Phòng ngừa từ sớm, từ xa

Với phương châm “không bắt khúc giữa, triệt phá tận gốc các đường dây, tổ chức, băng nhóm tội phạm về ma túy”, ngành Hải quan đã phối hợp với các lực lượng chuyên trách ở cả cấp trung ương, địa phương triển khai tổng thể, đồng bộ các biện pháp nắm chắc tình hình từ sớm, từ xa, từ cơ sở.

Đồng thời, chủ động phân tích, nhận diện, dự báo chính xác tình hình tội phạm, nhất là các phương thức, thủ đoạn mới nổi, hoạt động có tổ chức, xuyên quốc gia, sử dụng công nghệ cao… để triển khai các kế hoạch, biện pháp nghiệp vụ phòng ngừa, đấu tranh hiệu quả.

Đặc biệt, Tổng cục Hải quan đã phối hợp, triển khai mở đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm về ma túy trong Tháng hành động phòng, chống ma túy (tháng 6/2024) và Ngày toàn dân phòng, chống ma túy năm 2024 (26/6/2024) tại tất cả các đơn vị thuộc và trực thuộc phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, tình hình, đặc điểm của địa phương, đơn vị.

Nhiều Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh và thành phố đã chủ động triển khai những hoạt động tuyên truyền thiết thực, có quy mô và ý nghĩa nhân Tháng hành động phòng chống ma túy năm 2024 với nhiều hình thức đa dạng như: diễu hành, hội nghị, treo pa-nô, phát tờ rơi tuyên truyền...

Nội dung tuyên truyền được gắn với thực tiễn đời sống của người dân, cảnh báo trực diện về hậu quả, tác hại, cách nhận biết các loại ma túy thường gặp nhất là ma túy tổng hợp, ma túy “núp bóng”, pha trộn, tẩm ướp vào thực phẩm, đồ uống, thuốc lá điện tử; tác hại, hiểm họa của ma túy đối với gia đình, cộng đồng, xã hội và cách phòng chống...

Qua đó, tạo nên một chiến dịch truyền thông sâu rộng vừa nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của cán bộ, công chức hải quan, công tác quản lý nhà nước về hải quan, vừa nâng cao nhận thức cho cộng đồng. Công tác đấu tranh, trấn áp tội phạm ma túy và kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy nhờ đó cũng được tăng cường, tập trung tại các địa bàn biên giới, cửa khẩu, các điểm “nóng” về tội phạm ma túy.

Vào cuộc "xóa" những điểm nóng

Cùng với phòng ngừa từ sớm, Tổng cục Hải quan chỉ đạo toàn Ngành thực hiện quyết liệt các biện pháp nghiệp vụ kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan để đấu tranh trực tiếp, "xóa" những điểm nóng về ma túy. Nhiều chuyên án liên quan đến buôn bán, vận chuyển trái phép ma túy, các đường dây buôn bán, vận chuyển ma túy có quy mô lớn liên quan đến nhiều tỉnh, thành trên cả nước đã bị cơ quan Hải quan chủ trì, phối hợp triệt phá.

Theo Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan), 6 tháng đầu năm 2024, ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng phát hiện, bắt giữ 183 vụ/216 đối tượng, trong đó cơ quan Hải quan chủ trì 69 vụ, hơn 1 tấn ma túy đã bị thu giữ. Chỉ riêng Tháng hành động phòng, chống ma túy năm 2024, lực lượng Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ 49 vụ với 57 đối tượng với tang vật thu giữ khoảng 591kg ma túy các loại.

Điển hình phải kể đến Chuyên án HP524 được Cục Hải quan TP. Hà Nội xác lập ngày 30/5/2024, phối hợp với PC04 (Công an TP. Hà Nội) và Chi cục Hải quan Bắc Hà Nội (Cục Hải quan TP. Hà Nội) để đấu tranh với tội phạm ma túy vận chuyển trái phép từ Đức về Việt Nam, qua sân bay quốc tế Nội Bài. Ngày 04/6/2024, Ban chuyên án đã bắt giữ 04 đối tượng, thu giữ khoảng 179kg ma túy tổng hợp MDMA. Chuyên án HP524 là chuyên án điển hình, nổi bật, có số lượng ma túy thu giữ lớn nhất từ trước đến nay qua đường hàng không.

Địa bàn miền Trung, Nghệ An là một trong số những trọng điểm về tội phạm ma túy. Để "quét sạch" tội phạm này trên đia bàn, Lãnh đạo Cục Hải quan Nghệ An cho biết đã chỉ đạo đơn vị đã tăng cường kiểm soát hải quan; sử dụng chó nghiệp vụ và máy móc, thiết bị chuyên dùng phòng chống ma túy. Đơn vị đã chú trọng kiểm tra, kiểm soát, giám sát đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, phương tiện xuất nhập cảnh, quá cảnh tại địa điểm làm thủ tục hải quan để chủ động phát hiện, bắt giữ các vụ buôn bán, vận chuyển ma túy qua biên giới.

Cục Hải quan Nghệ An cũng phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với lực lượng chuyên trách phòng chống tội phạm ma túy: Công an, Biên phòng… triển khai đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm về ma túy, tập trung trên các tuyến, địa bàn trọng điểm, phức tạp về ma túy. Đặc biệt, đơn vị đã tập trung phối hợp xây dựng phương án đấu tranh phòng chống ma túy tại địa bàn “nóng” hiện nay, nhất à tuyến biên giới Việt – Lào, tuyến đường hàng không.

Có thể kể đến vụ việc ngày 8/4, tại khu vực đường mòn thuộc bản Tiền Tiêu, xã Nậm Cắn, huyện Kỳ Sơn, Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn phối hợp với lực lượng Biên phòng phát hiện, bắt giữ đối tượng vận chuyển 24.000 viên ma túy tổng hợp. Hay vụ việc rạng sáng 1/6, tại bản Nhọt Lợt, xã Mỹ Lý, huyện Kỳ Sơn, Đội Kiểm soát phòng chống ma túy - Cục Hải quan Nghệ An phối hợp với lực lượng Biên phòng phát hiện, bắt giữ đối tượng vận chuyển trái phép 6.000 viên ma túy tổng hợp...

Trên tuyến biên giới miền Trung giáp Lào, Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo (Hà Tĩnh) cũng đang là “điểm nóng” trung chuyển ma túy. Theo chia sẻ của công chức hải quan tham gia triệt phá các vụ vi phạm, các đối tượng thường ngụy trang ma túy trong phương tiện, hàng hóa, hành lý ký gửi. Một số đối tượng lợi dụng làm ăn lâu ngày ở Lào về nước hoặc một số khác lợi dụng các tour du lịch Viêng Chăn - Cầu Treo - Việt Nam cất giấu ma tuý trong hành lý, vận chuyển vào Việt Nam.

Điển hình là vụ việc đầu tháng 5 vừa qua, trong quá trình làm thủ tục hải quan tại luồng nhập cảnh, Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Cầu Treo và lực lượng Biên phòng Hà Tĩnh đã kiểm tra, kiểm soát xe ô tô con biển kiểm soát Lào, phát hiện dưới gầm xe được gia cố cất giấu 30 bánh hình khối chữ nhật. Qua kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện bên trong chứa 45.000 viên ma túy tổng hợp, 30 bánh heroin, 21 kg ketamin, 20 kg ma túy tổng hợp dạng đá. Tổng số tang vật lên tới 70 kg ma túy.

Những chuyên án, vụ vi phạm nêu trên chỉ là số ít trong rất nhiều vụ việc được lực lượng hải quan phối hợp triệt phá. Kết quả đấu tranh cho thấy sự chủ động, tích cực, hiệu quả trong công tác phối hợp giữa lực lượng hải quan và các cơ quan chức năng, thể hiện tinh thần "đấu tranh không khoan nhượng" với tội phạm ma túy. Muôn vàn khó khăn, thử thách từ địa bàn rộng, địa hình hiểm trở, nhân sự mỏng đến việc đối mặt với những đối tượng tinh vi, nguy hiểm... cũng không ngăn được bước chân của công chức hải quan trong quá trình làm nhiệm vụ, "vì một cộng đồng sạch ma túy".