Vận động Nhân dân tích cực tham gia xây dựng và thực hiện các chính sách an sinh xã hội

Lê Hà

Ngày 27/4/2022, tại Hà Nội, Ban Dân vận Trung ương phối hợp với Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam tổ chức Hội thảo khoa học “Phát huy vai trò Nhân dân tham gia xây dựng và thực hiện chính sách an sinh xã hội (ASXH) ở Việt Nam” để bàn về vai trò của Nhân dân tham gia xây dựng và thực hiện chính sách ASXH; các giải pháp thúc đẩy sự tham gia của người dân trong xây dựng và thực hiện chính sách bảo hiểm y tế (BHYT)...

Quang cảnh hội thảo.
Quang cảnh hội thảo.

Tổ chức thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội

Phát biểu tại Hội thảo, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh khẳng định, những năm qua, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện tốt chính sách ASXH mà trụ cột là chính sách BHXH, BHYT, coi đây vừa là mục tiêu, vừa là động lực phát triển bền vững đất nước, mang lại ấm no, hạnh phúc cho Nhân dân.

Đảng ta đã có nhiều nghị quyết về lĩnh vực này, đặc biệt là trong giai đoạn gần đây như: Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 22/11/2012 đã xác định những định hướng quan trọng mang tầm chiến lược về chính sách BHXH, BHYT; Nghị quyết số 20- NQ/TW ngày 25/10/2017 hướng tới thực hiện bao phủ chăm sóc sức khỏe và BHYT toàn dân; Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 khẳng định rõ mục tiêu phát triển BHXH thực sự là một trụ cột chính của hệ thống ASXH, từng bước mở rộng vững chắc diện bao phủ BHXH, hướng tới mục tiêu BHXH toàn dân. Đây là những định hướng quan trọng, làm nền tảng cho sự phát triển bền vững hệ thống ASXH của nước ta.

Thông tin về kết quả nổi bật trong việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT thời gian qua, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh cho biết, tính đến hết ngày 31/12/2021, số người tham gia BHXH là hơn 16,5 triệu người, trong đó số người tham gia BHXH bắt buộc là gần 15,1 triệu người (tăng gấp gần 6,6 lần so với năm 1995).

Số người tham gia BHXH tự nguyện là 1,45 triệu người (gấp 6,65 lần so với năm 2015), đạt 2,96%  lực lượng lao động trong độ tuổi là nông dân và lao động khu vực phi chính thức, vượt 1,96% chỉ tiêu được giao tại Nghị quyết số 28-NQ/TW. Số người tham gia BHYT đạt hơn 88,8 triệu người (gấp 1,27 lần so với năm 2015), đạt tỷ lệ bao phủ 91,01% dân số.

Trong 5 năm qua, trung bình mỗi năm, ngành BHXH Việt Nam đã giải quyết cho trên 12 triệu lượt người hưởng các chế độ BHXH, bảo hiểm thất nghiệp với số tiền chi trả khoảng 250 nghìn tỷ đồng/năm; thanh toán chi phí khám chữa bệnh BHYT cho trên 169,3 triệu lượt người, với số tiền trên 100 nghìn tỷ đồng/năm.

Thủ tục hành chính trong việc tham gia và giải quyết các quyền lợi về BHXH, BHYT ngày càng được cải tiến, rút gọn (từ 263 thủ tục hành chính năm 2009 đến nay chỉ còn 25 thủ tục hành chính), trong đó 100% thủ tục được cung cấp trực tuyến ở mức độ 4.

Mặt khác, BHXH Việt Nam đã hoàn thiện kho cơ sở dữ liệu của hơn 98 triệu dân, là nền tảng cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo hiểm; liên thông, chia sẻ dữ liệu với các bộ, ngành, nhất là kết nối, chia sẻ đồng bộ hóa dữ liệu với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Kết quả, tính đến ngày 10/4/2022 đã chia sẻ để xác thực thông tin của trên 40 triệu công dân với Bộ Công an); chia sẻ dữ liệu cho các cơ quan để phục vụ công tác phòng chống dịch COVID-19… Cùng với đó là việc BHXH Việt Nam đưa vào cung cấp sử dụng ứng dụng “VssID - BHXH số” đã đem lại nhiều tính năng, tiện ích thiết thực cho người tham gia BHXH, BHYT.

Trước tác động sâu rộng của đại dịch tới đời sống kinh tế - xã hội, ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, việc làm của người lao động, Đảng và Nhà nước ta đã kịp thời ban hành nhiều chính sách nhằm ổn định đời sống nhân dân. Có thể kể tới các Nghị quyết như: số 42/NQ-CP, số 154/NQ-CP, số 68/NQ-CP và số 116/NQ-CP của Chính phủ về chính sách hỗ trợ người dân, người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch COVID-19.

Có thể thấy, bảo đảm ASXH và phúc lợi xã hội là một thành công lớn của Đảng và Nhà nước ta thời gian qua, nhất là trong bối cảnh đất nước gặp khó khăn do thiên tai, dịch bệnh diễn biến phức tạp, kéo dài.

Để đạt được những thành công đó là sự tham gia của người dân vào xây dựng và thực hiện chính sách ASXH. “Quá trình tham gia này nhằm bảo đảm cho các chính sách khi ban hành đáp ứng được yêu cầu thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội và nguyện vọng chính đáng của người dân”, Tổng Giám đốc Nguyễn Thế Mạnh nhấn mạnh.

Phát huy vai trò của Nhân dân trong thực hiện chính sách an sinh xã hội

Tại Hội thảo, đại diện các cơ quan, đơn vị đã trình bày các tham luận về: Đánh giá thực trạng tham gia của tổ chức Công đoàn, Hội Phụ nữ, Hội Nông dân và các hội viên… trong xây dựng và thực hiện chính sách ASXH; Vai trò của BHXH Việt Nam trong tham gia xây dựng và thực thi chính sách BHXH; Các giải pháp thúc đẩy sự tham gia của người dân trong xây dựng và thực hiện chính sách BHYT…

Qua trao đổi, thảo luận các đại biểu cho rằng, bên cạnh những kết quả đạt được, việc thực hiện các chính sách ASXH vẫn còn một số hạn chế như: Nguồn lực bảo đảm chính sách ASXH chủ yếu vẫn dựa vào ngân sách nhà nước, chưa huy động được sự tham gia của toàn xã hội; Việc phát huy vai trò của Nhân dân trong tham gia xây dựng và thực hiện chính sách ASXH ở một số lĩnh vực còn hạn chế…

Để khắc phục những tồn tại trên, các đại biểu cho rằng, cần tiếp tục nâng cao vai trò của các tổ chức và Nhân dân trong tham gia xây dựng và thực hiện chính sách ASXH ở nước ta thời gian tới.

Phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Dân vận Trung ương Phạm Tất Thắng khẳng định, để có một hệ thống ASXH đúng đắn, phù hợp, bền vững thì cần làm tốt công tác dân vận. Theo đó, cần phát huy vai trò Nhân dân với việc tham gia xây dựng và thực hiện chính sách ASXH trong chiến lược phát triển.

Ngoài các giải pháp trên, cần tập trung triển khai các nội dung như: Phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong giám sát, phản biện xã hội đối với các chủ trương, chính sách ASXH; vận động Nhân dân tích cực tham gia xây dựng và thực hiện các chính sách ASXH; đưa chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước trong lĩnh vực ASXH thành chương trình hành động của tất cả các Bộ, ngành, địa phương một cách thực chất, hiệu quả…

Tóm lại, triển khai hiệu quả các giải pháp trên sẽ bảo đảm để mọi người dân có thể tiếp cận và thụ hưởng các chính sách ASXH, góp phần thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội./.