Chiều 23/1, Công an tỉnh Lâm Đồng đã tiêu hủy 10.422 kg mứt bẩn mà phòng Cảnh sát kinh tế đã thu giữ ngày 10/1.

Cơ quan chức năng rốt ráo

Sau khi Phòng Cảnh sát Kinh tế Công an tỉnh bắt quả tang ông Nguyễn Văn Toàn (SN 1977, ngụ khu phố 4, P. Đông Hưng Thuận, Q.12, TP. Hồ Chí Minh, tạm trú đường Hà Huy Tập, P.3, TP. Đà Lạt) đang vận chuyển các loại mứt không rõ nguồn gốc đi tiêu thụ, lực lượng công an đã kiểm tra kho hàng của ông Toàn tại đường Ngô Thì Sỹ, P.4, TP. Đà Lạt và phát hiện có 10.422kg mứt, ô mai các loại như chanh cốm, hồng,”đào tẩm ướp gia vị, trần bì sấy khô… đều mang nhãn mác nước ngoài.

Ông Toàn khai nhận số mứt trên được ông thu mua tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh và đều trên thị trường trôi nổi, sau đó đưa về Đà Lạt bỏ mối cho các cơ sở kinh doanh mứt trên địa bàn TP. Đà Lạt để bán trong dịp Tết Nguyên đán sắp tới.

Qua kiểm tra, phần lớn số mứt này đã hư hỏng, chảy nước, bị mốc và bốc mùi hôi khó chịu, rất mất vệ sinh an toàn thực phẩm.

Trước đó, trưa 31/12, Đội Quản lý thị trường 6B, Chi cục Quản lý thị trường TP. Hồ Chí Minh bất ngờ kiểm tra cơ sở sản xuất mứt Tết nằm trong bãi giữ xe số 127 An Dương Vương, phường 10, quận 6. Trong quá trình kiểm tra, lực lượng chức năng ghi nhận cơ sở không đảm bảo các điều kiện về vệ sinh an toàn thực phẩm.

Tại cơ sở, lực lượng chức năng phát hiện hơn 5 tấn mứt táo, cà, nho, vải thiều khô… đựng trong hơn 40 bao tải, cùng nhiều thùng giấy không đảm bảo vệ sinh. Cơ quan chức năng ghi nhận nhiều thùng long nhãn có nguồn gốc xuất xứ từ Trung Quốc.

Đại diện cơ sở trên cho biết số hàng này được nhập từ các tỉnh phía Bắc vào TP. Hồ Chí Minh, sau đó đóng gói vào bịch, cho trong thùng giấy đem ra chợ Bình Tây bán cho khách hàng trong dịp Tết.

Hàng handmade, online – nhiệm vụ bất khả thi

Được biết, Ủy ban nhân dân (UNBD) TP. Hồ Chí Minh đã có kế hoạch thanh kiểm tra nhằm đảm bảo an toàn thực phẩm dịp tết Nguyên Đán. Trong đó chú trọng đến thịt, các sản phẩm từ thịt, rượu bia, nước giải khát, bánh mứt kẹo, rau quả… Theo đó, UBND TP. Hồ Chí Minh đã lập ba đoàn thanh tra liên ngành gồm Sở Y tế, Sở NN-PTNT, Sở Công thương, công an TP. và các chi cục chuyên ngành.

24 quận, huyện trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh cũng sẽ thành lập 24 đoàn kiểm tra, cùng với 322 đoàn liên ngành cấp phường, xã, thị trấn sẽ chịu trách nhiệm giám sát, xử lý các vi phạm về vệ sinh an toàn thực phẩm tại địa phương, theo chỉ đạo của TP.

Tuy nhiên, theo đại diện Cục quản lý thị trường TP, việc kiểm tra, phát hiện cũng như quản lý các mặt hàng thực phẩm nói chung chỉ hiệu quả đối với các điểm kinh doanh cố định như chợ, siêu thị, cửa hàng tiện ích… Còn đối với các đại lý, cửa hàng online, nhiệm vụ này gần như “bất khả thi”.

Đến hẹn lại lên, ngay từ đầu tháng 12, thị trường kinh doanh mứt tết handmade đã bắt đầu nhộn nhịp trên mạng xã hội. Mứt handmade phục vụ tết có nhiều loại, màu sắc bắt mắt đa dạng, tuy nhiên giá lại chênh lệch ở nhiều địa chỉ bán hàng.

Tại một trang chuyên bán mứt handmade trên facebook, loại mứt dừa non màu trắng có giá 220.000 đồng/kg, các loại màu khác 240.000 đồng/kg; mứt hồng 220.000 đồng/kg; một giỏ mứt có trọng lượng 1kg, gồm 10-12 loại mứt khác nhau giá 180.000 – 200.000 đồng,…

Các trang bán hàng online này đều cam kết hàng tự làm, đảm bảo chất lượng, không dùng hóa chất phẩm màu, mứt ăn mềm, mùi thơm tự nhiên để thu hút khách đặt hàng. Ngoài quảng cáo sản phẩm chất lượng, số lượng bán hàng lớn các trang này đều không ghi hạn sử dụng trên sản phẩm cũng như hướng dẫn cách bảo quản cụ thể….

Theo tiến sĩ Phan Thế Đồng (Đại học Hoa Sen), màu tự nhiên làm từ thực vật có độ bền kém, phải dùng số lượng lớn nên giá thành cao, trong khi màu tổng hợp có độ bền cao, dễ sử dụng, giá thành lại rất rẻ.

Hiện nay, một số phẩm màu hóa học đã bị cấm ở Mỹ và một số nước, nhưng ở Việt Nam vẫn được phép sử dụng. Chẳng hạn, phẩm màu Brilliant blue FCF (mứt, thạch, tương ớt, quả ngâm đường, rau củ đóng hộp, đóng chai,…), erythrosine (thịt gia cầm qua chế biến, mứt, thạch, trái cây đóng hộp hoặc chai…). Việc sử dụng phẩm màu tổng hợp trong thời gian dài, vượt mức sẽ gây hại cho sức khỏe.

Các bác sĩ cũng khuyến cáo, dùng nhiều phẩm màu hóa học tạo màu sắc cho bánh mứt tết có thể gây ngộ độc cấp tính, suy gan, suy thận, ung thư…Với trẻ em, trí tuệ bị ảnh hưởng. chỉ số IQ sẽ giảm đi.

Ngoài ra, người tiêu dùng cũng cần lưu ý đến mức độ sử dụng vì những loại bánh mứt có lượng đường lớn. Việc sử dụng quá nhiều, chất độc tích tụ lâu ngày dễ dẫn đến những triệu chứng bệnh lý khó chữa.