Thực hiện tốt công tác chuẩn bị

Luật Thanh tra năm 2022 được Quốc hội thông qua ngày 14/11/2022 có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2023. Cùng với đó, các nghị định hướng dẫn cũng được ban hành sau đó gồm: Nghị định số 43/2023/NĐ-CP ngày 30/6/2023 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thanh tra và Nghị định số 03/2024/NĐ-CP ngày 11/01/2024 quy định về cơ quan thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành và hoạt động của cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành có hiệu lực ngày 01/3/2024. Trong đó, có những quy định mới liên quan đến hoạt động thanh tra KBNN, cần phải điều chỉnh thay đổi, đồng thời triển khai các công tác chuẩn bị để đáp ứng các điều kiện theo quy định mới,

Theo quy định tại Điều 9 Luật Thanh tra năm 2022 và cụ thể hóa tại khoản 6, Điều 15 Nghị định số 03/2024/NĐ-CP ngày 11/01/2024, Vụ Thanh tra - Kiểm tra KBNN được chuyển đổi từ cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành thành cơ quan thanh tra KBNN (Thanh tra KBNN).

Theo đó, tổ chức, hoạt động của Thanh tra KBNN như sau: Về vị trí, chức năng,  nhiệm vụ,  quyền hạn của Thanh tra KBNN; nhiệm vụ, quyền hạn của Chánh Thanh tra KBNN; tổ chức, hoạt động của Thanh tra KBNN được thực hiện theo quy định của Luật Thanh tra, Nghị định số 43/2023/NĐ- CP ngày 30/6/2023, Nghị định số 03/2024/NĐ-CP ngày 11/01/2024 và quy định khác của pháp luật có liên quan. Việc thành lập Thanh tra KBNN phải bảo đảm đáp ứng các quy định về tổ chức bộ máy, biên chế, pháp luật về thanh tra và quy định khác của pháp luật có liên quan; Thanh tra KBNN có con dấu và tài khoản riêng.

Theo KBNN, để đáp ứng các điều kiện theo quy định mới, đảm bảo có đủ hành lang pháp lý để Thanh tra KBNN thực hiện nhiệm vụ, hiện tại, KBNN đang triển khai các công tác chuẩn bị. Theo đó, đưa vào dự thảo thay thế Quyết định số 26/2015/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 08/7/2015 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của KBNN trực thuộc Bộ Tài chính. Cụ thể, Thanh tra KBNN được tổ chức thành 4 phòng: Phòng Tổng hợp, Phòng Thanh tra, Phòng Kiểm tra - Giám sát, Phòng xử lý sau thanh tra.

KBNN sẽ cử các công chức đi học các lớp do Trường Cán bộ Thanh tra Chính phủ tổ chức để đáp ứng các điều kiện bổ nhiệm vào các ngạch thanh tra, đảm bảo đủ điều kiện xây dựng đề án trình cấp có thẩm quyền phê duyệt và bổ nhiệm vào các vị trí việc làm theo quy định tại Thông tư số 01/2013/TT-TTCP ngày 01/11/2023 của Thanh tra Chính phủ hướng dẫn vị trí việc làm công chức nghiệp vụ chuyên ngành thanh tra. KBNN đã đăng ký kế hoạch đào tạo 35/35 công chức đi học lớp Thanh tra viên.

Cùng với đó, KBNN cũng chuẩn bị xây dựng, dự thảo trình cấp có thẩm quyền ban hành văn bản hướng dẫn hệ thống KBNN thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành. 

Sớm ban hành các văn bản hưởng dẫn

Theo KBNN, trong quá trình thực hiện công tác chuẩn bị để Thanh tra KBNN thực hiện nhiệm vụ theo quy định mới vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc.

Thứ nhất, hiện chưa có đủ hành lang pháp lý để Thanh tra KBNN thực hiện nhiệm vụ theo quy định tại Nghị định số 03/2024/NĐ-CP.

Thứ hai, Thanh tra KBNN đang gặp khó khăn trong việc xây dựng, tổng hợp, trình duyệt, điều chỉnh kế hoạch thanh tra hàng năm. Cụ thể, theo quy định tại Điều 45 Luật Thanh tra năm 2022 và Điều 23 Nghị định số 03/2024/NĐ-CP kế hoạch thanh tra hàng năm của các KBNN tỉnh phải gửi đến KBNN trước ngày 01/11 hàng năm, KBNN tổng hợp gửi đến Thanh tra Bộ trước ngày 10/11 hàng năm, Thanh tra Bộ tổng hợp và trình Bộ trưởng phê duyệt trước ngày 30/11 hàng năm, Bộ trưởng ban hành kế hoạch thanh tra trước ngày 20/12 hàng năm. Khác với quy định trước đây Bộ trưởng phê duyệt kế hoạch thanh tra của KBNN, Tổng Giám đốc phê duyệt kế hoạch thanh tra của KBNN tỉnh. Quy định này khi triển khai làm tăng khối lượng hồ sơ tài liệu, quy trình, thủ tục, thời gian, khó khăn trong công tác tổng hợp kế hoạch thanh tra của các đơn vị thuộc và trực thuộc, đặc biệt các hệ thống dọc từ trung ương đến địa phương. Đồng thời, khó khăn trong công tác điều chỉnh kế hoạch thanh tra nếu có chồng chéo, trùng lặp.

Thứ ba, khó khăn vướng mắc trong việc tiến hành cuộc thanh tra trong thời gian chưa ban hành thông tư của Thanh tra Chính phủ hướng dẫn một số quy định về trình tự, thủ tục tiến hành một cuộc thanh tra. Hiện tại, Thanh tra Chính phủ đang dự thảo Thông tư hướng dẫn một số quy định về trình tự, thủ tục tiến hành một cuộc thanh tra và đang lấy ý kiến tham gia của các đơn vị liên quan. Tuy nhiên, trong thời gian chưa ban hành Thông tư thay thế Thông tư số 06/2021/TT-TTCP ngày 01/10/2021 quy định về tổ chức, hoạt động của đoàn thanh tra và trình tự, thủ tục tiến hành một cuộc thanh tra, hệ thống thanh tra KBNN vẫn đang tham khảo các quy định tại Thông tư số 06/2021/TT-TTCP để thực hiện các cuộc thanh tra chuyên ngành theo kế hoạch thanh tra năm 2024 đã được Bộ trưởng Bộ Tài chính phê duyệt (những nội dung không trái với Luật Thanh tra năm 2022 và các Nghị định hướng dẫn).

Từ những khó khăn, vướng mắc nêu trên, KBNN kiến nghị cấp có thẩm quyền sớm ban hành quyết định thay thế Quyết định số 26/2015/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 08/7/2015 để Thanh tra KBNN có đủ hành lang pháp lý thực hiện nhiệm vụ theo quy định. Đồng thời, kiến nghị trình Bộ trưởng Bô Tài chính tiếp tục ủy quyền cho Tổng Giám đốc KBNN ký thừa ủy quyền phê duyệt kế hoạch thanh tra chuyên ngành của KBNN tỉnh hàng năm; đồng thời ủy quyền cho Tổng Giám đốc KBNN ký thừa ủy quyền điều chỉnh kế hoạch thanh tra chuyên ngành của KBNN tỉnh (Bộ trưởng đã ủy quyền cho Tổng Giám đốc KBNN ký thừa ủy quyền ban hành kế hoạch thanh tra chuyên ngành của KBNN tỉnh năm 2024). KBNN cũng kiến nghị Thanh tra Chính phủ sớm ban hành thông tư hướng dẫn một số quy định về trình tự, thủ tục tiến hành một cuộc thanh tra.