Có nên nâng trần lãi suất USD?
Trong bối cảnh tỷ giá và kinh tế vĩ mô ổn định, theo các chuyên gia việc duy trì trần lãi suất tiền gửi USD 0% là hợp lý.
Gần đây, một số ý kiến lo ngại nguy cơ “chảy máu ngoại tệ” khi Việt Nam vẫn duy trì lãi suất 0% với tiền gửi USD. Bởi việc gửi USD tại các ngân hàng Việt Nam không được hưởng lãi suất đã và đang tạo chênh lệch ngày càng lớn giữa lãi suất cho tiền gửi USD trong nước và quốc tế. Từ đó, có thể kích thích sự chuyển dịch USD từ trong nước ra nước ngoài.
Tuy nhiên, TS. Nguyễn Trí Hiếu nhận định, sự chuyển dịch không lớn và không tác động nhiều đến tỷ giá trên thị trường trong nước.
Hơn nữa, ông Hiếu khẳng định, chưa nên đặt ra vấn đề tăng lãi suất USD trong thời điểm hiện nay vì kinh tế vĩ mô đang ổn định, các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô đang đi đúng hướng và đạt được mục tiêu.
"Sự thay đổi sẽ tác động đến nhiều yếu tố của chính sách tiền tệ và có thể ảnh hưởng đến nền kinh tế. Ngân hàng Nhà nước điều hành cần cân đối hài hòa các mục tiêu và hướng tới trọng tâm là kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô", ông nói.
Theo đánh giá của Vụ Chính sách tiền tệ - Ngân hàng Nhà nước, thanh khoản thị trường vẫn tốt, các nhu cầu hợp lý, hợp pháp của tổ chức, cá nhân đều được hệ thống ngân hàng đáp ứng đầy đủ, kịp thời, hệ thống các tổ chức tín dụng tiếp tục mua được ngoại tệ từ khách hàng.
So với cuối năm 2016 thì tỷ giá tương đối ổn định (đến ngày 26/7, tỷ giá trung tâm tăng 1,23%, tỷ giá liên ngân hàng giảm 0,13%, tỷ giá của Vietcombank giảm 0,09% so với cuối năm trước.
Việc Nhà quản lý kiên trì với chính sách trần lãi suất tiền gửi USD 0% cũng góp phần giảm lượng USD găm giữ, người dân và doanh nghiệp sẽ chuyển sang nắm giữ VND nhiều hơn. Đồng thời, lãi suất tiền gửi USD không hấp dẫn cũng sẽ tạo điều kiện để tiền gửi VND chảy vào ngân hàng, từ đó tạo điều kiện cho việc giảm lãi suất huy động và cho vay bằng tiền đồng.
Ông Nguyễn Đức Hùng Linh, Giám đốc Bộ phận Phân tích và Tư vấn đầu tư khách hàng cá nhân, Công ty Chứng khoán Sài Gòn (SSI) nhận định, việc duy trì lãi suất tiền gửi USD 0% góp phần rất nhiều trong việc chống đôla hóa trên thị trường, làm cho người dân, doanh nghiệp không có xu hướng nắm giữ USD mà có xu hướng bán ra, từ đó tăng nguồn cung USD trên thị trường, góp phần bình ổn tỷ giá.
Ông Linh nhấn mạnh, việc bình ổn tỷ giá, giữ ổn định đồng Việt Nam là mục tiêu quan trọng, củng cố niềm tin của người dân vào VND, tiếp tục tăng nguồn cung đôla trong tương lai. Cũng theo vị này, so với lãi suất USD tại Mỹ, lãi suất VND vẫn hấp dẫn hơn. Do đó, việc gửi tiết kiệm tiền đồng có lợi hơn nắm giữ USD.
Đồng quan điểm, TS. Nguyễn Đức Độ - Phó Viện trưởng Viện Kinh tế Tài chính (Bộ Tài chính) phân tích, nếu Ngân hàng Nhà nước vẫn kiên trì với chính sách trần lãi suất tiền gửi bằng USD ở mức 0%, đồng thời đảm bảo sự ổn định của tỷ giá, nhiều người nắm giữ USD sẽ nản lòng và giảm dần việc nắm giữ USD.
TS. Độ cho rằng, nếu Ngân hàng Nhà nước nâng trần lãi suất tiền gửi bằng USD, hoạt động huy động và cho vay ngoại tệ sẽ có thêm cơ hội phát triển. Tuy nhiên, khi đó tình trạng găm giữ USD của người dân và doanh nghiệp sẽ khó giảm nhanh và lãi suất huy động cũng như cho vay VND sẽ càng khó giảm hơn.
Hơn nữa, với lãi suất USD thấp, doanh nghiệp có điều kiện vay ngoại tệ với lãi suất hấp dẫn. Theo ông Nguyễn Đức Hùng Linh, việc duy trì lãi suất tiền gửi USD 0% hỗ trợ tốt cho những doanh nghiệp có nguồn ngoại tệ thu về, cụ thể là doanh nghiệp xuất khẩu, khi họ vay USD được hưỡng lãi suất hấp dẫn.
Với lãi suất huy động USD thấp, các doanh nghiệp xuất khẩu được hưởng lãi suất vay thấp. Lãi suất vay đôla Mỹ ngắn hạn hiện phổ biến ở mức 2,8-4,7% một năm, thấp hơn hẳn so với vay bằng VND cùng kỳ hạn. Với lãi suất USD thấp thì hỗ trợ cho doanh nghiệp vay, từ đó doanh nghiệp có điều kiện hạ giá thành sản xuất.