Dấu ấn 27 năm hình thành và phát triển của ngành Bảo hiểm Xã hội Việt Nam

Đức Bảo

Trải qua 27 năm hình thành và phát triển (16/2/1995 - 16/2/2022), ngành Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam đã ngày càng khẳng định rõ vị thế, vai trò quan trọng trong đảm bảo an sinh xã hội thông qua việc thực hiện chính sách BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), qua đó góp phần thực hiện tiến bộ, công bằng và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh kiểm tra việc hỗ trợ người lao động tại Công ty TNHH TOTO Việt Nam.
Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh kiểm tra việc hỗ trợ người lao động tại Công ty TNHH TOTO Việt Nam.

Mở rộng lưới an sinh xã hội tới mọi người dân

Ngày 16/2/1995, Chính phủ ban hành Nghị định số 19-CP thành lập BHXH Việt Nam trên cơ sở thống nhất các tổ chức BHXH ở Trung ương và địa phương thuộc hệ thống Lao động - Thương binh và Xã hội và Liên đoàn lao động. Hệ thống BHXH Việt Nam được tổ chức và quản lý tập trung, thống nhất từ cấp Trung ương đến cấp quận, huyện.

Sau 27 năm hình thành và phát triển, đến nay, ngành BHXH Việt Nam đã đạt được những kết quả tích cực. Đó là diện bao phủ BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT) ngày càng được mở rộng ngay cả trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19.

Cụ thể, số người tham gia BHXH bắt buộc tăng từ 2,3 triệu người năm 1995 lên 12,1 triệu người vào năm 2015 (gấp 5,3 lần so với năm 1995), đạt 15,1 triệu người vào năm 2021 (gấp 1,25 lần so với năm 2015). So với năm 1995, đến nay, số người tham gia BHXH bắt buộc tăng 12,8 triệu người (gấp gần 6,6 lần), bình quân mỗi năm tăng 0,5 triệu người.

Số người tham gia BHXH tự nguyện tăng từ 6 nghìn người năm 2008 lên gần 218 nghìn người vào năm 2015 (gấp 36,3 lần so với năm 2008) đạt 1,45 triệu người vào năm 2021 (gấp 6,65 lần so với năm 2015). So với năm 2008 - năm đầu tiên thực hiện chính sách BHXH tự nguyện, đến nay, số người tham gia BHXH tự nguyện tăng 1,4 triệu người (gấp 241,7 lần), bình quân mỗi năm tăng trên 100 nghìn người.

Số người tham gia BHYT tăng từ 7,1 triệu người năm 1995 lên 70 triệu người vào năm 2015 (gấp 9,86 lần so với năm 1995); đạt 88,8 triệu người vào năm 2021 (gấp 1,27 lần so với năm 2015), đạt tỷ lệ bao phủ 91,01% dân số. So với năm 1995, đến nay, số người tham gia BHYT tăng 81,7 triệu người (gấp 12,5 lần), bình quân mỗi năm tăng hơn 3 triệu người.

Số người tham gia bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) tăng từ gần 6 triệu người năm 2009 lên 10,3 triệu người vào năm 2015 (gấp 1,7 lần so với năm 1995), đạt 13,4 triệu người vào năm 2021 (gấp 1,3 lần so với năm 2015).

Kết quả trên cho thấy, diện bao phủ BHXH, BHYT, BHTN tăng trưởng nhanh qua từng năm, số người tham gia BHYT đã tiệm cận mục tiêu bao phủ toàn dân, góp phần mở rộng hiệu quả lưới an sinh xã hội tới mọi người dân, người lao động, củng cố vững chắc an sinh xã hội của đất nước.

Quỹ BHXH, BHYT đã trở thành quỹ an sinh lớn nhất, được quản lý, sử dụng đúng mục đích, an toàn, hiệu quả, công khai, minh bạch dưới sự giám sát của Quốc hội, Chính phủ, Hội đồng Quản lý BHXH Việt Nam.

Đảm bảo tốt nhất quyền lợi cho người tham gia

Bên cạnh thực hiện tốt nhiệm vụ phát triển đối tượng tham gia các loại hình bảo hiểm, trong những năm qua, ngành BHXH Việt Nam đã luôn giải quyết kịp thời các chế độ, chính sách BHXH, BHYT, BHTN cho người tham gia theo đúng quy định.

Toàn Ngành đã chuyển đổi phương thức quản lý từ thủ công sang hiện đại theo hướng phục vụ, đẩy mạnh giao dịch điện tử, tăng cường sử dụng các dịch vụ công ích, rút ngắn thời gian giải quyết, giảm phiền hà, đảm bảo quyền lợi cho người lao động và Nhân dân.

Đặc biệt, hai năm qua (2020 và 2021) trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, kéo dài, BHXH Việt Nam đã luôn theo sát diễn biến thực tế, thích ứng nhanh, linh hoạt với tình hình dịch bệnh, để triển khai hiệu quả các giải pháp nhằm đảm bảo tốt nhất quyền lợi cho người tham gia.

Nhờ đó, từ năm 1995 đến hết năm 2021, toàn Ngành đã giải quyết cho khoảng 135,7 triệu lượt người hưởng các chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe; giải quyết cho trên 8,7 triệu người hưởng các chế độ BHTN từ năm 2010 đến hết năm 2021; phối hợp với các cơ sở y tế bảo đảm quyền lợi khám chữa bệnh BHYT cho trên 2.217 triệu lượt người.

BHXH Việt Nam đã luôn theo sát diễn biến thực tế, thích ứng nhanh, linh hoạt với tình hình dịch bệnh, để triển khai hiệu quả các giải pháp nhằm đảm bảo tốt nhất quyền lợi cho người tham gia.
BHXH Việt Nam đã luôn theo sát diễn biến thực tế, thích ứng nhanh, linh hoạt với tình hình dịch bệnh, để triển khai hiệu quả các giải pháp nhằm đảm bảo tốt nhất quyền lợi cho người tham gia.

Đáng chú ý, trong bối cảnh đại dịch COVID-19 ảnh hưởng nặng nề đến đời sống, lao động, việc làm của người dân và người lao động, thực hiện các nghị quyết, quyết định của Chính phủ, của Thủ tướng Chính phủ, ngành BHXH Việt Nam đã kịp thời chi trả gói hỗ trợ từ các Quỹ BHXH, Quỹ BHTN tới người lao động và người sử dụng lao động là gần 44.786 tỷ đồng.

Trong đó, cơ quan BHXH các cấp đã thực hiện chi trả từ Quỹ BHTN là hơn 38.000 tỷ đồng; Quỹ Bảo hiểm tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp là 4.322 tỷ đồng; Quỹ Hưu trí và tử tuất là 1.905 tỷ đồng.

Những việc làm cụ thể của BHXH Việt Nam cho thấy, sự nỗ lực quyết tâm cao của cán bộ, công chức, viên chức trong toàn Ngành nhằm đảm bảo tốt nhất quyền lợi của người tham gia, thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT.

Như vậy, với sự nỗ lực, cố gắng phấn đấu của các thế hệ công chức, viên chức, 27 năm qua, ngành BHXH Việt Nam đã nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, thách thức đạt được nhiều thành quả quan trọng, nhất là trong thực hiện các chính sách BHXH, BHYT. Phát huy kết quả đã đạt được, toàn ngành BHXH Việt Nam tiếp tục nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Từ năm 1995 đến hết năm 2021, toàn Ngành đã giải quyết cho khoảng 135,7 triệu lượt người hưởng các chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe; giải quyết cho trên 8,7 triệu người hưởng các chế độ BHTN từ năm 2010 đến hết năm 2021; phối hợp với các cơ sở y tế bảo đảm quyền lợi khám chữa bệnh BHYT cho trên 2.217 triệu lượt người.

Đáng chú ý, trong bối cảnh đại dịch COVID-19 ảnh hưởng nặng nề đến đời sống, lao động, việc làm của người dân và người lao động, thực hiện các nghị quyết, quyết định của Chính phủ, của Thủ tướng Chính phủ, ngành BHXH Việt Nam đã kịp thời chi trả gói hỗ trợ từ các Quỹ BHXH, Quỹ BHTN tới người lao động và người sử dụng lao động là gần 44.786 tỷ đồng.