Loạt bài: Cao điểm đấu tranh chống buôn lậu dịp Tết Nguyên đán 2024

Bài 2: Chặn hàng lậu ngay từ cửa khẩu

Trần Huyền

Năm nào cũng vậy, cứ vào thời điểm trước, trong và sau Tết Nguyên đán là hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả lại gia tăng phức tạp. Để đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội, lực lượng hải quan các địa phương đang dồn sức đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại trong đợt cao điểm này nhằm "chặn đứng" hàng lậu ngay từ cửa khẩu.

Lực lượng hải quan kiểm tra hàng hóa theo quy định.
Lực lượng hải quan kiểm tra hàng hóa theo quy định.

Không để phát sinh "điểm nóng"

Là một trong những tỉnh miền núi biên giới phía Bắc, Hải quan Cao Bằng đã sớm dự báo, sức mua tăng cao dịp cao điểm Tết Giáp Thìn 2024 có thể khiến tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa trên địa bàn tiềm ẩn diễn biến phức tạp, khó lường.

Theo Lãnh đạo Cục Hải quan Cao Bằng, hàng hóa có nguy cơ vi phạm cao là hàng cấm như pháo nổ, ma túy; hàng tiêu dùng, lá thuốc lá nguyên liệu… Địa bàn trọng điểm tập trung vào khu vực biên giới thuộc các huyện Quảng Hòa, Trùng Khánh, Hạ Lang… Thủ đoạn thường được các đối tượng sử dụng là xé lẻ hàng hóa vừa để dễ vận chuyển, vừa hòng thoát tội khi tang vật bị bắt giữ có trị giá ít.

Để chủ động phương án đấu tranh, Lãnh đạo Cục Hải quan Cao Bằng đã chỉ đạo các chi cục đẩy mạnh các hoạt động tuần tra kiểm soát tại các địa bàn trọng điểm và trên tuyến đường trọng điểm; thực hiện tốt công tác phối hợp trao đổi thông tin với các lực lượng, cơ quan chức năng trên địa bàn như Bộ đội Biên phòng, Công an, Quản lý thị trường; nâng cao công tác thu thập thông tin, dự báo tình hình. Đặc biệt, khi phát hiện dấu hiệu buôn lậu, đơn vị sẽ tập trung tăng cường lực lượng và phối hợp với các cơ quan chức năng để đấu tranh triệt phá kịp thời, không để phát sinh điểm nóng.

Ông Lãnh Đức Cường - Tổ trưởng Tổ kiểm soát Hải quan, Chi cục Hải quan cửa khẩu Tà Lùng (Cục Hải quan Cao Bằng) cho biết, thực hiện chỉ đạo của Lãnh đạo Cục, Chi cục Hải quan cửa khẩu Tà Lùng đã và đang triển khai nhiều biện pháp nhằm phát hiện, ngăn chặn, bắt giữ và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong giai đoạn trước, trong và sau Tết Nguyên đán năm 2024.

Vừa qua, Chi cục đã chủ trì, phối hợp với Đồn Biên phòng cửa khẩu Quốc tế Tà Lùng, Đội cảnh sát kinh tế, ma tuý, hình sự Công an huyện Quảng Hoà bắt giữ được 02 vụ/01 đối tượng có hành vi vận chuyển trái phép hàng hoá qua biên giới trong địa bàn hoạt động hải quan. Tang vật thu giữ là cá ngựa khô với tổng trọng lượng 30 kg, giá trị ước tính trên 500 triệu đồng.

Lường trước nhiều thủ đoạn "ngụy trang"

Trên địa bàn tỉnh Quảng Bình, Hải quan Quảng Bình đã sớm nhận diện thời gian đầu năm 2024 và dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn, lưu lượng hàng hóa xuất nhập khẩu, phương tiện, người xuất nhập cảnh thường tăng cao so với các thời điểm khác trong năm.

Ông Trần Văn Tráng - Phó Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Bình cho hay, đây là thời điểm nhiều nguy cơ các đối tượng lợi dụng để buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa, ma túy, pháo qua biên giới với nhiều phương thức thủ đoạn tinh vi như: lợi dụng tờ khai được phân luồng xanh, luồng vàng để nhập khẩu hàng hóa không có giấy phép, không khai báo hải quan, khai sai số lượng, trọng lượng, tên hàng, mã số; lợi dụng các loại hình quá cảnh, tạm nhập tái xuất, nhập kho ngoại quan để vận chuyển hàng hóa trái phép, thẩm lậu hàng hóa vào thị trường nội địa.

Bên cạnh đó, các đối tượng là lái xe, hành khách xuất nhập cảnh lợi dụng việc nhập cảnh để vận chuyển pháo các loại, ma túy, động vật hoang dã, bia rượu, thuốc lá, hàng tiêu dùng… từ Lào về Việt Nam; hoặc một số đối tượng sử dụng thủ đoạn ký gửi qua hành lý, để lẫn trong hành lý nhập cảnh, chôn, giấu dưới hàng hóa nhập khẩu cồng kềnh như kali, quặng hoặc gia cố các thùng hàng, cánh cửa, ghế ngồi trong xe ô tô để cất, giấu hàng lậu, ma túy...

Trong khi đó, địa bàn có vùng tiếp giáp biên giới dài, hiểm trở cũng tiềm ẩn nguy cơ các đối tượng trong nước móc nối, cấu kết với đối tượng nước ngoài hình thành các đường dây, tổ chức thuê người dân gùi cõng, cắt rừng để vận chuyển ma túy về Việt Nam tiêu thụ.

Để chủ động phòng ngừa, đấu tranh chống buôn lậu, đặc biệt là cao điểm Tết Nguyên đán, Lãnh đạo Cục Hải quan Quảng Bình đã chỉ đạo các đơn vị chủ động phối hợp với các lực lượng trong và ngoài ngành theo dõi đối tượng, trao đổi thông tin, tăng cường phối hợp tuần tra khu vực cửa khẩu, hai bên cánh gà; tập trung kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ các mặt hàng trọng điểm ảnh hưởng đến sức khỏe, an toàn trật tự xã hội như: ma túy, pháo nổ, hàng giả, thực phẩm kém chất lượng… Kịp thời phối hợp với các lực lượng chức năng xây dựng chuyên án đấu tranh theo đúng quy định.

Các chi cục Hải quan bố trí lực lượng kiểm soát thường trực tại cửa khẩu; tăng cường thu thập thông tin, áp dụng quản lý rủi ro, để kiểm tra, giám sát chặt chẽ hàng hóa xuất nhập khẩu, phương tiện, hành khách xuất nhập cảnh và hành lý đi kèm. Trong đó, tập trung kiểm tra, kiểm soát các mặt hàng cấm, hàng nhập khẩu có điều kiện, hàng kém chất lượng, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng kém chất lượng, hàng hóa có nguy cơ dịch bệnh…

Nhờ sự vào cuộc từ sớm với nhiều giải pháp quyết liệt, lực lượng Hải quan Quảng Bình đã phối hợp phát hiện, bắt giữ nhiều vụ việc buôn lậu. Mới đây, ngày 20/0/2024, tại thôn 8, xã Hạ Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình, Đội kiểm soát Hải quan phối hợp với lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ đối tượng vận chuyển 10 hộp pháo nổ, nhãn hiệu CHONGKOL, trọng lượng khoảng 14kg.

Bám sát địa bàn được phân công quản lý

Tại Nghệ An, các đối tượng buôn lậu thường lợi dụng địa hình đồi núi hiểm trở, giáp biên giới Lào để buôn bán, vận chuyển các chất ma túy, hàng cấm vào nội địa tiêu thụ và phân phối, vận chuyển đi các địa bàn trong nước, quốc tế. Bởi vậy, công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới luôn được Cục Hải quan Nghệ An tăng cường, nhất là dịp Tết Nguyên đán.

Phó Cục trưởng Cục Hải quan Nghệ An Kiều Trường Sơn cho biết, Lãnh đạo Cục đã chỉ đạo các đơn vị tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, điều tra nghiên cứu nắm tình hình, sưu tra các đối tượng, địa bàn và các mặt hàng trọng điểm, các phương thức, thủ đoạn của các đối tượng đầu nậu, bảo kê và mua bán trái phép hàng hóa qua biên giới, hàng giả, hàng kém chất lượng và đặc biệt là hàng cấm; Bám sát địa bàn được phân công quản lý, thực hiện đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát hải quan.

Đơn vị cũng tăng cường công tác phối kết hợp với các lực lượng chức năng như: Công An, Bộ đội biên phòng, Cảnh sát biển, Kiểm lâm, Quản lý thị trường và Chính quyền địa phương, quần chúng nhân dân trong công tác đấu tranh chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới; phòng, chống các hành vi vi phạm về pháo dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Giáp Thìn năm 2024... Nhờ đó, kết quả chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, tội phạm ma túy do đơn vị phối hợp xử lý tăng so với cùng kỳ năm 2023. 

Cụ thể, chỉ tính riêng từ ngày 16/12/2023 đến ngày 15/01/2024, Cục Hải quan Nghệ An đã phối hợp với Công an tỉnh Nghệ An tiến hành kiểm tra, phát hiện, bắt giữ, xử lý 04 vụ việc, 04 đối tượng vi phạm; tang vật vi phạm gồm 17,164 kg pháo các loại. Cục cũng đã chủ trì, phối hợp với Công an tỉnh Nghệ An tiến hành kiểm tra, phát hiện, bắt giữ, xử lý 04 vụ việc, 04 đối tượng vi phạm; Tang vật vi phạm gồm 19,1 gam ma túy các loại.

Trong thời gian tới, tình hình tội phạm mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy tại địa bàn quản lý, đặc biệt khu vực biên giới thuộc khu vực tuyến biên giới Việt – Lào vẫn diễn biến phức tạp, với các phương thức, thủ đoạn hoạt động ngày càng tinh vi, táo bạo và chống đối quyết liệt với các lực lượng chức năng khi bị phát hiện. Vì vậy, Lãnh đạo Cục Hải quan Nghệ An cho biết, đơn vị sẽ tiếp tục tăng cường triển khai tốt các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát hải quan để phòng ngừa, đấu tranh, kịp thời bắt giữ, xử lý khi có dấu hiệu vi phạm.