Tín dụng cho lĩnh vực bất động sản tăng khá chậm trong nửa đầu năm trong bối cảnh tăng trưởng chậm lại của tín dụng nói chung và ngân hàng thương mại tỏ ra thận trọng hơn khi cho vay những lĩnh vực rủi ro cao, chẳng hạn như cho vay mua nhà và cho vay chủ đầu tư bất động sản.

Đến ngày 20/6, tín dụng toàn ngành trên cả nước tăng 6,35% so với đầu năm trong khi cùng kỳ năm ngoái là 7,54%. Ngân hàng Nhà nước đề nghị các Ngân hàng thương mại thận trọng khi cho vay các lĩnh vực rủi ro cao như vay tiêu dùng (cho vay mua nhà) và cho vay kinh doanh bất động sản.

Lãi suất cho vay mua nhà tăng khoảng 1-2% còn lãi suất cho vay chủ đầu tư bất động sản tăng khoảng 0,5%, điều này có thể ảnh hưởng nhất định đến nhu cầu mua nhà. Tuy nhiên, cho đến nay HSC thấy điều này chưa mấy ảnh hưởng vì thị trường bất động sản tại TP HCM đã hồi phục sau 1 năm ngoái nhiều khó khăn với lượng nhà/căn hộ mở bán thấp.

Về các khoản nợ của chủ đầu tư, HSC thấy có 2 rủi ro. Thứ nhất, một số chủ đầu tư lớn có các khoản nợ bằng ngoại tệ sẽ chịu rủi ro tỷ giá. Thứ hai, cả các khoản vay ngân hàng và trái phiếu phát hành có lãi suất thả nổi, theo đó sẽ làm tăng chi phí lãi vay nếu lãi suất tăng.  HSC dự báo lãi suất cho vay bình quân cả năm 2018 có thể tăng 0,5-1% vì vậy, chi phí đi vay của chủ đầu tư không tăng mạnh trong 6 tháng cuối năm.

Vẫn còn dư địa tín dụng để cho vay mua nhà và kinh doanh bất động sản

Đối với các chủ đầu tư, HSC thấy 5 công ty bất động sản niêm yết lớn nhất đã đa dạng hóa nguồn vốn huy động thay vì phụ thuộc vào các ngân hàng thương mại. Do vậy, diễn biến trên sẽ có nguy cơ ảnh hưởng nhiều hơn đến nhu cầu mua nhà. Các dự án bất động sản tại Việt Nam về cơ bản được tài trợ bằng tiền do người mua nộp theo tiến độ.

Về khối lượng tín dụng dành bất động sản, Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia cho rằng, năm 2017, tỷ trọng cho vay kinh doanh bất động sản của các ngân hàng thương mại là 5,9% tổng dư nợ. HSC cho rằng, tỷ lệ này chưa đến mức cao để gây ảnh hưởng đáng kể đến cho vay chủ đầu tư bất động sản nói chung.

Trong khi đó, với người mua nhà có thể bị ảnh hưởng bởi thông tư 19/2017/TT-NHNN quy định giảm tỷ lệ vốn huy động ngắn hạn dùng để cho vay trung dài hạn xuống 45% từ ngày 1/1/2018 và xuống 40% từ ngày 1/1/2019. Tuy nhiên, HSC cho rằng, cho dù có áp dụng tỷ lệ 40% trong năm sau thì ngành ngân hàng nói chung vẫn còn dư địa để cho vay mua nhà.

Bởi theo NHNN, tỷ lệ vốn huy động ngắn hạn dùng để cho vay trung dài hạn ở các ngân hàng thương mại có vốn nhà nước là 31,32% còn của các ngân hàng thương mại cổ phần là 34,49% tính tại thời điểm tháng 2/2018. 

“Chúng tôi vẫn vẫn tỏ ra lạc quan về lợi nhuận ngành bất động sản trong năm 2018 nhờ hạch toán doanh thu bán nhà/căn hộ từ các năm trước. Tuy nhiên có rủi ro là nhu cầu trên thị trường trong 6 tháng cuối năm có thể kém đi một chút tuy nhiên rủi ro này ở mức vừa phải” – Khối phân tích HSC nêu rõ quan điểm.