Theo Bộ Tài chính, để tiếp tục đấu tranh, phòng chống các hành vi vi phạm pháp luật về thuế, pháp luật về hải quan đối với hoạt động XK hàng hoá qua biên giới đất liền, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi và đảm bảo quyền lợi đối với những doanh nghiệp (DN) chấp hành đúng pháp luật trong việc hoàn thuế GTGT, cơ quan thuế, hải quan thực hiện nghiêm việc kiểm tra, giám sát DN thuộc diện kiểm tra trước hoàn thuế sau.

Đối tượng DN cần giám sát là: DN giao dịch với thương nhân nước ngoài có mang tiền mặt qua cửa khẩu nộp vào tài khoản vãng lai mở tại ngân hàng thương mại Việt Nam để thanh toán hàng hoá NK từ Việt Nam; DN được phân loại rủi ro cao về hải quan (thuộc luồng Đỏ, loại phải giám sát), rủi ro cao về thuế; DN XK mặt hàng thuộc loại có rủi ro như điện thoại di động, thiết bị điện tử, phân bón, hoá chất, vải, vật liệu xây dựng, rượu, bia, thuốc lá, đường gạo... (các mặt hàng nông, lâm, thuỷ, hải sản XK từ năm 2013 trở về trước).

Bộ Tài chính yêu cầu cơ quan thuế, hải quan tập trung vào 3 nhóm giải pháp để ngăn chặn gian lận hoàn thuế GTGT:

 Thứ nhất, thực hiện kiểm tra tính hợp pháp và hợp lý của hợp đồng XK hàng hoá, của tờ khai hải quan, của nguồn tiền thanh toán qua tài khoản vãng lai từ thương nhân nước ngoài phải là số lượng tiền được người mang qua cửa khẩu có xác nhận của cơ quan Hải quan phù hợp với chứng từ liên quan (hợp đồng, chứng từ thanh toán...).

 Thứ hai, thực hiện kiểm tra tài khoản vãng lai mà thương nhân nước ngoài mở tại ngân hàng thương mại Việt Nam để thanh toán hàng hoá NK từ Việt Nam, có liên quan đến việc hoàn thuế GTGT đối với hàng hoá XK qua biên giới đất liền. Trong đó, chú trọng kiểm tra vòng luân chuyển của dòng tiền thanh toán từ tài khoản vãng lai để phát hiện và ngăn chặn kịp thời hành vi cấu kết giữa thương nhân nước ngoài với DN xuất khẩu, với DN bán hàng cho DN xuất khẩu để tạo hồ sơ, chứng từ XK giả, thực hiện thanh toán lòng vòng qua tài khoản vãng lai tạo chứng từ thanh toán qua ngân hàng để chiếm đoạt tiền hoàn thuế GTGT.

Thứ ba, thực hiện kiểm tra việc xuất, nhập tồn kho hàng hoá và các chứng từ liên quan đến xuất, nhập, tồn kho hàng hoá đối chiếu với những chứng từ, hồ sơ khai hải quan liên quan theo tháng, hoặc theo thời điểm hoàn thành thủ tục hải quan XK hàng hoá để phát hiện các trường hợp chênh lệch giữa xuất kho với nhập kho và tồn kho, hàng hoá XK vượt quá số lượng hàng hoá nhập kho và tồn kho, mặt hàng XK không có trong danh mục hàng hoá nhập kho và tồn kho... nhằm xử lý kịp thời và kiên quyết các trường hợp gian lận hoàn thuế GTGT.

Về nhiệm vụ của cơ quan Hải quan trong việc giám sát hàng hoá XK qua biên giới đất liền, Bộ Tài chính yêu cầu phải kiểm tra thực tế 100% đối với hàng hoá XK theo quy định. Công chức kiểm hoá phải ghi cụ thể, đầy đủ kết quả kiểm tra thực tế hàng hoá và phương tiện vận chuyển hàng hoá XK.

Thực hiện kiểm tra, đối chiếu hồ sơ, thủ tục chứng thực hàng hoá XK như: Hợp đồng mua bán hàng hoá, giấy phép XK hàng hoá, giấy phép XK hàng hoá (nếu có), hoá đơn XK hoặc hoá đơn GTGT, bảng kê chi tiết hàng hoá XK, chứng từ vận chuyển hàng hoá XK, chứng từ thuê kho bãi của hàng hoá XK (nếu có).

Đối với hàng hoá XK phải thực hiện theo quy định quản lý Nhà nước về giấy phép, hạn ngạch, điều kiện, tiêu chuẩn hàng hoá XK... Người khai hải quan phải nộp những chứng từ này theo quy định cho cơ quan Hải quan. Trên cơ sở đó, cơ quan Hải quan phải kiểm tra chứng từ, hàng hoá đúng quy định trước khi quyết định thông quan.