“Xây dựng, triển khai Hải quan điện tử và thực hiện cơ chế Hải quan một cửa quốc gia là nhiệm vụ trọng yếu của ngành Tài chính”
(Tài chính) Đó là khẳng định của Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ tại buổi tiếp xã giao ông Mitsutaka Inagaki - tân Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nhật Bản ngày 7/11 nhân dịp ông sang thăm và làm việc tại Việt Nam. Đánh giá cao hỗ trợ của Nhật Bản cho Việt Nam nói chung và đặc biệt là cho Bộ Tài chính nói riêng, Bộ trưởng Vương Đình Huệ khẳng định: Thời gian qua, Nhật Bản luôn là nhà tài trợ ODA không hoàn lại hàng đầu cho Bộ Tài chính, sự trợ giúp của Nhật Bản là một trong những nguồn tài trợ lớn và sớm nhất cho Bộ Tài chính. Trợ giúp quý báu này đã đáp ứng được các nhu cầu cấp thiết trong việc triển khai chương trình cải cách quản lý tài chính công của Bộ Tài chính, đặc biệt là về nâng cao năng lực của Bộ Tài chính.
Bên cạnh đó, sự hợp tác và ủng hộ đặc biệt của Nhật Bản dành cho Việt Nam cũng thể hiện qua các dự án như: Dự án viện trợ không hoàn lại tăng cương quản lý Hải quan tại Cảng Tân Cảng – Cát Lái, TP.Hồ Chí Minh trị giá 867 triệu Yên hiện đã hoàn thành. Chính phủ Nhật Bản cũng đã chính thức bàn giao hệ thống máy soi công-ten-nơ cỡ lớn đòng bộ cho Việt Nam vào ngày 2/4/2010. Đây là hệ thống máy soi công-ten-nơ đầu tiên của Hải quan Việt Nam. Ngoài ra, phải kể đến Dự án viện trợ không hoàn lại Tăng cường quản lý Hải quan tại Cảng Hải Phòng có trị giá 861 triệu Yên đã chính thức bàn giao máy soi công-ten-nơ cỡ lớn đồng bộ cho Việt Nam vào ngày 5/5/2011. Hiện tại hai hệ thống máy soi tại Cát Lái và Hải Phòng đang được vận hành và phát huy hiệu quả phục vụ cho công tác kiểm tra kiểm soát hải quan, tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại.
Lãnh đạo hai bên trao đổi về hợp tác trong lĩnh vực hải quan
Đặc biệt, ngày 22/3/2012, lãnh đạo Bộ Tài chính đã ký kết và trao đổi công hàm và hiệp định tài trợ cho Dự án “Xây dựng, triển khai Hải quan điện tử và thực hiện cơ chế Hải quan một cửa quốc gia phục vụ hiện đại hóa Hải quan”, gọi tắt là dự án VNACCS/VCIS với đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam và cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) tại Việt Nam. Ngày 9/4/2012, Hải quan Việt Nam và JICA đã ký biên bản thảo luận Dự án Hỗ trợ kỹ thuật thực hiện hải quan điện tử.
Trong buổi làm việc, chia sẻ về dự án VNACCS/VCIS, Bộ trưởng Vương Đình Huệ cho biết, việc xây dựng hải quan một cửa là mục tiêu trọng yếu của Bộ Tài chính trong giai đoạn này. Sự giúp đỡ của Hải quan Nhật Bản bằng vốn viện trợ, bằng kinh nghiệm và bằng các chương trình thực tế là những hỗ trợ rất quý báu, đúng lúc dành cho Việt Nam.
Mặc dù việc triển khai dự án về công nghệ thông tin có nhiều khó khăn và tiềm ẩn rủi ro nhưng Bộ trưởng Vương Đình Huệ cho biết rất vui mừng khi VNACCS vẫn đang được triển khai trôi chảy, đúng tiến độ. Sự thành công của dự án này có ý nghĩa hết sức to lớn, tăng cường kim ngạch thương mại giữa Việt Nam với Nhật Bản cũng như các nước khác trong khu vực. Bộ trưởng Vương Đình Huệ cam kết, Bộ Tài chính Việt Nam sẽ nỗ lực hết sức để cung cấp đủ kinh phí đối ứng và nguồn nhân lực để hai bên thực hiện thành công.
Ngoài ra, Bộ trưởng Vương Đình Huệ cũng đề nghị Hải quan Nhật Bản tiếp tục ủng hộ Bộ Tài chính thực hiện thành công Chiến lược phát triển Tài chính 2020, đặc biệt Hải quan Nhật Bản tiếp tục giữ vai trò chủ đạo trong việc hỗ trợ Hải quan Việt Nam thực hiện thành công dự án VNACCS/VCIS. Hải quan Việt Nam rất cần sự trợ giúp về mặt chuyên môn, kỹ thuật và kinh nghiệm phát triển và triển khai hệ thống từ chuyên gia của Hải quan Nhật Bản. Ngoài ra, đối với dự án VNACCS/VCIS, đề nghị Hải quan Nhật Bản tiếp tục cam kết cử chuyên gia sang Việt Nam hỗ trợ Hải quan Việt Nam triển khai các hạng mục thuộc trách nhiệm của Việt Nam, như: tài liệu hóa qui trình thủ tục vận hành trên hệ thống VNACCS/VCIS; tổ chức đào tạo’tập huấn người sử dụng hệ thống’ chuyển đổi dữ liệu; nâng cấp hệ thống hiện hành để kết nói với hệ thống VNACCS/VCIS; kiện toàn bộ máy tổ chức; hoàn thiện hệ thống phát lý… Đặc biệt, đến năm 2014 sẽ hoàn thành giai đoạn 1 của việc triển khai VNACCS/VCIS, để đảm bảo hiệu quả và đồng bộ đáp ứng nhu cầu phát triển của nền kinh tế Việt Nam, đề nghị Hải quan Nhật Bản quan tâm nghiên cứu hình thức hỗ trợ của Nhật Bản trong việc triển khai giai đoạn 2 VNACCS/VCIS, đặc biệt là cung cấp đầy đủ các chức năng của VCIS và các dịch vụ giá trị gia tăng của VNSCCS cho người dân như mô hình của Nhật Bản.
Bộ trưởng Vương Đình Huệ cũng khẳng định: Thời gian tới, Bộ Tài chính đảm bảo sẽ làm tốt công tác điều phối các nguồn tài trợ Quốc tế để phục cho chương trình Cải cách quản lý tài chính công một cách hiệu quả nhất.
Cùng tinh thần đó, ông Mitsutaka Inagaki cam kết rằng Hải quan Nhật Bản sẽ luôn sát cánh với Hải quan Việt Nam cho đến khi dự án kết thúc. Ông cho rằng, dự án này không chỉ nằm trong phạm vi hợp tác giữa hai ngành Hải quan, hai ngành Tài chính mà còn là minh chứng cho tình đoàn kết, mối quan hệ hợp tác tốt đẹp giữa hai quốc gia.
* Trước đó, đoàn Hải quan Nhật Bản do tân Tổng cục trưởng Mitsutaka Inagaki đã có buổi làm việc với Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn.
Tại đây, hai bên cùng thảo luận, trao đổi về quan hệ hợp tác song phương giữa Hải quan hai nước. Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn nhấn mạnh mong muốn, Hải quan Nhật Bản ủng hộ Bộ Tài chính thực hiện thành công Chiến lược phát triển tài chính đến 2020, đặc biệt tiếp tục giữ vai trò chủ đạo trong việc hỗ trợ Hải quan Việt Nam thực hiện thành công dự án VNACCS/VCIS thông qua việc cử chuyên gia sang Việt Nam hỗ trợ triển khai các hạng mục thuộc trách nhiệm của Việt Nam.
Trong năm 2012-2013, Hải quan Việt Nam sẽ tập trung hợp tác với Hải quan Nhật Bản xây dựng, hoàn thiện và vận hành hệ thống VNACCS/VCIS do Nhật Bản chuyển giao, đồng thời dành mọi ưu tiên cho hợp tác xây dựng Hải quan điện tử và một cửa tại Việt Nam, tiếp tục tập trung tăng cường năng lực cán bộ thông qua đào tạo, khảo sát thực tế tại Nhật Bản và cử chuyên gia ngắn hạn sang Việt Nam giảng dạy và trao đổi nghiệp vụ.
