Bộ phận Nghiên cứu và Phân tích của Maybank Investment Bank Việt Nam (MSVN) vừa công bố báo cáo chiến lược năm 2024 với chủ đề “Một năm với hai giai đoạn”, dự báo về khả năng phục hồi của kinh tế Việt Nam.

Ngân hàng là động lực chính

Các chuyên gia MSVN cho rằng, có 3 động lực chính của thị trường chứng khoán Việt Nam thời gian tới:

Thứ nhất, thị trường đã chạm đáy kể từ khi NHNN bắt đầu cắt giảm chính sách lãi suất vào tháng 3/2023. Việc lãi suất thấp hơn dự kiến sẽ tiếp tục hỗ trợ thị trường chứng khoán trong suốt năm mới 2024.

Với tỷ giá và lạm phát ở Việt Nam vẫn được kiểm soát tốt, cùng khả năng đồng USD sẽ suy yếu trong năm 2024 do chu kỳ thắt chặt chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) dường như đã kết thúc, NHNN được kỳ vọng sẽ tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ.

MSVN dự báo VND sẽ tăng giá 1,7% so với USD trong năm 2024 và thêm 0,8% trong năm 2025. Về dài hạn, tài khoản vãng lai ổn định ở mức dương của Việt Nam sẽ là động lực chính cho sự mạnh lên của VND.

Lạm phát đã giảm đáng kể ở Mỹ và EU cùng nguy cơ giảm phát ở Trung Quốc, nên tại Việt Nam, lạm phát trung bình sẽ khoảng 3,5% trong năm 2024, cao hơn một chút so với mức 3,25% năm 2023 nhưng thấp hơn mức trần mục tiêu của Chính phủ là 4-4,5%.

Các tính toán đến lúc này cho thấy khả năng từ quý II/2024, Fed sẽ 3 lần cắt giảm lãi suất 0,25%. Và vì vậy, MSVN dự báo lãi suất điều hành của NHNN Việt Nam sẽ được cắt giảm thêm 50 điểm cơ bản đồng nhịp với các diễn biến thuận lợi bên ngoài.

Thứ hai, tăng trưởng lợi nhuận của các công ty đại chúng sẽ là động lực chính của thị trường chứng khoán Việt Nam, với khả năng vững chắc hơn từ nửa cuối năm 2024.

Các chuyên gia MSVN kỳ vọng lợi nhuận doanh nghiệp cải thiện ổn định xuyên suốt năm 2024, trong đó lợi nhuận của nhóm ngành phi ngân hàng sẽ tăng trưởng ấn tượng trong năm nay, nhưng một phần do mức cơ sở thấp của năm trước, đặc biệt là trong nửa cuối năm 2023.

"Còn ngành Ngân hàng sẽ là một trong những động lực chính để gia tăng lợi nhuận thị trường."- chuyên gia MSVN nhấn mạnh.

Dù vậy, báo cáo lần này của MSVN đã giảm dự báo tăng trưởng lợi nhuận trên thị trường xuống mức 19,9% thay vì tính toán 25,6% trước đó. Dự báo này được đưa ra trên cơ sở khả năng tốc độ phục hồi kinh tế sẽ chậm hơn dự kiến.

Kỳ vọng lợi nhuận doanh nghiệp sẽ cải thiện ổn định hàng quý vào năm 2024.

Thứ ba, thanh khoản sẽ là cú hích lớn cho thị trường vượt ngoài triển vọng tăng trưởng lợi nhuận.

MSVN cho rằng, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đang trong giai đoạn cuối của việc loại bỏ yêu cầu ký quỹ trước giao dịch (pre-funding) đối với nhà đầu tư tổ chức nước ngoài. Đây là rào cản chính trong việc FTSE xem xét nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ Thị trường cận biên hiện nay lên Thị trường mới nổi.

Để thuận lợi, theo MSVN, Bộ Tài chính cần sửa đổi Thông tư 120/2020/TT-BTC theo hướng chỉ yêu cầu các công ty môi giới, ngân hàng lưu ký và nhà đầu tư tổ chức nước ngoài đảm bảo nhà đầu tư có 100% tiền mặt từ T+1 thay vì T+0 như quy định hiện hành. Đây là giải pháp tạm thời cho yêu cầu ký quỹ trước giao dịch trong khi chờ triển khai cơ chế đối tác bù trừ trung tâm (central counterparty - CCP) như một giải pháp dài hạn.

Cũng theo MSVN, thị trường chứng khoán Việt Nam đã được FTSE đưa vào danh sách theo dõi nâng hạng lên thị trường mới nổi thứ cấp từ năm 2018. Việt Nam đã đáp ứng đủ cả 2 tiêu chí định lượng nhưng mới đạt 8/9 tiêu chí định tính.

Yêu cầu ký quỹ tiền mặt 100% là để ngăn chặn người mua và người bán vỡ nợ nhưng lại hạn chế khả năng xoay dòng vốn của nhà đầu tư. Nếu bỏ điều kiện này thì sẽ tăng tính linh hoạt cho nhà đầu tư dẫn đến những có thể dẫn tới những giao dịch không thành công. Đây là một yếu tố mà FTSE sẽ xem xét để đánh giá độ tin cậy của thị trường chứng khoán Việt Nam trước khi quyết định nâng hạng.

MSVN dự báo yêu cầu ký quỹ trước giao dịch của Việt Nam sẽ được loại bỏ trong quý I/2024 và FTSE sẽ mất 6-12 tháng để thu thập dữ liệu về các giao dịch không thành công.

Trong trường hợp thuận lợi nhất, Việt Nam sẽ được chính thức nâng hạng trong kỳ đánh giá tháng 9-2024 hoặc chậm hơn là tháng 3-2025. Sau đó, quá trình triển khai sẽ mất từ 6-24 tháng để tích hợp đầy đủ các cổ phiếu đạt điều kiện của Việt Nam vào các chỉ số liên quan đến Thị trường mới nổi của FTSE.

Hai kịch bản tăng trưởng

Với những thông tin trên, MSVN đưa ra 2 kịch bản cho thị trường chứng khoán Việt Nam: Đến cuối năm 2024, VN-Index lên 1.250 điểm với kịch bản cơ sở - chủ yếu được thúc đẩy bởi triển vọng lợi nhuận của các doanh nghiệp trong nền kinh tế sẽ phục hồi; hoặc lên 1.420 điểm cho kịch bản tích cực - được thúc đẩy bởi thanh khoản mạnh hơn từ khả năng nâng hạng thị trường. Mức tăng này là 11% hoặc 26% so với mức cuối năm 2023.

Ở kịch bản cơ sở, thị trường có thể sẽ yêu thích những doanh nghiệp có khả năng mang lại tăng trưởng lợi nhuận vững chắc và/hoặc vượt trội (MWG, PVD, MBB, STB và NLG). Đồng thời cũng lựa chọn thêm các cổ phiếu phòng thủ hơn, có vị thế tiền mặt ròng và lịch sử chi trả cổ tức đều đặn.