Công tác cải cách hiện đại hóa: Vượt qua khó khăn, hoàn thành nhiệm vụ năm 2012
(Tài chính) Trong bối cảnh kinh tế thế giới, khu vực và trong nước suy giảm, hoạt động xuất nhập khẩu của doanh nghiệp giảm sút, công tác cải cách, hiện đại hóa hải quan càng được Chính phủ, Bộ Tài chính và ngành Hải quan đặc biệt coi trọng và đẩy mạnh. Thời gian qua, công tác này đã đạt được những kết quả nổi bật, góp phần tạo thuận lợi thương mại và đảm bảo sự quản lý nhà nước về hải quan.
Năm 2012 là năm mà quan hệ đối tác hải quan - doanh nghiệp rất được coi trọng. Cụ thể, "Tuyên ngôn phục vụ khách hàng" được áp dụng từ năm 2011 đã tiếp tục được triển khai thực hiện hiệu quả trong năm 2012. Chương trình Doanh nghiệp ưu tiên đã ghi nhận 12 doanh nghiệp đủ điều kiện. Đặc biệt, Ngành cũng tiến hành khảo sát sự hài lòng của khách hàng đối với hoạt động hải quan trong năm 2012 và dự kiến thực hiện định kỳ các năm tiếp theo.
Một điểm sáng trong công tác cải cách hiện đại hóa hải quan năm vừa qua là đã hoàn thành giai đoạn thí điểm thủ tục hải quan điện tử (TTHQĐT), đưa vào thực hiện chính thức trên phạm vi toàn quốc từ 1/1/2013 theo Nghị định số 87/2012/NĐ-CP ngày 23/10/2012 quy định chi tiết một số điều của Luật Hải quan về thủ tục hải quan điện tử đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thương mại. Tổng cục Hải quan cũng đã trình Bộ Tài chính ban hành Thông tư 196/2012/TT-BTC ngày 15/11/2012 hướng dẫn thực hiện Nghị định 87/2012/NĐ-CP.
Về cơ chế hải quan một cửa quốc gia, ngành Hải quan đang thực hiện theo đúng tiến độ đối với dự án “Xây dựng, triển khai hải quan điện tử và thực hiện cơ chế hải quan một cửa quốc gia phục vụ hiện đại hóa hải quan tại Việt Nam” (gọi tắt dự án VNACCS/VCIS). Hiện đã hoàn thành việc xây dựng thiết kế sơ bộ và thiết kế chi tiết của hệ thống VNACCS/VCIS; thiết kế chi tiết phần mềm đầu cuối, xác định 4 quy trình ưu tiên thực hiện theo cơ chế một cửa hải quan trên VNACCS tiến tới xây dựng và hoàn thiện thiết kế chi tiết cho 4 quy trình này, hoàn thiện hạ tầng cơ sở Trung tâm dữ liệu để triển khai lắp đặt trang thiết bị theo kế hoạch. Khi dự án được triển khai thành công, đây sẽ là hệ thống xử lý thủ tục hành chính toàn diện, quy mô là cốt lõi của cơ chế 1 cửa quốc gia mà Việt Nam đã cam kết thực hiện cùng các nước ASEAN.
Bên cạnh đó, Tổng cục Hải quan cũng rất chú trọng công tác quản trị nội bộ. Ngành đã xây dựng và vận hành chỉ số đánh giá hiệu quả hoạt động của Ngành bắt đầu từ năm 2011. Hoàn thành dự thảo bản hướng dẫn phương pháp luận xây dựng và sử dụng hệ thống chỉ số đánh giá các hoạt động hải quan. Bên cạnh đó Ngành cũng lập được bảng số liệu chỉ số hoạt động của Ngành từ 2006 đến 2011 theo nội dung Quyết định 1314/QĐ-TCHQ; Tổ chức cuộc khảo sát sự hài lòng của khách hàng đối với hoạt động hải quan 2012; Đánh giá thực hiện Tuyên ngôn thực hiện khách hàng đối với hoạt động hải quan.
Với những nỗ lực đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác nghiệp vụ hải quan, ngành Hải quan đã đạt được chỉ số sẵn sàng ứng dụng công nghệ thông tin cao nhất trong ngành Tài chính, từ vị trí số 4 trong năm 2011 lên vị trí số 1 trong năm qua.
Dù công tác cải cách hiện đại hóa hải quan đã đạt được những kết quả khá vững chắc, song chặng đường phía trước của Hải quan Việt Nam còn rất nhiều gian nan, thách thức, nhiều việc cần được triển khai quyết liệt để “Xây dựng một hải quan Việt Nam hiện đại” vào năm 2020. Với quyết tâm cao độ của toàn thể cán bộ công chức ngành Hải quan, sự quan tâm chỉ đạo sát sao của các cấp lãnh đạo, sự hợp tác giúp đỡ hiệu quả của các bộ, ngành và cộng đồng doanh nghiệp, tin tưởng rằng công tác cải cách hiện đại hóa trong thời gian tới sẽ gặt hái nhiều thành công.