thị trường bất động sản, xung đột địa chính trị…

Với vai trò là thành viên Chính phủ, bà Hồng cho biết, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ và các thành viên để cố gắng thực hiện các chương trình, chính sách để tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế. Theo bà Hồng, sau khi có Nghị quyết số 43/2022/QH15, Chính phủ đã giao cho NHNN chủ trì phối hợp với các bộ ngành để xây dựng và tham mưu trình Nghị định số 31.

Thống đốc NHNN cũng cho biết, chưa có một chương trình nào mà cơ quan quản lý dành nhiều thời gian và công sức để tổ chức triển khai như vậy. Nhiều hội nghị được tổ chức, yêu cầu đến từng chi nhánh tỉnh, thành phố triển khai tại các địa phương.

Lý giải về kết quả thực hiện chính sách hỗ trợ lãi suất này, bà Hồng cho rằng, chính sách hỗ trợ cho các doanh nghiệp có khả năng phục hồi tức là có khả năng trả nợ vay, không phải là chính sách để giải quyết cho tất cả các doanh nghiệp trong nền kinh tế còn khó khăn.

“Vốn cho vay của chương trình là vốn của các tổ chức tín dụng huy động của người dân. Chỉ có phần hỗ trợ lãi suất 2% là nguồn từ ngân sách nhà nước. Do đó, các tổ chức tín dụng phải thực hiện cho vay theo các quy định của pháp luật hiện hành và bảo đảm khả năng thu hồi được nợ. Việc giải ngân nhiều hay ít phụ thuộc nhiều vào quyết định của doanh nghiệp và tổ chức tín dụng”, Thống đốc NHNN nói.

Liên quan đến nhận định của Đoàn giám sát cho rằng, nguyên nhân khiến giải ngân gói hỗ trợ lãi suất 2% chậm là công tác truyền thông (báo cáo giám sát trích dẫn kết quả khảo sát doanh nghiệp của VCCI cho thấy chỉ có 29,5% là doanh nghiệp biết tới chính sách này), Thống đốc tỏ ra băn khoăn, đề nghị đoàn giám sát và Quốc hội cân nhắc thêm về nhận định này.

Lý do là để triển khai Chương trình, NHNN ngoài việc tổ chức các hội nghị, còn yêu cầu chi nhánh NHNN các tỉnh, thành phố phối hợp với các sở, ban, ngành ở các tỉnh, thành địa phương tổ chức các hội nghị kết nối với các doanh nghiệp và ngân hàng, có sự tham gia của hiệp hội doanh nghiệp.

Cùng với đó, các cơ quan báo chí cũng đã rất tích cực đăng tải các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ, NHNN; các tổ chức tín dụng đăng tải thông tin trên website để khách hàng nắm được. Trong khi đó, khảo sát của VCCI chỉ đựa trên lấy khảo sát 8.000 doanh nghiệp tư nhân, chưa chiếm 1% doanh nghiệp toàn quốc.

“Khảo sát này diễn ra trong thời gian từ tháng 9/2022 đến tháng 11/2022, nên đây không thể là chỉ dẫn đánh giá cả một chương trình”, Thống đốc NHNN nói.

Thống đốc NHNN cũng bày tỏ tâm đắc với nhiều ý kiến của các đại biểu Quốc hội cho rằng, trong bối cảnh phức tạp, chưa từng có tiền lệ thì các chính sách có thể chưa sát với thực tiễn nhưng điều quan trọng là qua đây chúng ta rút ra được bài học kinh nghiệm gì về cách thức hỗ trợ có doanh nghiệp và người dân.