Theo đánh giá của Cục Thuế Thành phố, Hà Nội là địa bàn có hoạt động kinh doanh cho thuê nhà phát triển nhanh, đặc biệt là cho người nước ngoài thuê. Tuy nhiên, do đây là hoạt động kinh doanh đặc thù nên công tác quản lý thu và chống thất thu thuế gặp nhiều khó khăn.

Chi cục trưởng Chi cục Thuế quận Tây Hồ Nguyễn Hữu Hùng cho biết, từ năm 2008 trở về trước, hoạt động cho thuê nhà phải nộp 2 loại thuế là thuế Giá trị gia tăng (GTGT) và thuế Thu nhập doanh nghiệp (TNDN) với mức thu cố định là 22,56% trên doanh thu, nhưng từ ngày 1/1/2009 đến nay, hoạt động này chuyển sang nộp thuế GTGT và thuế Thu nhập cá nhân theo biểu thuế luỹ tiến. Do đó đối tượng thuê và cho thuê nhà thường tìm cách trốn tránh nghĩa vụ thuế với cơ quan quản lý Nhà nước.

Theo ông Hùng, hiện nay tình trạng trốn thuế đối với hoạt động kinh doanh cho thuê nhà chủ yếu xảy ra ở các hành vi như: Kinh doanh nhưng không đăng ký nộp thuế, không kê khai đúng thời hạn; lập 2 hợp đồng cho thuê, xuất trình cho cơ quan Thuế hợp đồng có mức giá cho thuê thấp để đóng thuế thấp hơn so với quy định; cho thuê nhà nhưng lập hợp đồng cho mượn không thu tiền để người cho thuê không phải đóng thuế; không kê khai khi điều chỉnh giá thuê, khai kết thúc hợp đồng nhưng không thanh lý và trên thực tế vẫn cho thuê...

Để ngăn chặn tình trạng trốn thuế trong hoạt động này, Cục Thuế Hà Nội đã xây dựng lộ trình phối hợp với ngành Công an trong việc cung cấp thông tin về chính sách thuế, các văn bản liên quan đến việc quản lý thuế, nghĩa vụ trách nhiệm của người có nhà cho thuê trong việc chấp hành pháp luật về thuế để cơ quan công an có biện pháp cùng phối hợp tuyên truyền, động viên người có nhà cho thuê tự giác kê khai, nộp thuế.

Bên cạnh đó, cơ quan thuế còn cung cấp thông tin về tình hình quản lý hộ cho thuê nhà theo địa bàn từng phường để công an các phường rà soát, đối chiếu với công tác quán lý nhân khẩu, tạm trú của cơ quan công an.

Đối với những trường hợp cho thuê khai giá bất hợp lý, khai báo là mượn nhà... cơ quan Thuế đều chủ động lập danh sách gửi sang cơ quan Công an phối hợp xác minh, điều tra làm rõ để xử lý theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, theo nhận  định của cơ quan Thuế và Công an, công tác  đấu tranh chống thất thu thuế đối với hoạt động cho thuê nhà sẽ gặp không ít khó khăn vì hầu hết chủ nhà cho thuê đều tìm cách né thuế, trốn thuế, thông đồng với khách thuê không làm hợp đồng thuê nhà nên khi bị kiểm tra, cả chủ nhà và khách thuê đều chống chế nhận nhau làm "người nhà" cho ở nhờ không thu tiền.

Bên cạnh đó, công tác phối hợp xác minh giá cho thuê những trường hợp ký hợp đồng có giá cho thuê thấp hơn mặt bằng chung cũng gặp nhiều khó khăn do việc thanh toán hợp đồng thường bằng tiền mặt vì hiện chưa có quy định bắt buộc phải thanh toán qua ngân hàng. Nhiều trường hợp còn không có chứng từ thanh toán, không xuất trình được chứng từ khi cơ quan có thẩm quyền yêu cầu.

Với thực trạng trên, trong thời gian tới, cơ quan Thuế sẽ cùng phối hợp với cơ quan Công an triển khai chiến dịch chống thất thu theo chuyên đề, phối hợp đấu tranh từng nhà, phát hiện các đối tượng trốn tránh nghĩa vụ nộp thuế dưới dạng cho mượn nhà, làm 2 hợp đồng...  để đối phó với cơ quan chức năng.

Qua đó, xử lý nghiêm và thông báo công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng, nơi cư trú của đối tượng vi phạm để có biện pháp giáo dục, ngăn chặn. Đồng thời, kịp thời động viên, khen thưởng các tổ chức, cá nhân có thành tích trong công tác phối hợp, ngăn ngừa các hành vi vi phạm pháp luật thuế.