Vốn hóa thị trường cổ phiếu vẫn tăng

Trong bối cảnh nền kinh tế gặp nhiều khó khăn nhưng TTCK vẫn đạt được những kết quả khả quan. Kết thúc phiên giao dịch ngày 29/12/2023, chỉ số VN-Index đạt 1.129,93 điểm, tăng 12,19% so với cuối năm 2022. Thanh khoản trên thị trường cổ phiếu đạt trên 17.500 tỷ đồng một phiên. Quy mô vốn hóa thị trường cổ phiếu ước đạt gần 6.000.000 tỷ đồng, tăng 9,5% so với cuối năm 2022, tương đương với khoảng 62% GDP của năm 2022 với 739.000 cổ phiếu, chứng chỉ quỹ niêm yết và 862 cổ phiếu đăng ký giao dịch.

Cùng với đó, TTCK phái sinh vẫn duy trì ổn định với khối lượng giao dịch bình quân đạt 236.867 hợp đồng trên một phiên, số tài khoản nhà đầu tư mới tăng trên 350.000 tài khoản, đưa tổng số lượng tài khoản chứng khoán lên đến 7,4 triệu tài khoản, tương đương với 7,5% dân số và vượt mức 5% dân số theo mục tiêu được đề ra trong Đề án cơ cấu lại TTCK và bảo hiểm đến năm 2020, định hướng đến năm 2025.

Hoạt động thông qua đấu thầu trái phiếu đạt 305.000 tỷ đồng, tăng 54,9% so với cùng kỳ năm 2022. Thị trường giao dịch trái phiếu thứ cấp cũng ghi nhận giá trị đạt gần 6 nghìn tỷ đồng một phiên. Đối với trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ, có 210 đợt phát hành thành công với trị giá 218.434 tỷ đồng. Năm 2023 cũng là năm đánh dấu hệ thống giao dịch trái phiếu riêng lẻ của doanh nghiệp chính thức đi vào hoạt động, góp phần quan trọng giúp thị trường phát triển theo hướng công khai, minh bạch, bền vững.

Hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ hiện có 760 mã trái phiếu của 206 tổ chức phát hành, giá trị giao dịch 519,4 nghìn tỷ đồng, thanh khoản bình quân trên thị trường đạt 1.259 tỷ đồng trên một phiên, TTCK Việt Nam được quản lý, giám sát thường xuyên, liên tục, bảo đảm vận hành một cách an toàn, thông suốt, minh bạch và kỷ cương…

Kịch bản lạc quan, VN-Index lên mức 1.350 điểm

Theo ông Đỗ Hiệp Hòa - Giám đốc Đầu tư MB Capital, năm 2024 thách thức lớn nhất vẫn là những biến số vĩ mô của kinh tế thế giới và của Việt Nam. Nhìn nhận các đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam đều cho thấy, châu Âu đang khó khăn, Mỹ vẫn đang trong giai đoạn cuối của chu trình thắt chặt tiền tệ, đối tác gần chúng ta là Trung Quốc cũng đang phải “vật lộn” với những khó khăn của thị trường bất động sản. Do vậy, động thái của các ngân hàng trung ương, đặc biệt của Fed sẽ là một yếu tố chúng ta cần quan tâm.

Một yếu tố khác theo ông Hòa là xu hướng tăng trở lại của lạm phát tổng thể. Nếu trừ đi biến động của giá năng lượng và lương thực thì lạm phát lõi vẫn đang có những dấu hiệu tích cực. Tuy nhiên, theo ông Hòa, nhà đầu tư vẫn cần phải theo dõi chặt những yếu tố này và động thái của Fed về lãi suất. “Tôi nhìn nhận thách thức lớn nhất của năm 2024 vẫn là vấn đề về tỷ giá, lạm phát”, ông Hòa cho hay.

Tuy nhiên ở khía cạnh cơ hội, ông Hòa cho rằng, 2024 chúng ta đang chuẩn bị kế hoạch để nâng hạng vào năm 2025. Đây là cơ hội tiềm năng có tính khả thi cao dù vẫn còn một số vấn đề kỹ thuật cần xử lý. Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới, ước tính sẽ có dòng vốn lên tới 7 -10 tỷ USD tham gia vào thị trường Việt Nam nếu chúng ta được nâng hạng. Điều này sẽ hỗ trợ tích cực cho TTCK Việt Nam trong bối cảnh khó khăn về dòng tiền.

Nhìn tổng thể, ông Hòa cho rằng, định giá chung hiện nay thị trường đang trong trạng thái không đắt nhưng cũng không rẻ. Thời kỳ rẻ nhất là thời điểm đáy của Covid khi P/E khoảng 10,4 lần; đáy của tháng 11/2022, lúc VN-Index khoảng 870 điểm thì P/E của thị trường khoảng 9,2 lần. Hiện nay, P/E đang ở mức khoảng 13,3 lần.

“Đỉnh chúng ta thấy gần nhất trong 5 năm gần đây khi P/E khoảng 20,8 - 21 lần. Tuy nhiên, tiền rẻ nhất trong giai đoạn này có vẻ như đã qua. Giờ đến giai đoạn chúng ta cần phải chắt lọc các cơ hội một cách thận trọng hơn, cũng như phải tiến hành quản trị rủi ro cho danh mục của mình chặt chẽ hơn”, ông Hòa cho biết.

Dự báo kịch bản thị trường cho năm 2024, ông Nguyễn Tiến Dũng, Trưởng phòng Phân tích cổ phiếu (MBS) cho biết, ước tính tăng trưởng lợi nhuận năm 2023 của các doanh nghiệp niêm yết trên toàn thị trường chỉ có thể đạt mức khoảng 3,6%. Tuy nhiên, năm 2024, dự báo lợi nhuận tăng trưởng của thị trường có thể đạt mức 16,8%. Động lực chủ yếu đến từ những lĩnh vực sẽ phục hồi so với năm 2023 như: bán lẻ, vật liệu cơ bản, hàng hóa, điện hay ngân hàng… Điểm rơi lợi nhuận của thị trường trong năm 2024 có thể rơi vào quý III với mức tăng trưởng khoảng 30%.

Dựa trên kịch bản về tăng trưởng lợi nhuận khoảng 16,8% trong năm 2024, kết hợp với cả mức P/E dự báo khoảng 12 - 12,5 lần, ông Dũng dự báo, trong kịch bản cơ sở với xác suất là 70%, VN-Index có thể đạt mức 1.300 đến 1.350 điểm.

Tầm nhìn dài hạn cho thị trường chứng khoán 

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, năm 2024, dự báo tình hình thế giới và khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp. Vì vậy, các chính sách tài chính, tài khóa năm 2024 cần linh hoạt, thận trọng, bám sát diễn biến tình hình chính trị, kinh tế thế giới và khu vực. Trong năm 2024, Bộ Tài chính sẽ phối hợp chặt chẽ cùng với các bộ, ngành chỉ đạo UBCKNN, Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam cùng các công ty con và Tổng công ty Lưu ký bù trừ chứng khoán Việt Nam tập trung mọi nỗ lực để phát triển TTCK Việt Nam một cách bền vững.

Theo đó, tiếp tục hoàn thiện thể chế, chú trọng chất lượng và tiến độ sửa đổi, hoàn thiện các quy định pháp luật, bảo đảm chặt chẽ, đồng bộ, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc với tầm nhìn dài hạn cho mục tiêu phát triển TTCK bền vững. Tổ chức triển khai thực hiện Chiến lược phát triển TTCK đến năm 2030 sau khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Bên cạnh đó, đảm bảo hệ thống giao dịch lưu ký, thanh toán bù trừ trên TTCK vận hành một cách liên tục, an toàn, thông suốt, sớm đưa hệ thống công nghệ thông tin mới vào hoạt động để đảm bảo sự đồng bộ về giao dịch, thanh toán sau giao dịch tại các Sở Giao dịch chứng khoán và Tổng công ty Lưu ký bù trừ chứng khoán Việt Nam; phát triển các sản phẩm mới, cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho tổ chức niêm yết đăng ký giao dịch, các định chế trung gian và các nhà đầu tư.

Ngoài ra, UBCK tăng cường vai trò quản lý nhà nước, chủ động theo dõi các đơn vị để nâng cao hiệu quả quản lý, giám sát TTCK, giám sát hoạt động của các công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ, nâng cao chất lượng hàng hóa của thị trường, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, đảm bảo tính răn đe, kỷ luật, kỷ cương của thị trường, bảo vệ quyền lợi, quyền và lợi ích hợp pháp của các nhà đầu tư, hỗ trợ TTCK hoạt động ngày càng minh bạch, lành mạnh, khôi phục niềm tin của thị trường, thúc đẩy cạnh tranh bình đẳng giữa các thành phần kinh tế, góp phần nâng cao hệ số tín nhiệm quốc gia.

“Với sự nỗ lực của Chính phủ nhằm giữ vững ổn định tăng trưởng vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và những giải pháp nêu trên, TTCK Việt Nam sẽ có một năm 2024 phát triển cả về quy mô và chất lượng, tiếp tục khẳng định là kênh huy động vốn trung và dài hạn, hiệu quả cho nền kinh tế và là công cụ quản lý vĩ mô quan trọng của Chính phủ”, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho hay.