VNBA kiến nghị tháo gỡ vướng mắc về phát hành trái phiếu riêng lẻ

Tuấn Thủy

Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) vừa có Văn bản số 127/HHNH-PLNV gửi Thủ tướng Chính phủ tháo gỡ các vướng mắc trong thực hiện Nghị định số 65/2022/NĐ-CP liên quan đến việc phát hành trái phiếu riêng lẻ của các tổ chức tín dụng (TCTD).

Liên quan đến việc góp ý Nghị định số 65/2022/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 153/2020/NĐ-CP, VNBA đã tổng hợp ý kiến các TCTD gửi đến cơ quan chủ trì soạn thảo là Bộ Tài chính và các cơ quan có thẩm quyền đề nghị xem xét tháo gỡ một số điểm về phát hành trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) riêng lẻ.

Nội dung được VNBA đề cập bao gồm các quy định về Báo cáo tình hình sử dụng số tiền thu được từ việc phát hành trái phiếu đối với trái phiếu còn dư nợ; việc các TCTD phải công bố thông tin định kỳ 6 tháng, hàng năm; điều kiện các TCTD phát hành trái phiếu riêng lẻ như các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh khác…

Lý giải về những bất cập trong thực hiện theo những quy định này, VNBA cho biết, đặc thù của hoạt động ngân hàng là hoạt động kinh doanh có điều kiện. Dòng tiền lưu thông luân chuyển liên tục, nguồn vốn sau khi được huy động sẽ hòa lẫn vào tổng nguồn vốn chung để sử dụng cho các hoạt động nghiệp vụ nên không thể phân định tách bạch, có hệ thống theo dõi riêng nguồn tiền huy động từ phát hành trái phiếu hay từ các hoạt động khác.

Do các TCTD không thể theo dõi riêng dòng tiền huy động từ phát hành trái phiếu và dòng tiền cho vay ra tương ứng mà các tổ chức kiểm toán lớn có uy tín không nhận kiểm toán mục đích sử dụng vốn trái phiếu, dẫn tới việc các TCTD khó mà có thể thực hiện được nghĩa vụ công bố thông tin theo quy định.

Việc những kiến nghị của VNBA không được điều chỉnh tại Nghị định số 08/2023/NĐ-CP ban hành ngày 5/3/2023 sửa đổi và ngưng hiệu lực thi hành một số điều tại các Nghị định quy định về chào bán, giao dịch TPDN riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán TPDN ra thị trường quốc tế, dẫn đến các TCTD không thể phát hành trái phiếu riêng lẻ bổ sung nguồn vốn trung, dài hạn trong năm 2023.

Theo VNBA, các TCTD phát hành trái phiếu là để bổ sung nguồn vốn trung và dài hạn nhằm đáp ứng nhu cầu cho vay và đầu tư của nền kinh tế…. Đây là nguồn vốn cần thiết và quan trọng hỗ trợ các TCTD có đủ vốn để đầu tư cho các doanh nghiệp và nền kinh tế. Đặc biệt, trong bối cảnh mấy năm gần đây, tốc độ tăng trưởng nguồn vốn thấp hơn tốc độ tăng trưởng tín dụng và thực tế bình quân hàng năm các TCTD phát hành trái phiếu chiếm tỷ lệ từ 30-35% tổng TPDN phát hành.

Tính riêng năm 2022, tỷ lệ này lên đến 59% tổng khối lượng TPDN phát hành. Chính vì vậy, năm 2022, tốc độ tăng trưởng huy động vốn thấp hơn nhiều so với tốc độ tăng trưởng tín dụng mà các TCTD vẫn đủ nguồn vốn để cho vay hỗ trợ các doanh nghiệp phục vụ sản xuất kinh doanh.

“Việc quy định điều kiện các TCTD phát hành trái phiếu riêng lẻ như các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh khác là chưa phù hợp với đặc thù của các TCTD”, văn bản của VNBA nhấn mạnh.

VNBA cho rằng, với những vướng mắc nêu trên, các TCTD không thể thực hiện được việc phát hành mới trái phiếu riêng lẻ trong năm 2023, do không đáp ứng yêu cầu về nội dung tài liệu trong hồ sơ phát hành. Đặc biệt, các TCTD sẽ vi phạm nghĩa vụ công bố thông tin theo quy định tại Nghị định số 65/2022/NĐ-CP. Điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động cũng như uy tín của các TCTD, niềm tin của nhà đầu tư, có thể tiếp tục dẫn đến những bất ổn trên thị trường tài chính tiền tệ.

VNBA kiến nghị Chính phủ sửa đổi quy định tại Nghị định số 65/2022/NĐ-CP theo hướng: TCTD không phải thực hiện việc báo cáo về tình hình sử dụng số tiền thu được từ việc phát hành trái phiếu đối với trái phiếu còn dư nợ để công bố thông tin định kỳ, cũng như làm căn cứ phát hành các đợt trái phiếu mới.

Nội dung này có thể xem xét bổ sung vào Luật Các TCTD (sửa đổi) sắp tới hoặc rà soát lại các tỷ lệ an toàn của các TCTD nếu chưa phù hợp thì sửa đổi, bổ sung nhằm đảm bảo hoạt động của các TCTD an toàn, hiệu quả trong đó có việc phát hành và sử dụng trái phiếu riêng lẻ.

Ngoài ra, trong thời gian chưa thực hiện kiểm toán được, VNBA đề xuất Chính phủ cho phép các TCTD được tạm hoãn thực hiện quy định tại Điểm C Khoản 16 Điều 1 Nghị định số 65/2022/NĐ-CP đến hết ngày 30/6/2023 để các TCTD có thời gian lựa chọn đơn vị kiểm toán.