1. Chủ động tham mưu cấp ủy, chính quyền các cấp trong lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức, thực hiện chính sách

Xác định sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền các cấp là yếu tố then chốt, quyết định hiệu quả tổ chức, thực hiện chính sách BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) năm 2022, BHXH Việt Nam đã có văn bản gửi UBND 63 tỉnh, thành phố đề nghị phối hợp: Giao chỉ tiêu phát triển người tham gia BHXH, BHYT đến cấp xã; hỗ trợ thêm mức đóng cho người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT tự đóng cho người dân có hoàn cảnh khó khăn…

Theo đó, BHXH các địa phương đã chủ động, tích cực phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan tham mưu với Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản chỉ đạo nhằm huy động và phát huy sức mạnh tổng hợp, tạo chuyển biến tích cực trong tổ chức, thực hiện chính sách an sinh xã hội (ASXH) tại địa phương theo đúng tinh thần các nghị quyết của Đảng.

Đến nay đã có 63 tỉnh, thành phố kiện toàn, thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn; 56 tỉnh đã đưa chỉ tiêu bao phủ BHXH và 61 tỉnh đã đưa chỉ tiêu bao phủ BHYT vào Nghị quyết về phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.

Sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền các cấp vừa thể hiện trách nhiệm chăm lo, đảm bảo ASXH cho người dân trên địa bàn; tạo sự thống nhất, đồng thuận trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức, thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN của cấp ủy, chính quyền các cấp từ Trung ương đến địa phương.

2. Hoàn thành tốt các chỉ tiêu phát triển người tham gia trong bối cảnh hết sức khó khăn

Năm 2022, đại dịch COVID-19 đi qua để lại nhiều khó khăn, thách thức, nhất là trong công tác phát triển người tham gia của Ngành. Song, với quyết tâm biến khó khăn, thách thức thành động lực hành động, toàn Ngành đưa ra những giải pháp điều hành đúng hướng, chỉ đạo quyết liệt, linh hoạt; vận động phát triển người tham gia.

Do đó, mặc dù trong điều kiện thực hiện hết sức khó khăn, nhưng các chỉ tiêu bao phủ đều tăng so với năm 2021, hoàn thành chỉ tiêu được giao tại Nghị quyết số 01 của Chính phủ.

Cụ thể: Số người tham gia BHXH đạt 17,5 triệu người, đạt 38,07% lực lượng lao động trong độ tuổi; số người tham gia BHTN đạt trên 14,3 triệu người, đạt 31,18% lực lượng lao động trong độ tuổi; số người tham gia BHYT đạt trên 91,1 triệu người, đạt tỷ lệ bao phủ 92,03% dân số.

Năm 2022 (là năm đầu tiên) BHXH Việt Nam tổ chức Lễ tôn vinh 190 DN tiêu biểu trong thực hiện chính sách, pháp luật BHXH, BHYT, BHTN giai đoạn 2017-2022. Đây là hoạt động thiết thực không chỉ để ghi nhận, biểu dương, kịp thời động viên các DN trong việc thực hiện tốt chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN cho NLĐ mà còn tạo sự lan tỏa trong cộng đồng DN trong việc đồng hành cùng Nhà nước xây dựng, củng cố nền ASXH cho NLĐ, góp phần phát triển bền vững kinh tế - xã hội của đất nước.

3. Quyền lợi người tham gia, thụ hưởng BHXH, BHYT, BHTN được đảm bảo đầy đủ, kịp thời

Năm 2022, ngành BHXH Việt Nam tiếp tục tăng cường sử dụng các dịch vụ công rút ngắn thủ tục - thời gian giải quyết hồ sơ, đẩy mạnh chi trả các chế độ qua tài khoản ngân hàng… đảm bảo quyền lợi cho người tham gia được đúng - đủ - kịp thời.

Cụ thể, toàn Ngành đã giải quyết hơn 95 nghìn hồ sơ hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng; đảm bảo chi trả kịp thời, an toàn cho hơn 3,3 triệu người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng.

Cùng với đó, ngành BHXH Việt Nam đã chi trả hơn 10,9 triệu lượt người hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe; gần 1 triệu người hưởng các chế độ BHTN…; 151,4 triệu lượt người khám chữa bệnh BHYT nội trú và ngoại trú.

Đáng chú ý, năm 2022 có khoảng 61% số người nhận các chế độ BHXH, trợ cấp thất nghiệp qua tài khoản cá nhân tại khu vực đô thị, vượt chỉ tiêu được giao tại Quyết định số 1813 của Thủ tướng Chính phủ.

Đặc biệt, trong bối cảnh cả nước bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, vai trò trụ cột của chính sách BHXH, BHYT trong hệ thống ASXH tiếp tục được phát huy, góp phần tích cực ổn định đời sống cho NLĐ, tạo thêm niềm tin vững chắc vào các chính sách ASXH giàu tính nhân văn của Đảng và Nhà nước.

4. Chi trả nhanh - chính xác - an toàn các khoản trợ cấp từ Quỹ BHXH, Quỹ BHTN đến tận tay người lao động, người sử dụng lao động

Kịp thời nắm bắt khó khăn, đồng hành cùng NLĐ và DN, trong năm qua, BHXH Việt Nam tiếp tục chủ động phối hợp với cấp có thẩm quyền tham mưu, đề xuất với Quốc hội, Chính phủ ban hành nhiều giải pháp hỗ trợ NLĐ, DN bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19; đồng thời, tập trung huy động mọi nguồn lực, trên nền nguồn dữ liệu công nghệ thông tin sẵn có, đẩy mạnh truyền thông sâu rộng tới NLĐ, người sử dụng lao động (SDLĐ)…, để triển khai kịp thời, minh bạch các gói hỗ trợ từ Quỹ BHXH, Quỹ BHTN đến tận tay NLĐ, người SDLĐ một cách nhanh, gọn, chính xác.

Đến hết ngày 31/12/2022, toàn Ngành đã triển khai hỗ trợ và giảm mức đóng từ các quỹ BHXH, BHTN tới NLĐ và người SDLĐ nâng tổng số tiền hỗ trợ đạt trên 47.200 tỷ đồng, chiếm 54,3% trên tổng các gói hỗ trợ COVID-19 của Chính phủ. Trong đó, có 99,3% NLĐ nhận hỗ trợ qua tài khoản ngân hàng trong tổng số trên 13 triệu NLĐ được hưởng gói hỗ trợ bằng tiền mặt từ Quỹ BHTN.

Kết quả này đã giúp DN, NLĐ phục hồi sản xuất, ổn định đời sống, vượt qua khó khăn của đại dịch COVID-19; được xã hội, NLĐ, DN đánh giá cao. Qua đó, tiếp tục khẳng định vai trò chủ động, quyết liệt, tinh thần trách nhiệm, sự nỗ lực của Ngành trong công tác đảm bảo ASXH cho người tham gia trong bối cảnh đặc biệt khó khăn - chưa từng có tiền lệ do dịch bệnh gây ra.

5. Tích cực đồng hành cùng ngành Y tế tháo gỡ khó khăn cho các cơ sở khám chữa bệnh, đảm bảo quyền lợi cho người tham gia BHYT

Bên cạnh việc chi trả kịp thời, đầy đủ các chế độ BHYT cho người tham gia, năm 2022, BHXH Việt Nam đã chủ động, tích cực phối hợp với ngành Y tế đề xuất và triển khai các giải pháp nhằm kịp thời tháo gỡ, đảm bảo nguồn kinh phí khám chữa bệnh BHYT cho các cơ sở khám chữa bệnh thực hiện cung ứng các dịch vụ y tế, đem lại quyền lợi tối đa cho người tham gia BHYT theo luật định.

Đáng chú ý, trên cơ sở đề xuất của Bộ Y tế và BHXH Việt Nam, Chính phủ đã có Nghị quyết số 144 về việc bảo đảm thuốc, trang thiết bị y tế và thanh toán chi phí khám chữa bệnh BHYT.

Với sự vào cuộc tích cực đó, nhiều vướng mắc trong khám chữa bệnh và thanh toán chi phí khám chữa bệnh BHYT thuộc thẩm quyền của BHXH Việt Nam đã được tháo gỡ kịp thời.

Mặt khác, ngành BHXH Việt Nam còn tích cực phối hợp với các cơ sở khám chữa bệnh cải tiến, xử lý các vướng mắc về thủ tục khám chữa bệnh bằng hình ảnh thẻ BHYT trên ứng dụng “VssID - BHXH số” tạo thuận lợi hơn nữa cho người tham gia BHYT; tiếp tục chuẩn hóa dữ liệu đưa lên Hệ thống Thông tin giám định BHYT của Ngành nhằm quản lý Quỹ BHYT ngày một hiệu quả.

Sự chủ động, quyết liệt của ngành BHXH Việt Nam đã tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ sở khám chữa bệnh tổ chức cung ứng dịch vụ y tế, đảm bảo tốt nhất quyền lợi cho người tham gia BHYT theo quy định; đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng Quỹ BHYT.

6. Quyết liệt thực hiện chuyển đổi số mạnh mẽ và toàn diện

Nắm bắt xu thế chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu và định hướng, chiến lược chuyển đổi số quốc gia, với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, trong năm qua, ngành BHXH Việt Nam quyết liệt triển khai đồng bộ, thống nhất hệ thống công nghệ thông tin của Ngành theo định hướng Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số; tích hợp, tập trung cấp quốc gia, hiện đại đạt tiêu chuẩn quốc tế với quy trình nghiệp vụ tự động hóa mức độ cao; đáp ứng yêu cầu đảm bảo ASXH quốc gia, phục vụ người dân và DN toàn diện hơn.

Hiện nay, ngành BHXH Việt Nam có gần 30 hệ thống ứng dụng công nghệ thông tin quản lý các quy trình nghiệp vụ, với hơn 20 nghìn tài khoản trong Ngành thường xuyên truy cập, khai thác và sử dụng để thực hiện các nghiệp vụ của Ngành; xây dựng, hoàn thiện kho cơ sở dữ liệu của trên 98,7 triệu người dân; kết nối liên thông với gần 13.000  cơ sở khám chữa bệnh...

Mới đây, tại Báo cáo Chỉ số đánh giá chuyển đổi số của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương năm 2021 do Bộ Thông tin và Truyền thông công bố, BHXH Việt Nam đứng thứ 3 trong Bảng xếp hạng và đứng đầu trong Khối cơ quan Trung ương thuộc Chính phủ.

Trong xếp hạng Chuyển đổi số, BHXH Việt Nam có nhiều chỉ số chính đạt thứ hạng cao như: Nhân lực số xếp thứ 1; Hoạt động chuyển đổi số xếp hạng thứ 2 và Nhận thức số xếp hạng thứ 3.

7. Triển khai hiệu quả Đề án 06 của Chính phủ, đem tới nhiều tiện ích cho người dân, DN

Thực hiện hiệu quả Quyết định số 06 của Thủ tướng Chính phủ (Đề án 06), BHXH Việt Nam là đơn vị đầu tiên đã kết nối thành công với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư ngay từ khi cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư được đưa vào vận hành chính thức.

Đến hết tháng 12/2022, hệ thống đã xác thực trên 71,2 triệu thông tin nhân khẩu có trong cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo hiểm với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Đồng thời, BHXH Việt Nam cũng đã cung cấp, chia sẻ gần 62,3 triệu lượt thông tin BHXH, BHYT cho cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

BHXH Việt Nam đã phối hợp với các Bộ, ngành triển khai kỹ thuật đảm bảo từng bước sử dụng thẻ căn cước công dân gắn chíp, ứng dụng Định danh điện tử quốc gia thay thế thẻ BHYT giấy trong khám chữa bệnh BHYT, giúp người tham gia giảm thời gian, thủ tục khi đi khám chữa bệnh...

Kết quả, cả nước có trên 12 nghìn cơ sở khám chữa bệnh BHYT thực hiện tra cứu thông tin thẻ BHYT bằng căn cước công dân gắn chíp trong khám chữa bệnh BHYT (chiếm 93,8% tổng số cơ sở khám chữa bệnh BHYT)...

Với nguồn cơ sở dữ liệu được cập nhật thường xuyên và hệ thống công nghệ thông tin phủ rộng, việc kết nối liên thông, chia sẻ dữ liệu của ngành BHXH Việt Nam với các bộ, ngành giúp chuẩn hóa dữ liệu hiệu quả, vừa phục vụ công tác quản lý vừa phục vụ cho việc cải cách, liên thông thủ tục hành chính góp phần xây dựng Chính phủ điện tử, vì quyền - lợi ích của người dân, đơn vị và DN.

8. Triển khai đồng loạt các giải pháp quyết liệt thu hồi số tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN

Nhằm nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật BHXH, BHYT, BHTN, đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng cho người tham gia, Ban Cán sự đảng BHXH Việt Nam có Nghị quyết số 317 về việc tăng cường các giải pháp thực hiện công tác thu, giảm tiền chậm đóng năm 2022.

BHXH Việt Nam chỉ đạo BHXH các tỉnh thường xuyên báo cáo Tỉnh uỷ, UBND tỉnh về tình trạng chậm đóng của các DN trên địa bàn để lãnh đạo, chỉ đạo, yêu cầu các DN chấp hành nghiêm việc đóng BHXH, BHYT, BHTN cho NLĐ đầy đủ, kịp thời; Tích cực phối hợp với ngành Công an, Thuế, Lao động - Thương binh và Xã hội, Liên đoàn Lao động, Kế hoạch và Đầu tư… triển khai nhiều giải pháp đôn đốc, thu hồi số tiền chậm đóng hiệu quả.

Bên cạnh đó, toàn Ngành tăng cường thực hiện thanh tra, kiểm tra các đơn vị SDLĐ theo kế hoạch hoặc đột xuất. Đến hết tháng 12/2022, ngành BHXH Việt Nam đã chủ trì và phối hợp thực hiện thanh tra, kiểm tra tại 36.065 đơn vị; phát hiện 74.000 trường hợp truy thu về đối tượng, mức đóng với số tiền truy thu gần 200 tỷ đồng; yêu cầu thu hồi về Quỹ BHXH, BHYT, BHTN gần 90 tỷ đồng, bằng 160% so với năm 2021.

Nhờ các giải pháp quyết liệt của Ngành, số tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN phải tính lãi trong năm 2022 là trên 13 nghìn tỷ đồng, chiếm 2,91% số phải thu.

Có thể nói, những chuyển biến tích cực trong công tác thu hồi số tiền chậm đóng của Ngành đã mang lại hiệu quả cao, góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của NLĐ; nâng cao nhận thức, ý thức tôn trọng pháp luật của người SDLĐ trong thực hiện chính sách.

9. Phát động, lan tỏa tinh thần nhân ái trao tặng sổ BHXH, thẻ BHYT cho người có hoàn cảnh khó khăn

Ngày 23/11/2022, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh đã phát động “Chương trình tặng sổ BHXH, thẻ BHYT cho người có hoàn cảnh khó khăn” trên toàn quốc với mong muốn nhận được sự chung tay, góp sức của cộng đồng xã hội, đồng hành cùng công chức, viên chức ngành BHXH Việt Nam để ngày càng có nhiều người dân có hoàn cảnh khó khăn được tham gia BHXH, được chăm sóc sức khỏe bằng thẻ BHYT; góp phần mở rộng độ bao phủ, tăng số người thụ hưởng các chính sách ASXH nhân văn của Đảng, Nhà nước.

Hưởng ứng lời kêu gọi của Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam, đến hết ngày 31/12/2022 đã có hàng nghìn DN, nhà hảo tâm tại 63 tỉnh, thành phố chung tay cùng ngành BHXH Việt Nam trao tặng khoảng 16.000 sổ BHXH và 120.000 thẻ BHYT cho khoảng 136.000 người có hoàn cảnh khó khăn trong cả nước.

Chương trình tặng sổ BHXH, thẻ BHYT cho người có hoàn cảnh khó khăn do ngành BHXH Việt Nam phát động là một hoạt động thiện nguyện hết sức ý nghĩa và thiết thực.

Thông qua Chương trình đã lan tỏa tính nhân văn của chính sách BHXH, BHYT trong cộng đồng xã hội với thông điệp: “Tặng sổ BHXH, thẻ BHYT - Trao nhân ái, lan tỏa yêu thương” hướng tới mục tiêu toàn dân được hưởng quyền an sinh, được chăm sóc sức khỏe.

10. Các hoạt động đối ngoại, hợp tác quốc tế của BHXH Việt Nam tiếp tục được mở rộng

Năm 2022, BHXH Việt Nam tiếp tục mở rộng, phát triển các hoạt động hợp tác song phương, đa phương, từng bước khẳng định vị thế, hình ảnh của BHXH Việt Nam là đối tác tin cậy, thành viên tích cực và trách nhiệm của Hiệp hội ASXH ASEAN, Hiệp hội ASXH Quốc tế.

Trong bối cảnh các nước trên thế giới bước vào giai đoạn phục hồi và phát triển sau đại dịch COVID-19, BHXH Việt Nam đã tăng cường các hoạt động hợp tác quốc tế với Tổ chức Y tế thế giới, Ngân hàng Thế giới, Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam, các tổ chức ASXH của châu Âu,… để tham vấn ý kiến, kinh nghiệm quốc tế về các nội dung đề xuất xây dựng sửa đổi Luật BHXH, Luật BHYT.

Đặc biệt, tháng 5/2022, BHXH Việt Nam tham gia tháp tùng Đoàn Công tác của Thủ tướng Chính phủ tham dự Hội nghị Cấp cao đặc biệt Hoa Kỳ - ASEAN tại Hoa Kỳ.

Nhân chuyến công tác, BHXH Việt Nam đã ký kết Kế hoạch hành động triển khai Bản ghi nhớ hợp tác trong lĩnh vực thực hiện BHYT với Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN, mở ra kỳ vọng mới trong mối quan hệ hợp tác giữa hai bên thời gian tới.

Có được các kết quả nổi bật trên là nhờ sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, cấp ủy, chính quyền các cấp; sự đoàn kết, nỗ lực không ngừng của tập thể lãnh đạo, công chức, viên chức và NLĐ toàn Ngành; sự đa dạng, linh hoạt trong công tác truyền thông chính sách qua đó, tạo được sự thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp từ Trung ương đến địa phương.

Từ những việc làm ý nghĩa thiết thực này, niềm tin của người dân về các chính sách ASXH ngày càng được củng cố, từ đó tích cực tham gia đúng như tinh thần Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo “truyền thông để người dân biết - hiểu - tin - theo - ủng hộ - tham gia”.