Trung tâm tài chính quốc tế sẽ hoạt động như một “đặc khu tài chính” trong lòng đô thị

Theo dự kiến Chương trình làm việc của Phiên họp thứ 44 (tháng 4/2025) của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sắp diễn ra, vào ngày 16/4/2025 tới, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ cho ý kiến vào dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.

Để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết, thời gian qua, với tư cách là cơ quan chủ trì xây dựng dự thảo Nghị quyết, Bộ Tài chính đã có nhiều nỗ lực định hình hành lang pháp lý cho Trung tâm tài chính quốc tế hoạt động lần đầu tiên tại Việt Nam thông qua nhiều đề xuất đáng chú ý.

Theo đó, Bộ đề xuất Trung tâm tài chính quốc tế sẽ hoạt động như một “đặc khu tài chính” trong lòng đô thị, có ranh giới và đối tượng áp dụng rõ ràng, tương đối tách biệt với thị trường nội địa về mặt cơ chế. Những lĩnh vực tài chính triển khai tại Trung tâm tài chính quốc tế sẽ tuân thủ khung pháp lý đặc thù do Quốc hội và Chính phủ quy định riêng cho Trung tâm, hướng đến đạt các tiêu chuẩn quốc tế cao nhất.

Ban chỉ đạo quốc gia về Trung tâm tài chính quốc tế do Thủ tướng Chính phủ thành lập, nhằm chỉ đạo, phối hợp giải quyết các công việc quan trọng, liên ngành về Trung tâm tài chính quốc tế, thúc đẩy việc phát triển Trung tâm tài chính quốc tế.

Cơ quan, tổ chức thuộc Trung tâm tài chính quốc tế gồm: Cơ quan quản lý, điều hành; Cơ quan giám sát; Trung tâm trọng tài quốc tế thuộc Trung tâm tài chính quốc tế. Theo thẩm quyền, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh và TP. Đà Nẵng sẽ quyết định thành lập Cơ quan quản lý và Cơ quan giám sát. Bộ trưởng Bộ Tư pháp sẽ ban hành quyết định thành lập Trung tâm trọng tài quốc tế thuộc Trung tâm tài chính quốc tế.

Thành viên Trung tâm tài chính quốc tế được thiết kế theo hướng… thoáng

Điểm đáng chú ý tại dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, là thành viên Trung tâm tài chính quốc tế được thiết kế theo hướng thông thoáng, thuận lợi, nhằm tạo điều kiện cho việc gia nhập thị trường đi kèm cơ chế kiểm tra, giám sát.

Theo đó, việc đăng ký làm thành viên Trung tâm tài chính quốc tế nếu đáp ứng đủ các tiêu chuẩn về năng lực tài chính, uy tín và lĩnh vực hoạt động phù hợp với định hướng phát triển của Trung tâm; công nhận là thành viên Trung tâm tài chính quốc tế nếu là các tổ chức tài chính, quỹ đầu tư hoặc doanh nghiệp thuộc danh sách Fortune Global 500 do Tạp chí Fortune công bố hoặc công ty mẹ trực tiếp của các tổ chức, quỹ, doanh nghiệp này; các tổ chức tài chính, quỹ đầu tư, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm theo quy định của pháp luật Việt Nam, thuộc nhóm 10 doanh nghiệp hàng đầu về vốn điều lệ trong từng lĩnh vực tương ứng.

Dự thảo cũng làm rõ mối quan hệ của thành viên Trung tâm tài chính quốc tế khi hoạt động tại Trung tâm tài chính quốc tế và khi đầu tư, kinh doanh ra ngoài phạm vi Trung tâm tài chính quốc tế.

Cụ thể, đối với hoạt động đầu tư, kinh doanh trong phạm vi Trung tâm tài chính quốc tế: (1) Nhà đầu tư quốc tế không bị hạn chế về tỷ lệ sở hữu của thành viên Trung tâm tài chính quốc tế; (2) Được phép thành lập tổ chức kinh tế, mà không cần phải có dự án đầu tư; (3) Không phải thực hiện thủ tục cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư hoặc chấp nhận chủ trương đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư; riêng hoạt động liên quan đến tái bảo hiểm, môi giới tái bảo hiểm được thực hiện theo thông lệ quốc tế; (4) Được quyền tự do tiến hành hoạt động đầu tư, kinh doanh với các tổ chức, cá nhân ngoài lãnh thổ Việt Nam, người không cư trú hoặc với thành viên Trung tâm tài chính quốc tế khác; (5) Không phải thực hiện thủ tục đăng ký góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp theo quy định của pháp luật về đầu tư khi thực hiện hoạt động góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn của thành viên Trung tâm tài chính quốc tế, thay vào đó chỉ thực hiện thông báo thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp.   

Đối với các hoạt động tài chính trong phạm vi Trung tâm tài chính quốc tế, thành viên Trung tâm tài chính quốc tế được phép thành lập công ty quản lý vốn để huy động từ nước ngoài; được phép huy động vốn từ các tổ chức, cá nhân ngoài lãnh thổ Việt Nam, người không cư trú mà không cần thực hiện các thủ tục cấp phép nhưng phải thực hiện chế độ báo cáo, khai báo thông tin…/.