Cổ phần hóa là giải pháp quan trọng trong sắp xếp, đổi mới doanh nghiệp nhà nước
Thời gian qua, công tác cổ phần hóa, thoái vốn đã đạt nhiều kết quả tích cực, tiếp tục khẳng định vai trò của cổ phần hóa là giải pháp quan trọng trong sắp xếp, đổi mới, cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước (DNNN).
Thông tin tại Họp báo chuyên đề về “Đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của DNNN” do Bộ Tài chính tổ chức ngày 19/11, ông Đặng Quyết Tiến, Cục trưởng Cục Tài chính DN (Bộ Tài chính) cho biết, công tác cổ phần hóa, thoái vốn đã có tác động tích cực góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của các Dn sau cổ phần hóa. Hầu hết các DNNN sau cổ phần hóa đều sản xuất, kinh doanh có hiệu quả, nộp ngân sách và thu nhập của người lao động được nâng lên.
Từ năm 2016 đến nay, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành nghiên cứu, xây dựng trình cấp có thẩm quyền ban hành cơ chế chính sách, pháp luật về cổ phần hóa, thoái vốn, cơ cấu lại DNNN kịp thời theo đúng quy định của Luật DN, Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh, Luật Chứng khoán, Luật Thực hành tiết kiệm chống lãng phí, Luật Đất đai…
Theo đó, Chính phủ đã ban hành 13 Nghị định, Thủ tướng Chính phủ ban hành 02 Quyết định và 01 công văn chỉ đạo từ tiêu chí, danh mục phân loại DNNN, trình tự cổ phần hóa, thoái vốn, phương pháp định giá, cơ chế đấu giá bán ra thị trường, chế độ, chính sách đối với người lao động… Trong đó, cơ chế về cổ phần hóa DNNN và thoái vốn nhà nước tại DN được đặc biệt chú trọng đảm bảo nguyên tắc đúng pháp luật, theo thị trường và công khai, minh bạch.
Nhờ đó, năm 2017 đã cổ phần hóa 69 DN, với tổng giá trị DN là 365.953 tỷ đồng, trong đó giá trị vốn nhà nước là 160.156 tỷ đồng. Trong 11 tháng đầu năm 2018 đã cổ phần hóa 12 DN với tổng giá trị DN của 11 DN là 29.747 tỷ đồng, trong đó giá trị vốn nhà nước là 15.413 tỷ đồng. Năm 2017, các DNNN đã thoái được 9.046 tỷ đồng, thu về 138.327 tỷ đồng (gồm khoản thoái vốn nhà nước tại Sabeco và Vinamilk); Trong 11 tháng đầu năm 2018, thoái được 5.067 tỷ đồng, thu về 10.499 tỷ đồng.
Sau cổ phần hóa, hoạt động và hiệu quả sản xuất kinh doanh của các DN không ngừng được nâng lên. Năm 2017, báo cáo của 294 DN có cổ phần, vốn góp của Nhà nước, tổng tài sản theo báo cáo hợp nhất của các DN cổ phần là 543.858 tỷ đồng, tăng 6% so với thực hiện năm 2016; Vốn chủ sở hữu theo báo cáo hợp nhất của các DN cổ phần năm 2017 là 210.035 tỷ đồng, tăng 14% so với năm 2016; Tổng doanh thu đạt 482.545 tỷ đồng, tăng 21% so với năm 2016; Tổng lợi nhuận kế toán trước thuế theo báo cáo hợp nhất là 36.633 tỷ đồng, tăng 11% so với số thực hiện năm 2016...
Những kết quả đạt được thời gian qua tiếp tục khẳng định cổ phần hóa là giải pháp quan trọng trong sắp xếp, đổi mới, cơ cấu lại DNNN. Tuy nhiên, quá trình đổi mới DNNN cũng còn những tồn tại, hạn chế như: Việc xây dựng chiến lược, kế hoạch còn thiếu tính dự báo, thiếu sự liên kết; Cơ chế quản trị DNNN chậm được đổi mới, chưa phù hợp với các thông lệ, chuẩn mực quốc tế, tính công khai, minh bạch còn hạn chế; Trách nhiệm của người quản lý DNNN chưa rõ ràng; Cơ chế xử lý trách nhiệm của người đứng đầu khi xảy ra sai phạm cũng như việc xử lý các hành vi vi phạm về giám sát, đánh giá hiệu quả hoạt động đối với DNNN chưa đầy đủ, nghiêm túc...
Ngày mai 21/11/2018, Hội nghị Đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của DNNN, trọng tâm là các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước sẽ được tổ chức nhằm đánh giá việc triển khai Nghị quyết đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, Nghị quyết số 12-NQ/TW ngày 03/6/2017 của Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 5 khóa XII và Đề án “Cơ cấu lại DNNN, trọng tâm là tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước giai đoạn 2016-2020” theo Quyết định số 707/QĐ-TTg ngày 25/5/2017 của Thủ tướng Chính phủ. Qua đó, đề ra các giải pháp khắc phục những hạn chế nêu trên cũng như thúc đẩy các Bộ, ngành, địa phương đẩy nhanh việc sắp xếp, đổi mới DNNN, thực hiện tốt việc cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại DN.