Dù dân số chỉ chưa đến 8 triệu người, song ngày nay Israle đã có đến 4.000 doanh nghiệp khởi nghiệp.

Đầu tư mạo hiểm theo đầu người của quốc gia có diện tích chỉ bằng New Jersey cao gấp 2,5 lần so với Mỹ và hơn 30 lần so với châu Âu đã giúp Israel trở thành hệ sinh thái khởi nghiệp lớn nhất ngoài Thung lũng Silicon. Xét đến môi trường chính trị và xã hội của Israel, đây thực sự là thành tựu không thể tin nổi.

Nhưng liệu kinh tế khởi nghiệp của Israel có bền vững?

Mặc dù 20 năm qua là thời gian thuận lợi cho lĩnh vực doanh nghiệp nhỏ trên thế giới, nhưng chúng ta phải xem xét những thách thức mà Israel đang đối mặt và cách nước này vượt qua những trở ngại đó và biến chúng thành cơ hội để duy trì vị thế trung tâm khởi nghiệp toàn cầu.

Điều gì giúp Israel trở thành địa điểm lý tưởng để khởi nghiệp thăng hoa?

Khi Theodor Herzl (1860--1904 người nguời khai sinh sáng lập Chủ nghĩa Phục quốc Do thái - Chủ nghĩa Zion) mơ về một quốc gia của người Do thái, nguồn lực của ông rất hạn chế - cơ sở hạ tầng của Israel vô cùng nguyên thủy - nhưng thế hệ trẻ ủng hộ ông đã xây dựng Israel trở thành một đất nước hiện đại hóa như ngày nay.

Hillel Fuld, đồng sáng lập Zcast và nhà tư vấn khởi nghiệp quốc tế, cho rằng, Israel là nơi khởi nghiệp tuyệt vời khi bạn nghĩ đến việc này.

Về cơ bản, Israel thịnh vượng dựa vào tư duy doanh nghiệp: phát triển đam mê, đưa ra ý tưởng và sau đó biến chúng thành sự thật.

Lực lượng Quốc phòng Israel (IDF) cũng là nguồn hỗ trợ mạnh mẽ phía sau thành công khởi nghiệp của Israel. IDF mới đây đã thành lập Học viện Quốc phòng Thông tin và Máy vi tính (Cyber Defense Academy - CDA) tại Tel Aviv, cung cấp chương trình đào tạo chuyên sâu thời gian 6 tháng về quản trị hệ thống, lập trình, viễn thông và các lĩnh vực khác dựa vào nhu cầu công nghệ của IDF.

Rõ ràng, việc này đang phát huy hiệu quả: Các sinh viên tốt nghiệp từ CDA đã nhận được hơn 3,2 tỷ USD quỹ khởi nghiệp.

Cư dân nhập cư của Israel cũng có đóng góp quan trọng trong thế giới khởi nghiệp này. Chỉ riêng năm 2014, có đến 26.500 người nhập cư vào Israel và con số này ngày một tăng.

Một đất nước đông dân nhập cư rất quan trọng vì dân số toàn cầu đồng nghĩa với một đất nước toàn cầu hóa. Israel có rất nhiều những con người có tầm nhìn vượt qua biên giới và có thể tạo ra những sản phẩm thành công tại nhiều thị trường.

Điều này đóng vai trò tối quan trọng vì với dân số ít ỏi của Israel, một sản phẩm không thể phát triển nếu chỉ dựa vào nhân khẩu học của nước này.

Nhưng quốc gia khởi nghiệp có thể tiếp tục duy trì vị thế?

Một vấn đề đáng kể liên quan đến kinh tế Israel là lực lượng lao động có vấn đề của nước này.

Mặc dù tỷ lệ tham gia vào lực lượng lao động của Israel là 64% - tăng đáng kể từ năm 2010 - nhưng sự phân hóa lao động giữa phụ nữ Israel gốc Arập và nam giới người Do thái Ultra Orthodox (nhánh bảo thủ của Do Thái giáo) vẫn rất thấp: Năm 20140, chỉ 39% nam giới Do Thái Ultra Orthodox và ¼ phụ nữ Israel gốc Arập được tuyển dụng.

Hai nhóm người nêu trên sẽ chiếm 1/3 dân số Israel vào năm 2025 và thiếu vắng sự tham gia của họ vào nền kinh tế có thể khiến quốc gia khởi nghiệp này chững lại.

Để giải quyết vấn đề này, các tổ chức nghiên cứu như Milken Institute đang cố gắng khuyến khích các doanh nghiệp nhỏ tại các khu vực thiểu số Arập. Hy vọng, những chương trình này sẽ thu hút thêm dân số hiện không đi làm bằng cách kích thích mối quan tâm khởi nghiệp tại quê nhà của họ.

Một mối lo ngại khác là Israel chưa tạo ra được những gã khổng lồ công nghệ. Trong số 3.800 khởi nghiệp công nghệ cao tại Israel, chỉ 4 (vâng 4) có doanh số bán đạt trên 1 tỷ USD/năm. Do vậy, các nhà hoạch định chính sách Israel đang lo rằng các doanh nhân phải đi quãng đường dài để có thể phát hành ra công chúng.

Có lẽ Israel cần phải cải thiện một số quy định và hệ thống thuế để tạo điều kiện tốt hơn cho hoạt động khởi nghiệp.

Nếu Israel có thể khuyến khích nhiều hơn nữa các lĩnh vực tham gia vào văn hóa hiện đại và đổi mới có tính sáng kiến, hy vọng, quốc gia nhỏ bé này có thể tiếp tục là một trong những quốc gia khởi nghiệp lớn nhất trên thế giới.